ΘΕΣγάλα: Ο συνεταιρισμός που έφερε τα ATMs γάλακτος επιστρέφει με σφραγίδα… Καντώνια

Τα χρόνια της κρίσης δεν ήταν μόνο χρόνια καταστροφής – αν και είναι γεγονός ότι η επιχειρηματική κοινότητα «θρήνησε» πολλές νεκρές επιχειρήσεις! Όμως ήταν και χρόνια που γεννήθηκαν νέες βιομηχανικές επιχειρήσεις σε διάφορους κλάδους.

Άλλες ευδοκίμησαν με το πέρασμα του χρόνου κι άλλες αναγκάστηκαν να αλλάξουν δραματικά την «μορφή» τους για να διασώσουν εν τέλει ότι μπορούσε να διασωθεί. Σίγουρα ήταν η πιο σκληρή περίοδος των τελευταίων πενήντα χρόνων. Τότε, λοιπόν, τα χρόνια της κρίσης άλλαξαν και τις καταναλωτικές συνήθειες σε ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού.

Πώς θα γίνει το restart του ΘΕΣγάλα – Τι λέει στον ΟΤ ο Θεόδωρος Καντώνιας

Η γένεση του ΘΕΣγάλα από έναν… γιατρό

Το «μικρό» και το «τοπικό» έγιναν βασικά κριτήρια επιλογής προϊόντων – μαζί με το «εθνικό». Η στροφή ήταν εντυπωσιακή. Πολλές μεγάλες επιχειρήσεις αναζήτησαν τρόπους για να ευθυγραμμιστούν με τις νέες τάσεις. Μέσα σ΄ αυτό περιβάλλον ένας νεαρός … γιατρός, στη Λάρισα, ο Θανάσης Βακάλης, με αρκετές καινοτόμες ιδέες – πρωτοποριακές εκείνη την εποχή – έπεισε αρκετές δεκάδων κτηνοτρόφων και συγκρότησαν έναν συνεταιρισμό.

Πρωτίστως ο συνεταιρισμός συγκροτήθηκε για να μπορούν οι αγελαδοτρόφοι να διαπραγματεύονται καλύτερες τιμές παραγωγού του γάλακτος με τις γαλακτοβιομηχανίες. Σίγουρα δεν ήταν μία ευχάριστη εξέλιξη αυτή για τις γαλακτοβιομηχανίες, όμως επειδή στο συνεταιρισμό συγκεντρώθηκε μεγάλος αριθμός κτηνοτρόφων και η Θεσσαλία είναι μία από τις ζώνες γάλακτος, αναγκάστηκαν να την αποδεχτούν αυτή την εξέλιξη.

Η ιδέα των ATMs γάλακτος που κέρδισε την αγορά

Και πράγματι ο συνεταιρισμός – «ΘΕΣγάλα» – κατόρθωσε να κλείσει συμβόλαια με όλες σχεδόν τις μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες, εκείνη την εποχή. Λίγο αργότερα με κλεισμένα τα συμβόλαια με τις γαλακτοβιομηχανίες, η διοίκηση του Θεσγάλα προχώρησε σε μία εξαιρετικά καινοτόμα ιδέα.

Να δημιουργήσει αυτόματα μηχανήματα πώλησης φρέσκου γάλακτος – κι όχι μόνο, αλλά και άλλων γαλακτοκομικών προϊόντων. Και φυσικά τα πρώτα «ΑΤΜ» τοποθετήθηκαν στη Λάρισα. Εγινε πανζουρλισμός. Ουρές οι καταναλωτές για να προμηθευτούν φρέσκο γάλα. Αυτό δεν είχε ξανασυμβεί!

Σε όποιες περιοχές τοποθετήθηκαν τα «ΑΤΜ», που πλέον δεν είχαν μόνο γάλα, αλλά είχαν και γιαούρτι και κίτρινο τυρί, η επιτυχία ήταν εξασφαλισμένη

Από την Λάρισα στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα

Ο κ. Βακάλης απολαμβάνοντας την επιτυχία του – έχοντας όμως και επίγνωση πως πρόκειται για δύσκολο και σκληρό παιχνίδι – έγινε κατ’ επανάληψη αποδέκτης προτάσεων από κόμμα της κεντροαριστεράς για να πολιτευθεί. Ήθελαν (Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ κλπ.) να αποσπάσουν κάτι από την λάμψη της επιτυχίας του. Τα πρώτα δύο «ΑΤΜ» τα διαδέχτηκαν πολύ περισσότερα.

