Νορβηγία: Η πρώτη χώρα στον κόσμο που θα εξαλείψει τα βενζινοκίνητα

Οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων (EV) στην Νορβηγία αυξήθηκαν από λιγότερο από 1% των συνολικών πωλήσεων αυτοκινήτων το 2010 σε ένα επιβλητικό 88,9% πέρυσι, και αυτή η τάση δεν δείχνει κανένα σημάδι επιβράδυνσης.

Στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από τη Νορβηγική Υπηρεσία Δημόσιων Οδών, η οποία είναι υπεύθυνη για το εθνικό οδικό δίκτυο της χώρας, διαπίστωσαν ότι τα EV αντιπροσώπευαν περισσότερο από το 96% των νέων αυτοκινήτων που πωλήθηκαν τις πρώτες εβδομάδες του τρέχοντος έτους.

Πώς η Νορβηγία πρωτοστατεί στην ηλεκτροκίνηση

Αυτό βάζει το σκανδιναβικό κράτος κοντά στο να γίνει πλήρως ηλεκτρική, πετυχαίνοντας τον στόχο που θεσπίστηκε για πρώτη φορά το 2017.

Η Κριστίνα Μπου, γενική γραμματέας της Norwegian EV Association (NEVA), η οποία εκπροσωπεί τους ιδιοκτήτες ηλεκτρικών αυτοκινήτων στη χώρα, αναμένει από τη Νορβηγία να πετύχει αυτόν τον στόχο. Στην πραγματικότητα, η Μπου είπε στο CNBC ότι βρίσκονταν σε εξέλιξη σχέδια για τη διοργάνωση ενός πάρτι για να γιορτάσουν αυτό που είπε ότι θα ήταν ένα ιστορικό ορόσημο.

Παράλληλα με την ώθηση για απόσυρση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού, ο Τραμπ στόχευσε επίσης αρκετές τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

Ένα «νέο κανονικό»

Η υφυπουργός Μεταφορών της Νορβηγίας Σεσίλιε Κνίμπε Κρόγκλουντ δήλωσε ότι οι μακροπρόθεσμες και συνεπείς πολιτικές στήριξης υιοθέτησης ηλεκτρικών οχημάτων, αντί της επιβολής απαγορευτικών μέτρων, ήταν καθοριστικής σημασίας για τη μετάβαση της χώρας.

Συγκριτικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέκρινε νομοθεσία για την ουσιαστική απαγόρευση των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων που εκπέμπουν άνθρακα από το 2035, ενώ η Βρετανία έχει δηλώσει ότι θα απαγορεύσει την πώληση νέων αυτοκινήτων που τροφοδοτούνται αποκλειστικά από κινητήρες εσωτερικής καύσης έως το 2030.

Μερικά από τα κίνητρα της Νορβηγίας περιλαμβάνουν απαλλαγή από τον ΦΠΑ, εκπτώσεις στους φόρους οδικής κυκλοφορίας και στάθμευσης και πρόσβαση σε λωρίδες λεωφορείων. Η κυβέρνηση έχει επίσης επενδύσει στη δημόσια υποδομή φόρτισης και πολλά νοικοκυριά της Νορβηγίας μπορούν να φορτίζουν τα αυτοκίνητά τους στο σπίτι.

Η Κρόγκλουντ χαρακτήρισε τις αλλαγές ως «νέο κανονικό» για τη χώρα των 5,5 εκατομμυρίων κατοίκων. Οι μεταφορές είναι ένα μεγάλο μέρος της απάντησης για φιλικές προς το κλίμα λύσεις. Επομένως, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι μέρος της επιτυχίας που είχαμε με τα αυτοκίνητα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε άλλους τομείς του τομέα των μεταφορών», δήλωσε ο Κρόγκλουντ στο CNBC.

Η Κρόγκλουντ είπε ότι η χώρα σχεδιάζει να μεταβεί πλήρως στα ηλεκτρικά αστικά λεωφορεία το 2025, ενώ θα κάνει τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα κατά 75% πράσινα έως το τέλος της δεκαετίας.

