Επενδύσεις: Πόσο στηρίζουν το ελληνικό ΑΕΠ – Τι δείχνει μελέτη της Alpha Bank [γραφήματα]

Αν και η άνοδος του 2024 δεν «έπιασε» το επίπεδο που προέβλεπε η κυβέρνηση (για ακόμη μια χρονιά), εντούτοις , η συμβολή των επενδύσεων στο ελληνικό ΑΕΠ είναι συστηματικά θετική τα τελευταία χρόνια και αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 15% του ΑΕΠ, έναντι 22% του ΑΕΠ του μέσου όρου της Ευρωζώνης. Οι οικονομολόγοι της Alpha Bank εκτιμούν -σε σχετική έκθεση που δημοσιοποιήθηκε- ότι αν επιβεβαιωθεί η προβλεπόμενη από την κυβέρνηση αύξηση των επενδύσεων (Ακαθάριστος Σχηματισμός Παγίου Κεφαλαίου) κατά 8,4% το 2025, οι επενδύσεις θα φτάσουν να αποτελούν το 17,5% του ΑΕΠ, έναντι πρόβλεψης για 20,8% στην Ευρωζώνη. Γενικώς, η άνοδος των επενδύσεων δημιουργεί μια τάση μείωσης του λεγόμενου επενδυτικού κενού, το οποίο είχε διογκωθεί μέσα στα χρόνιας της κρίσης των μνημονίων.

Όπως προκύπτει από τη σχετική μελέτη, σημειώνονται αλλαγές στη σύνθεση των επενδύσεων από την περίοδο προ κρίσης. Τότε, οι κατοικίες αντιπροσώπευαν πάνω από το 40% του συνόλου των επενδύσεων και περίπου 10% του ΑΕΠ. Το 2024 υπολογίζεται ότι αντιπροσωπεύουν το 14,3% των συνολικών επενδύσεων και 2,3% του ΑΕΠ.

KPMG: Σημαντική αύξηση των επενδύσεων VC το 2024 – Αισιοδοξία για το 2025

Επενδύσεις: Η κατανομή

Πάνω από τις μισές επενδύσεις, αναφέρει η ανάλυση της τράπεζας, συγκεντρώνονται σε τρεις τομείς: βιομηχανία, δημόσια διοίκηση & άμυνα και ακίνητα. Η βιομηχανία σημειώνει συνεχή άνοδο από το 2018, φτάνοντας τα 5,4 δισ. ευρώ το 2023. Η δημόσια διοίκηση και άμυνα ξεπέρασαν τα 5,3 δισ. ευρώ το 2023 και τα ακίνητα έφτασαν τα 5 δισ. ευρώ. Αντίθετα, μείωση σημείωσαν οι τομείς των μεταφορών και αποθήκευσης, εκπαίδευσης και επαγγελματικών, επιστημονικών και τεχνικών δραστηριοτήτων.

Στον αντίποδα, οι επενδύσεις στον τομέα των μεταφορών και αποθήκευσης μειώθηκαν (-14% σε ετήσια βάση το 2023, έναντι +37% το 2023).
το 2022), ακολουθούμενες από την Εκπαίδευση (-5,6%) και τις επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες (-3,3%). Πάντως, οι
προοπτικές για την ενίσχυση του ρόλου των επενδύσεων στο μελλοντικό αναπτυξιακό μείγμα εμφανίζονται θετικές, σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στη σχετική μελέτη της Alpha Bank.

Η στήριξη από τις δημόσιες επενδύσεις

Από εκεί και πέρα, σημαντική προβλέπεται να είναι η συνεισφορά των δημοσίων επενδύσεων στον μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Το 2025-2028 θα φτάσουν τα 64,2 δισ. ευρώ, αν συνυπολογισθούν τα συγχρηματοδοτούμενα έργα με την Ε.Ε. και αυτά του Ταμείου Ανάκαμψης. Ειδικά από το Ταμείο Ανάκαμψης, οι επενδυτικές δαπάνες εκτιμώνται σε 9,8 δισ. ευρώ το 2025 και σε 11,6 δισ. ευρώ το 2026. Οι επιχορηγήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης αναμένεται να τελειώσουν το 2026, αλλά οι εκταμιεύσεις δανείων θα συνεχιστούν έως το 2027-2028, σύμφωνα με την Alpha Bank. Το αναθεωρημένο συνολικό ποσό του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την Ελλάδα ανέρχεται σήμερα σε 36 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 18,2 δισ. ευρώ είναι επιχορηγήσεις και τα 17,8 δισ. ευρώ δάνεια.