Κι όχι μόνο στη Λάρισα, αλλά και στη Θεσσαλονίκη. Παντού η ίδια επιτυχία. Μέχρι που κατέβηκε στη μεγάλη αγορά, την Αττική. Σε όποιες περιοχές τοποθετήθηκαν τα «ΑΤΜ», που πλέον δεν είχαν μόνο γάλα, αλλά είχαν και γιαούρτι και κίτρινο τυρί – όλα αυτά σε αρκετούς κωδικούς – η επιτυχία ήταν εξασφαλισμένη. Όμως σ΄ αυτό το διάστημα ο κ. Βακάλης έκανε δύο «εχθρούς».

Ο ανταγωνισμός με τους ίδιους τους πελάτες

Πρώτον, τις γαλακτοβιομηχανίες, οι οποίες ήταν πελάτες του συνεταιρισμού, διότι προμηθεύονταν την πρώτη ύλη απ΄ αυτόν και οι οποίες πλέον με την δεύτερη δραστηριότητα του ΘΕΣγάλα, την παστερίωση του γάλακτος, ήταν ανταγωνιστές του. Δηλαδή με δύο λόγια ανταγωνίζονταν τους πελάτες του! και μάλιστα σε μεγάλη κλίμακα.

Το 2017 ο ΘΕΣγάλα διέθετε 63 «ΑΤΜ» από τα οποία τα 30 στην Αθήνα! Τα υπόλοιπα 33 στη Λάρισα, τη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις της κεντρικής Ελλάδας. Ο δεύτερος αντίπαλος ήταν οι αλυσίδες των σούπερ μάρκετ – και τούτο διότι το γάλα είναι ένα προϊόν χαμηλής τιμής και λειτουργεί ως «κράχτης» σε μία αλυσίδα σούπερ μάρκετ.

Το μεγάλο βήμα στην Αττική

Πόσω μάλλον που μέσω του «ΑΤΜ» πωλούνταν και μία σειρά άλλων προϊόντων. Το 2016 οι πωλήσεις του συνεταιρισμού ήταν 25 εκατ. ευρώ – από τα «ΑΤΜ» προέρχονταν τα 14 εκατ. ευρώ και τα υπόλοιπα από τις πώληση της πρώτης ύλης προς τις γαλακτοβιομηχανίες.

Το 2017 οι πωλήσεις ανήλθαν περίπου στα 27 εκατ. ευρώ και σχεδιάζονταν η δημιουργία επιπλέον 30 «ΑΤΜ» στην Αττική. Όμως σιγά – σιγά οι γαλακτοβιομηχανίες άρχιζαν να «αφήνουν» γάλα. Δηλαδή ενώ η παραγωγική δυναμικότητα του συνεταιρισμού ήταν 100 τόνοι την ημέρα, από τους οποίους οι 60 απορροφούνταν από τα «ΑΤΜ» και οι 40 τόνοι από την γαλακτοβιομηχανία, όλο και λιγότερες ποσότητες αγόραζαν πλέον οι βιομηχανίες.

Ο κ. Βακάλης για να σώσει τον – μικρό πλέον – συνεταιρισμό χτύπησε πολλές πόρτες, αναζητώντας τον «λευκό ιππότη»!

Το ταβάνι στη χρηματοδότηση

Ετσι ο ΘΕΣγάλα αναγκάστηκε να «τρέχει» για να δημιουργήσει νέα σημεία πώλησης – κάθε σημείο είχε κόστος δημιουργίας από 100.000 ως 150.000 ευρώ. Παράλληλα δημιούργησε εργοστάσιο παστερίωσης γάλακτος. Προφανώς με τραπεζική χρηματοδότηση. Όμως οι οικονομικές δυνατότητες του συνεταιρισμού δεν ήταν απεριόριστες. Αρχισε να έχει σοβαρά προβλήματα.

Τότε η διοίκηση του συνεταιρισμού σκέφτηκε ότι δεν είναι κακή ιδέα την καινούργια ανάπτυξη να την αναλάβουν συνεργάτες. Δηλαδή να αναπτυχθεί μέσω του franchise – αφού ο ίδιος δεν μπορούσε να την χρηματοδοτήσει. Και παράλληλα συσκεύασε το παστεριωμένο γάλα – σε χάρτινη συσκευασία – και το διακινούσε σε γειτονικές περιοχές της Λάρισας σε χαμηλότερη τιμή.

