Βρετανία: Απρόσμενη ανάπτυξη το τέταρτο τρίμηνο – Αδύναμος ο ιδιωτικός τομέας

Απρόσμενη ανάπτυξη κατέγραψε η Βρετανία στο τέλος του 2024, που τροφοδοτήθηκε από τις δημόσιες δαπάνες μετά από απογοητευτική πορεία των οικονομικών δεκτών.

Το ΑΕΠ αυξήθηκε με ρυθμό 0,1% το τέταρτο τρίμηνο είναι είχε παραμείνει αμετάβλητο το τρίτο τρίμηνο, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (ONS).  Ξεπέρασε τις εκτιμήσεις που ανέμεναν συρρίκνωση κατά Ο,1%.

Βρετανία: Άντλησε 13 δισ. στερλίνες – Οι αγορές της πρόσφεραν 140 δισ.

Η αύξηση προήλθε από το κράτος, όπως αναφέρει το Bloomberg, καθώς ο ιδιωτικός τομέας έπεσε σε ύφεση μετά από συρρίκνωση για δεύτερο τρίμηνο. Συνολικά, η παραγωγή τον Δεκέμβριο αυξήθηκε με ταχύτερο ρυθμό από τον προβλεπόμενο κατά 0,4%.

Το βιοτικό επίπεδο υπέστη πλήγμα, καθώς το κατά κεφαλήν ΑΕΠ συρρικνώθηκε για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο, και «η εγχώρια ιδιωτική ζήτηση ήταν πολύ πιο αδύναμη» στο τέλος του 2024, τόνισε ο Matt Swannell, επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του EY ITEM Club.

GDP grew 0.1% in Quarter 4 (Oct to Dec) 2024; services (+0.2%) and construction (+0.5%) both grew while production fell (-0.8%).

Read GDP first quarterly estimate ➡️ https://t.co/jdIMeoFUj8 pic.twitter.com/SVW6diYVcQ

— Office for National Statistics (ONS) (@ONS) February 13, 2025

Οι χαμηλές επιδόσεις του ιδιωτικού τομέα

«Οι δημοσιονομικές αποφάσεις του Οκτωβρίου συνέβαλαν στην αύξηση της δραστηριότητας του δημόσιου τομέα, αλλά συνέβαλαν στην πτώση της δραστηριότητας του ιδιωτικού τομέα» εξηγεί ο επικεφαλής οικονομολόγος της Capital Economics στη Βρετανία Paul Dales. Η μικρή οικονομική ανάκαμψη κατά το τελευταίο τρίμηνο «αφήνει την οικονομία σχεδόν στάσιμη, καθώς οι επιχειρήσεις προσαρμόζονται σε υψηλότερους φόρους και μεγαλύτερη αβεβαιότητα από το εξωτερικό», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ONS η κρατική κατανάλωση αυξήθηκε κατά 0,8% τους τελευταίους τρεις μήνες του 2024, με κινητήρια δύναμη την υγεία, την άμυνα και τη δημόσια διοίκηση, αλλά οι δαπάνες των νοικοκυριών παρέμειναν αμετάβλητες και οι επιχειρηματικές επενδύσεις μειώθηκαν κατά 3,2%.

Οι Εργατικοί έχουν ανακοινώσει μπαράζ μέτρων για την τόνωση της ανάπτυξης και την επανεκκίνηση των ιδιωτικών επενδύσεων από τότε που επέστρεψαν στην εξουσία και έδειξαν ότι είναι πρόθυμοι να αναλάβουν αμφιλεγόμενα ζητήματα, όπως η έγκριση ενός τρίτου διαδρόμου προσγείωσης στο αεροδρόμιο Χίθροου. Ωστόσο, τα σχέδια μπορεί να χρειαστούν χρόνο για να περάσουν στην οικονομία, η οποία εξακολουθεί να επιβαρύνεται από τα υψηλά επιτόκια, την υποτονική εμπιστοσύνη και τώρα την αυξανόμενη απειλή ενός παγκόσμιου εμπορικού πολέμου.

Η διάρθρωση του ΑΕΠ

Το ΑΕΠ αυξήθηκε μόλις κατά 0,9% το 2024 στο σύνολό του. Η κεντρική τράπεζα αναμένει ότι η αδυναμία της οικονομίας θα διαχυθεί στο 2025 και την περασμένη εβδομάδα μείωσε στο μισό την πρόβλεψή της για την ανάπτυξη φέτος στο 0,7%.

Οι αριθμοί εξακολουθούν να παρέχουν στην υπουργό Οικονομικών Ρέιτσελ Ριβς κάποια ανάσα. Τα σημάδια μιας μικρής ανάκαμψης των γενικών στοιχείων μπορεί να βελτιώσουν το κλίμα στην κυβέρνηση ενόψει των κρίσιμων νέων προβλέψεων του Γραφείου Ευθύνης για τον Προϋπολογισμό τον επόμενο μήνα. Η οικονομία είναι τώρα ελαφρώς μεγαλύτερη από ό,τι πριν από την ανάληψη των καθηκόντων των Εργατικών τον Ιούλιο.

Το ONS ανέφερε ότι η ανάπτυξη τον Δεκέμβριο προήλθε από τις παμπ και τα μπαρ, τα οποία είχαν έναν «ισχυρό μήνα», μαζί με το χονδρικό εμπόριο, τη διανομή ταινιών, την κατασκευή μηχανημάτων και τη φαρμακευτική βιομηχανία. Ο προγραμματισμός ηλεκτρονικών υπολογιστών, οι εκδόσεις και οι πωλήσεις αυτοκινήτων σημείωσαν πτώση.