Παράλληλα, οι προβλεπόμενοι πόροι του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων για την περίοδο 2025-2028 ανέρχονται σε 9,4 δισ. ευρώ ετησίως, κατά μέσο όρο, ενώ την προηγούμενη δεκαετία ήταν περίπου 6-6,5 δισ. ευρώ ετησίως. Αξίζει να σημειωθεί ότι περίπου το 1/3 του ΠΔΕ θα χρηματοδοτηθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ το υπόλοιπο θα συγχρηματοδοτηθεί από προγράμματα και πόρους της ΕΕ.

Τι ισχύει με τις ΑΞΕ

Αναφορικά με τις άμεσες ξένες επενδύσεις, οι οικονομολόγοι της Alpha Bank επισημαίνουν ότι την τελευταία 5ετία (εξαιρουμένου του 2020) αυξήθηκαν σημαντικά, ξεπερνώντας τα 5 δισ. ευρώ τον χρόνο κατά μέσον όρο. Μάλιστα, οι ίδιοι σημειώνουν ότι οι προοπτικές είναι ελπιδοφόρες, επικαλούμενο πρόσφατη έρευνα για την ελκυστικότητα της χώρας ως επενδυτικού προορισμού, σύμφωνα με την οποία το 50% των ερωτωμένων εξέφρασε επιθυμία να αναπτύξει ή να επεκτείνει τις δραστηριότητές του στην Ελλάδα τον επόμενο χρόνο, έναντι 30% το 2019.

Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια αυξάνονται και οι ανακοινώσεις έργων πράσινης ανάπτυξης, τόσο σε αριθμό όσο και σε αξία. Το τελευταίο αντανακλά τη βελτίωση του επενδυτικού μείγματος, καθώς οι επενδύσεις πράσινης ανάπτυξης ασκούν πολύπλευρες θετικές επιδράσεις στην οικονομική δραστηριότητα, μέσω της δημιουργίας θέσεων εργασίας, της εισαγωγής προηγμένων τεχνολογιών που βελτιώνουν την παραγωγικότητα και τις δεξιότητες, της ανάπτυξης υποδομών, καθώς και της ενίσχυσης των φορολογικών εσόδων.

Στον «πάτο» της προσέλκυσης επενδύσεων η Ελλάδα

Ωστόσο, η Ελλάδα κατατάχθηκε 19ος πιο ελκυστικός επενδυτικός προορισμός στην Ευρώπη για ξένες επενδύσεις το 2024, κάτι που σύμφωνα με τους οικονομολόγους της Alpha Bank, «υπογραμμίζει τον εντεινόμενο ανταγωνισμό, καθώς και την ανάγκη για περαιτέρω βελτιώσεις του επενδυτικού περιβάλλοντος».

Σχετικά µε την ελκυστικότητα των της χώρας ως επενδυτικού προορισμού, σχετική έρευνα που διεξήχθη μεταξύ στελεχών ξένων εταιρειών προκύπτει πως οι προθέσεις να επενδύσουν στην Ελλάδα φάνηκε να έχουν αυξηθεί. Από τους ερωτηθέντες, το 50% εξέφρασε την επιθυμία να αναπτύξουν ή να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους εντός του επόμενου έτους, μια σημαντική αύξηση από το 30% που ανέφερε παρόμοιες προθέσεις το 2019.

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι η Ελλάδα έλαβε ικανοποιητική βαθμολογία από τους συμμετέχοντες σε τέσσερα από τα πέντε κριτήρια, σχετικά με τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων, εξαιρουμένης της φορολογίας. Τα υπόλοιπα τέσσερα κριτήρια περιλάμβαναν τη βιώσιμη ανάπτυξη, την ηλεκτρική ενέργεια, την τεχνολογία και τους ανθρώπινους πόρους.