Ενώ οι πωλήσεις νέων αυτοκινήτων στη Νορβηγία είναι σχεδόν 100% ηλεκτρικά, υπάρχουν ακόμα πολλά οχήματα με κινητήρες εσωτερικής καύσης στο δρόμο. Η Μπου της NEVA είπε ότι το 28% των αυτοκινήτων είναι πλήρως ηλεκτρικά σε εθνικό επίπεδο, αν και αυτό αυξάνεται σε πάνω από 40% στην πρωτεύουσα Όσλο.

«Δεν είναι ότι οι Νορβηγοί είναι πιο πράσινοι ή πιο επιρρεπείς να κάνουν κάτι τέτοιο από άλλους. Ήταν οι πολιτικές που το έκαναν και οι άνθρωποι γρήγορα κατάλαβαν και άλλαξαν τη σκέψη τους για αυτό», πρόσθεσε.

Η έλλειψη ενός λόμπι αυτοκινητοβιομηχανίας στη Νορβηγία πιστεύεται ότι ωφέλησε το ποσοστό υιοθέτησης ηλεκτρικών οχημάτων στη χώρα όλα αυτά τα χρόνια.

Πώς συγκρίνονται οι άλλοι;

Σε αντίθεση με την ώθηση της Νορβηγίας να υιοθετήσει πλήρως τα ηλεκτρικά, τα ηλεκτρικά οχήματα αντιπροσώπευαν το 8,1% των συνολικών πωλήσεων στις ΗΠΑ το 2024. Το ποσοστό αυτό αυξήθηκε από 7,8% μερίδιο της αγοράς το 2023, σύμφωνα με την εταιρεία έρευνας αγοράς Cox Automotive.

Στη Βρετανία, τα δεδομένα του κλάδου έδειξαν ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα αποτελούσαν σχεδόν το 20% των ταξινομήσεων νέων αυτοκινήτων το 2024.

Ο Ρίκο Λούμαν, ανώτερος οικονομολόγος στον τομέα των μεταφορών και της εφοδιαστικής στην ολλανδική τράπεζα ING, δήλωσε στο CNBC ότι η ηγεσία της Νορβηγίας δείχνει ότι είναι δυνατό και άλλες χώρες να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους.

«Αλλά η ενέργεια είναι σχετικά φθηνή στη Νορβηγία (ως μεγάλος εξαγωγέας πετρελαίου και φυσικού αερίου), γεγονός που κάνει τα EV πιο ελκυστικά. Οι περισσότεροι άλλοι δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτό το επίπεδο, και σκεφτείτε τι συνέβη στη Γερμανία μετά την ξαφνική κατάργηση των επιδοτήσεων για το ευρύ κοινό μετά από περιορισμούς στον προϋπολογισμό», είπε ο Λούμαν.

Παρά το γεγονός ότι είναι σημαντικός παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου, η Νορβηγία έχει υιοθετήσει τον πιο φιλόδοξο στόχο στον κόσμο. Το σχέδιο είναι ότι από το 2025 και μετά θα πωλούνται μόνο ΙΧ αυτοκίνητα «μηδενικών εκπομπών».

Η Γερμανία αφαίρεσε αιφνίδια τις επιδοτήσεις ηλεκτρικών οχημάτων στα τέλη του 2023 στον απόηχο μιας συμφωνίας για την υπέρβαση της δημοσιονομικής κρίσης. Η κυβέρνηση συνασπισμού της χώρας, η οποία κατέρρευσε στα τέλη του περασμένου έτους, έκτοτε συμφώνησε σε μια πρόταση για την παροχή φορολογικών ελαφρύνσεων για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα εν μέσω πτώσης πωλήσεων.

«Τα πλεονεκτήματα ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου έναντι ενός θορυβώδους αυτοκινήτου ντίζελ είναι τόσα πολλά. Είναι ήσυχο, είναι πιο οικονομικό, φαίνονται καλά, είναι ένα είδος συμβόλου κατάστασης για πολλούς, είναι καθαρό, δεν χρειάζεται να αλλάξετε το φίλτρο λαδιού σας, δεν χρειάζεται να ανοίξετε το καπό», είπε στο CNBC ο Χάραλντ Νιλς Ρόστβικ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Stavanger.