Η έξοδος συνεταιριστών και η αναζήτηση λευκού ιππότη

Στο τέλος οι γαλακτοβιομηχανίες τον εγκατέλειψαν το συνεταιρισμό. Οι συνέταιροι άρχισαν να έχουν οικονομικά προβλήματα ο καθένας. Τότε οι γαλακτοβιομηχανίες «επιτέθηκαν» προτείνοντας στους κτηνοτρόφους συνεργασία αλλά εκτός του συνεταιρισμού. Αρχισαν να αποχωρούν συνέταιροι. Δεν άργησε η πρώτη ρωγμή να γίνει ρήγμα.

Κι η επιχειρηματική προσπάθεια άρχισε να κινείται αντίστροφα. Από την άνοδο στην πτώση. Τα οικονομικά προβλήματα συσσωρεύονταν. Ο κ. Βακάλης για να σώσει τον – μικρό πλέον – συνεταιρισμό χτύπησε πολλές πόρτες, αναζητώντας τον «λευκό ιππότη»! Κι οι συζητήσεις με τις τράπεζες ήταν ακόμη περισσότερες. Αλλά αυτό που του έλεγαν όλοι ήταν «εντάξει αλλά δεν μπορώ να μπλέξω με συνεταιρισμό».

Όπως λέει ο κ. Καντώνιας μιλώντας προς τον ΟΤ «ξεκινήσαμε από πολύ χαμηλά και ευχάριστο είναι πως κάθε μήνα διπλασιάζαμε τις πωλήσεις μας»

Η είσοδος της οικογένειας Καντώνια

Η μόνη λύση ήταν να πουληθεί το εργοστάσιο σε κάποιον επιχειρηματία ο οποίος θα προμηθεύεται την πρώτη ύλη από τον συνεταιρισμό. Απ΄ όσους επιχειρηματίες απευθύνθηκε στη περιοχή της Λάρισας κυρίως, αυτός που δέχτηκε να σώσει όλη αυτή την επιχειρηματική προσπάθεια, ήταν ο κ. Θεόδωρος Καντώνιας.

Η αντίστροφη μέτρηση, από την καταστροφή στη σωτηρία, ξεκίνησε στις 26 Απριλίου 2024, όταν το Πολυμελές Πρωτοδικείο Λάρισας με συναινούντες το 83% των πιστωτών του συνεταιρισμού αποδέχθηκε το σχέδιο εξυγίανσης – με κούρεμα των τραπεζικών υποχρεώσεων και των οφειλών των κτηνοτρόφων.

Η εταιρεία Cosmos Investment του κ. Καντώνια δημιούργησε την θυγατρική Kosmos Θεσγάλα ΙΚΕ, η οποία και αγόρασε το εργοστάσιο. Το 2023 οι πωλήσεις του συνεταιρισμού ήταν μόλις 7 εκατ. ευρώ. Και το 2024 ακόμη χαμηλότερα.

Η ανάκαμψη των πωλήσεων και η νέα αρχή

Όπως λέει ο κ. Καντώνιας μιλώντας προς τον ΟΤ «ξεκινήσαμε από πολυ χαμηλά και ευχάριστο είναι πως κάθε μήνα διπλασιάζαμε τις πωλήσεις μας». Ουσιαστικά η νέα εταιρεία – στην οποία ο συνεταιρισμός είναι υποχρεωμένος να προμηθεύει την πρώτη ύλη – λειτουργεί μόλις έξι μήνες. Και τα μηνύματα μέχρι τώρα είναι ευοίωνα.

Τα προϊόντα της είναι τοποθετημένα στην περιοχή της Θεσσαλίας και οι πωλήσεις είναι ικανοποιητικές. Το συνεταιρισμός αν και «βαριά τραυματισμένος» τελικά με τις αγωνιώδεις προσπάθειες του κ. Βακάλη, διασώθηκε.

Βέβαια από τους 100 κτηνοτρόφους που αριθμούσε στο παρελθόν έχουν απομείνει μόνο 30 και δεν αποκλείεται σε δεύτερο χρόνο αρκετοί να επιστρέψουν. Κι από τους 120 τόνους αγελαδινού γάλακτος έχει πλέον περιοριστεί στους 40 τόνους. Εχει πλέον σταθεροποιηθεί. Κι απ΄ ότι φαίνεται από εδώ και πέρα μπροστά του είναι άνοδος. Το τίμημα όμως ήταν σκληρό….