Στεγαστικά δάνεια: Το «Σπίτι μου» ζωντάνεψε την αγορά

Τα πρώτα χρόνια μετά την είσοδο της χώρας στο ευρώ θυμίζει αυτή την περίοδο η κινητικότητα που καταγράφεται στον τομέα της λιανικής τραπεζικής και συγκεκριμένα στα στεγαστικά δάνεια.

«Χρόνια είχαμε να δούμε τόσο μεγάλη ζήτηση για δανειακό προϊόν» σημειώνει μιλώντας στο «Βήμα» γενικός διευθυντής συστημικού ομίλου. Ο λόγος γίνεται για τον δεύτερο κύκλο της δράσης «Σπίτι Μου», μέσω του οποίου οι δικαιούχοι που πληρούν τα προβλεπόμενα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια μπορούν να λάβουν άτοκη κατά 50% χρηματοδότηση για την απόκτηση πρώτης κατοικίας.

Πώς θα πάρετε δάνειο από το «Σπίτι μου 2»: Οδηγός με 32 ερωτήσεις – απαντήσεις

20.000 αιτήματα

Τα νούμερα, μόλις έναν μήνα μετά την έναρξη των αιτήσεων είναι εντυπωσιακά. Τις πρώτες δύο εβδομάδες, δηλαδή μέχρι και το τέλος Ιανουαρίου, είχαν υποβληθεί στις τράπεζες 15.000 αιτήματα, ενώ πλέον εκτιμάται ότι έχουν ξεπεράσει τα 20.000.

Επιπλέον, είναι προγραμματισμένα περί τα 25.000 ραντεβού στο σύνολο του συστήματος για τις επόμενες εβδομάδες, από ενδιαφερόμενους που θέλουν να εκκινήσουν τη διαδικασία λήψης της απαραίτητης προέγκρισης. Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι μέχρι και τα μέσα Μαρτίου δύσκολα βρίσκει αυτή τη στιγμή κάποιος διαθεσιμότητα για συνάντηση με τραπεζικό σύμβουλο.

To μεγάλο «αγκάθι»

Σύμφωνα με τραπεζική πηγή, η δομή του προγράμματος είναι πολύ ελκυστική. Το γεγονός ότι το 50% της χορήγησης είναι άτοκο μειώνει αισθητά τις μηνιαίες δόσεις που καλείται να πληρώσει ο δανειολήπτης. Αυτό όχι μόνο περιορίζει το συνολικό κόστος του δανείου, αλλά με δεδομένο το διαθέσιμο εισόδημα του αιτούντος, οδηγεί σε αύξηση του ποσού που μπορεί να εξασφαλίσει για την αγορά ακινήτου. Αρκεί φυσικά να διαθέτει τουλάχιστον το 10% της αξίας του και τα εισοδηματικά του κριτήρια να αξιολογηθούν ως επαρκή για την έγκριση του αιτήματος. Το «Σπίτι Μου ΙΙ» ωστόσο, όπως και ο πρώτος γύρος του προγράμματος, παρουσιάζει μία μεγάλη αδυναμία. «Δεν υπάρχει προσφορά ακινήτων για να ικανοποιηθεί η ζήτηση, ενώ πολλές από τις διαθέσιμες κατοικίες διατίθενται σε υπερβολικές για τα δεδομένα τους τιμές, λόγω αυτής της ανισορροπίας» αναφέρει στέλεχος συστημικής τράπεζας. Οπως λέει, «μέχρι στιγμής μόνον 1 στους 10 από όσους έχουν υποβάλει αίτηση δηλώνει πως έχει εντοπίσει το ακίνητο που θέλει να αποκτήσει, κι αυτό χωρίς απαραίτητα να έχει καταλήξει σε συμφωνία με τον πωλητή».

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, «αυτός είναι ο λόγος που μέχρι σήμερα οι υπαγωγές στο πρόγραμμα ανέρχονται σε μόλις 500». Τονίζει δε πως αν υπήρχαν σπίτια, ειδικά στις δημοφιλείς περιοχές των μεγάλων αστικών κέντρων, στις οποίες επικεντρώνεται η ζήτηση, η αγορά θα μπορούσε να απορροφήσει ακόμη και διπλάσιους πόρους από τον προϋπολογισμό του προγράμματος, δηλαδή ένα ποσό γύρω από τα 4 δισ. ευρώ.