Ωστόσο, όταν συνυπολογίζεται η αύξηση του πληθυσμού, η εικόνα είναι πιο απογοητευτική. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ μειώθηκε κατά 0,1%, μειούμενο για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο. Έχει μειωθεί κατά 1,1% σε διάστημα δύο ετών.

«Η απρόσμενη αύξηση του ΑΕΠ το τελευταίο τρίμηνο του 2024 επιβεβαιώνει ότι η οικονομία απέφυγε τη χειμερινή ύφεση.» σημειώνει το Bloomberg Economics. «Αλλά οι λεπτομέρειες της ανακοίνωσης ήταν λιγότερο καθησυχαστικές  η ιδιωτική ζήτηση παραμένει πολύ αδύναμη με τις κρατικές δαπάνες να λειτουργούν ως ο κύριος μοχλός ανάπτυξης».

Η στερλίνα ενισχύθηκε για λίγο έναντι του δολαρίου ΗΠΑ μετά τα στοιχεία, ενώ οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων δεν μεταβλήθηκαν ιδιαίτερα.

Η Τράπεζα της Αγγλίας

Η υποτονική ανάπτυξη και η  υποχώρηση των πληθωριστικών πιέσεων οδήγησαν την Τράπεζα της Αγγλίας να προχωρήσει στην πρώτη μείωση των επιτοκίων για το 2025 αποκλιμακώνοντας το επιτόκιο αναφοράς στο 4,5%.

Η κεντρική τράπεζα σηματοδότησε ότι θα υπάρξουν περαιτέρω μειώσεις των επιτοκίων καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις εξασθενούν, αλλά σημείωσε ότι το υψηλότερο παγκόσμιο κόστος ενέργειας και οι ρυθμιζόμενες αλλαγές στις τιμές αναμένεται να ωθήσουν τον πληθωρισμό σε 3,7% το τρίτο τρίμηνο του 2025, «ακόμη και αν οι υποκείμενες εγχώριες πληθωριστικές πιέσεις αναμένεται να εξασθενήσουν περαιτέρω». Η BOE ανέμενε ότι το ποσοστό πληθωρισμού θα υποχωρήσει στον στόχο του 2% έως το 2027.

Η κεντρική τράπεζα μείωσε επίσης στο μισό την πρόβλεψη για την οικονομική ανάπτυξη του Ηνωμένου Βασιλείου από 1,5% σε 0,75% φέτος.

Υποβάθμιση της ανάπτυξης του 2025

Οι οικονομολόγοι ανέμεναν ευρέως ότι η βρετανική οικονομία θα έκλεινε το έτος με χαμηλό πρόσημο και υποβάθμισαν επίσης τις προβλέψεις τους για την ανάπτυξη του 2025.

«Οι υψηλότεροι φόροι για τις επιχειρήσεις, η παρατεταμένη επιβάρυνση από τις προηγούμενες αυξήσεις των επιτοκίων και η ηπιότερη ζήτηση στο εξωτερικό εξηγούν γιατί αναθεωρήσαμε προς τα κάτω τις προβλέψεις μας για την ανάπτυξη του βρετανικού ΑΕΠ, από 1,3% σε 0,5% για το 2025 και από 1,6% σε 1,5% για το 2026», ανέφερε ο Paul Dales, επικεφαλής οικονομολόγος της Capital Economics στο Ηνωμένο Βασίλειο, σε σημείωμά του αυτή την εβδομάδα.

Οι δασμοί

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απείλησε να επιβάλει δασμούς σε προϊόντα από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Βρετανία, αλλά έχει αφήσει να εννοηθεί ότι η Βρετανία, με την οποία οι ΗΠΑ έχουν πιο ισορροπημένες εμπορικές σχέσεις, θα μπορούσε να συνάψει συμφωνία για την αποφυγή των εισφορών.

Η κυβέρνηση των Εργατικών είναι αισιόδοξη ότι θα μπορούσε να αποφύγει τους δασμούς με την Ριβς να δηλώνει στο CNBC τον περασμένο μήνα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο «δεν είναι μέρος του προβλήματος» όσον αφορά τα «επίμονα» εμπορικά ελλείμματα που θέλει να αντιμετωπίσει ο πρόεδρος.

Επιπλέον η οικονομία της Βρετανίας φαίνεται να βασίζεται σε υπηρεσίες, κάτι που σε σε μεγάλο βαθμό την καθιστά θωρακισμένη, ακόμη και αν η χώρα δεχτεί δασμούς.

Εάν η Βρετανία καταφέρει να αποφύγει εντελώς τους δασμούς, ενώ άλλες χώρες βρίσκονται στο στόχαστρο, θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί τη θέση της για να ενισχύσει την οικονομία της και τις βασικές βιομηχανίες της, σύμφωνα με το CNBC.

«Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι εκτός γραμμής. Αλλά είμαι βέβαιος ότι αυτό, νομίζω, ότι μπορεί να διευθετηθεί», τόνισε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι «τα πηγαίνει πολύ καλά» με τον πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός ανέφερε με τη σειρά του στους δημοσιογράφους αυτή την εβδομάδα ότι είχε συζητήσει τις εμπορικές σχέσεις στις συνομιλίες με τον Τραμπ και ότι δεν θα επέλεγε πλευρά μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ, σύμφωνα και με τον Guardian.