Η απορρόφηση

Οπως αναφέρει, κατά τις συζητήσεις των τραπεζών με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, όταν γινόταν ο σχεδιασμός της δράσης, υπήρξαν προσπάθειες από την πλευρά τους για τη διεύρυνση της περιμέτρου των σπιτιών, ωστόσο απέβησαν άκαρπες. «Εκτιμώ πως θα φανεί μέχρι το Πάσχα ποιος θα είναι ο βαθμός απορρόφησης. Κάθε πρόβλεψη αυτή τη στιγμή είναι επισφαλής. Να θυμίσω όμως ότι στον πρώτο κύκλο της δράσης έμειναν τελικά αδιάθετα περί τα 200 εκατ. ευρώ επί συνόλου 1 δισ. ευρώ, όχι διότι δεν υπήρχε ζήτηση, αλλά γιατί χιλιάδες δικαιούχοι δεν κατάφεραν να βρουν ακίνητο που να πληροί τα χαρακτηριστικά του προγράμματος» προσθέτει η ίδια πηγή. Από την πλευρά του, επικεφαλής του τομέα στεγαστικής πίστης συστημικού ομίλου σημειώνει ότι οι τράπεζες βλέποντας τις δυσκολίες ανεύρεσης της κατάλληλης κατοικίας, επιχειρούν να ενισχύσουν την προσφορά μέσω των ακινήτων που έχουν αποκτήσει τα τελευταία χρόνια, κατά τον πλειστηριασμό τους.

Στόχος για εκταμιεύσεις 2 δισ. ευρώ το 2025

Εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων συνολικού ύψους 2 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των πόρων που θα προέλθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης (ΤΑΑ) για το «Σπίτι Μου», προβλέπουν οι στόχοι που έχουν θέσει τα πιστωτικά ιδρύματα για την τρέχουσα χρονιά.

Πρόκειται για μία πρόβλεψη που στηρίζεται στην παραδοχή ότι οι χορηγήσεις μέσω της κρατικής δράσης θα κινηθούν στην περιοχή των 900 εκατ. ευρώ (50% τράπεζες – 50% ΤΑΑ), ενώ οι υπόλοιπες, περί τα 1,1 δισ. ευρώ, θα αφορούν συμβατικά δάνεια της κατηγορίας. Εφόσον επαληθευτούν αυτές οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις, η αγορά της στεγαστικής πίστης θα σημειώσει μια άνοδο της τάξεως του 10% σε σχέση με το 2024, κατά το οποίο οι τραπεζικές χορηγήσεις έφτασαν τα 1,45 δισ. ευρώ και οι δημόσιοι πόροι από το «Σπίτι μου Ι» τα 350 εκατ. ευρώ (σύνολο 1,8 δισ. ευρώ).

Ευκαιρία για τις τράπεζες

«Το θετικό είναι πως υπάρχει κοινό, όπως δείχνει το μέχρι στιγμής ενδιαφέρον για την κρατική δράση, που είναι διατεθειμένο να αναλάβει ένα νέο μακροπρόθεσμο χρέος για να αποκτήσει σπίτι» σημειώνουν τραπεζικές πηγές. Κατά τους ίδιους κύκλους, αυτό δημιουργεί μία ευκαιρία στον κλάδο να αυξήσει τις εργασίες του στον τομέα τα επόμενα χρόνια. Όπως λένε, υπάρχουν σήμερα στεγαστικά δάνεια με ιδιαίτερα προνομιακούς όρους, που μπορούν να εξασφαλίσουν πολύ χαμηλές και σταθερές, ακόμη και για το σύνολο της περιόδου αποπληρωμής δόσης.

Τα στεγαστικά δάνεια με σταθερά επιτόκια

«Φανταστείτε ότι τα σταθερά επιτόκια που δίνουμε τώρα κινούνται στα ίδια περίπου επίπεδα με την εποχή που το κόστος του χρήματος στην ευρωζώνη βρισκόταν σε αρνητικό έδαφος. Στο πλαίσιο αυτό, σε όσους δεν καταφέρουν να βρουν ακίνητο που να πληροί τα κριτήρια του “Σπίτι Μου”, θα προταθεί η λήψη ενός κλασικού στεγαστικού δανείου, το οποίο θα μπορεί χωρίς κανέναν περιορισμό να χρηματοδοτήσει την αγορά οποιουδήποτε ακινήτου, ανεξαρτήτως ηλικίας, εμβαδού ή αξίας» τονίζει τραπεζική πηγή.

Όπως επισημαίνει, «ίσως και να είναι τελικά καλύτερο για τον δανειολήπτη. Κι αυτό διότι θα αγοράσει μία κατοικία σε πιο λογική τιμή, δεδομένου ότι όσα πληρούν τα κριτήρια της κρατικής δράσης έχουν ανατιμηθεί περισσότερο αυτό το διάστημα.

Μπορεί το επιτόκιο να είναι υψηλότερο, ωστόσο θα υπάρχει και η επιλογή για σταθερό, σε αντίθεση με το “Σπίτι Μου” που είναι υποχρεωτικά κυμαινόμενο. Πρόκειται για μία πτυχή που θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν, μιας και οι στεγαστικές χορηγήσεις είναι μακροχρόνιες και κατά τη διάρκειά τους οι μεταβολές στη νομισματική πολιτική θα πρέπει να θεωρούνται δεδομένες».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ (ΟΤ) – ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