Κρασί: Εκρηκτική αύξηση των εισαγόμενων φθηνών οίνων στην Ελλάδα το 2024

Φθηνό κρασί από τη Βουλγαρία, την Ισπανία και την Ιταλία κατέκλυσε την ελληνική αγορά το 2024, καθώς οι χαμηλές τιμές οίνων ευρωπαϊκής προέλευσης, η απουσία ελέγχων, η ισχνή ελληνική οινοπαραγωγή του 2024 και η χαμηλή διαθεσιμότητα, σύμφωνα με την ΚΕΟΣΟΕ, ώθησαν τους Έλληνες οινοπαραγωγούς σε μια άνευ προηγουμένου έκρηξη εισαγωγών, οι οποίες ξεπέρασαν και τις εξαγωγές.

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία που δημοσίευσε η ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργάστηκε η ΚΕΟΣΟΕ, οι εισαγωγές κρασιού το 2024 αυξήθηκαν κατά 39,95%, σε σύγκριση με το 2023, φτάνοντας τους 25.512 τόνους από τους 18.230 τόνους.

Μόνο από τρεις χώρες της ΕΕ (Ιταλία, Ισπανία, Βουλγαρία) εισήχθησαν 20.643 τόνους σε σύνολο 25.512 τόνων

Επίσης, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, σε συνολικό επίπεδο παρουσιάζεται μειωμένη κατά 6,21% η αξία εισαγωγών το 2024 έναντι του 2023 (71.895.735 ευρώ/2024 – 76.662.390 ευρώ/2023), γεγονός που υποδηλώνει, όπως αναφέρει η ΚΕΟΣΟΕ, ότι το 2024 εισήχθησαν πολύ περισσότεροι φθηνοί οίνοι προερχόμενοι από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τη μέση τιμή μονάδας ανά κιλό να υποχωρεί κατά 33,36% το 2024 έναντι του 2023.

Εισαγωγές από τρεις χώρες

Μόνο από τρεις χώρες της ΕΕ (Ιταλία, Ισπανία, Βουλγαρία) εισήχθησαν 20.643 τόνους σε σύνολο 25.512 τόνων, γεγονός που όπως αναφέρει η ΚΕΟΣΟΕ, έχει εγείρει μεγάλα ερωτηματικά ως προς την επισήμανση με την οποία  διακινήθηκαν οι οίνοι αυτοί στην ελληνική αγορά.

Αποτέλεσμα της εκρηκτικής ανόδου των εισαγωγών ήταν και το ότι για πρώτη φορά στα χρονικά οι εισαγωγές σε ποσότητα το 2024 (25.512.020 κιλά) υπερσκέλισαν τις αντίστοιχες εξαγωγές (25.164.991 κιλά).

Οι εισαγωγές οίνων αφορούν κυρίως ενδοκοινοτικές αποκτήσεις, δηλαδή από χώρες της Ε.Ε από την οποία οι αποστολές μειώθηκαν κατά 5,89% σε αξία (68.756.333 ευρώ/2024 – 73.063.019 ευρώ/2023), παρ’ όλα αυτά αύξηση κατά 29,37% παρουσιάζει η σύγκριση των μεγεθών σε αξία, του 2024 με το μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας 2019 – 2023.

Όσον αφορά τις ποσότητες οίνων αυτές αυξήθηκαν κατακόρυφα το 2024 όσον αφορά τις αποκτήσεις από χώρες της Ε.Ε κατά 41,21% (25.230 τόνοι/2024 – 17.867 τόνοι/2023) ενώ καταγράφεται αντίστοιχη αύξηση κατά 44,59%, συγκρίνοντας το 2024 με τον μέσο όρο εισαγωγών της προηγούμενης 5ετίας.

Συναρτώμενη με τα ανωτέρω μεγέθη η μέση τιμή αγοράς οίνων από χώρες της Ε.Ε. ανά κιλό, μειώθηκε το 2024 κατά 33,36% (2,73 ευρώ/κιλό-2024 – 4,09 ευρώ/κιλό-2023), γεγονός που οφείλεται όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ, στην απόκτηση οίνων από την Βουλγαρία με μέση τιμή τα 0,42 ευρώ/κιλό.

Μείωση κατά 12,78% καταγράφεται στις εισαγωγές οίνου από Τρίτες Χώρες σε αξία (3.139.402 ευρώ/2024 – 3.599.371 ευρώ/2023). Σημαντική διαχρονική αύξηση των εισαγωγών αντικατοπτρίζεται στο μέσο όρο της τελευταίας 5ετίας (33,66%), ποσοστιαία μεταβολή επηρεασμένη από την μεγάλη πτώση των αντίστοιχων μεγεθών το 2020 λόγω της πανδημίας, αλλά και από τη συνεχή αύξηση σε αξία των εισαγωγών οίνου, κατά τα υπόλοιπα έτη της 5ετίας.

Παρά την αύξηση εισαγωγών σε αξία, μείωση κατά 22,31% παρουσιάζουν οι ποσότητες εισαγωγής οίνων από Τρίτες Χώρες (282 τόνοι/2024 – 363 τόνοι/2023).

Σημαντική είναι και η αύξηση της μέσης τιμής εισαγόμενων οίνων από Τρίτες Χώρες κατά 12,27% το 2024 έναντι του 2023 (9,92 ευρώ/κιλό-2023 – 11,13 ευρώ/κιλό-2024).

Πρωταθλήτρια εδώ και δεκαετίες η Ιταλία ως προς την ποσότητα των οίνων που παραδίδονται στην Ελλάδα

Τι δείχνουν τα στοιχεία για τις εισαγωγές ανά χώρα

Η Ιταλία και η Γαλλία κυριαρχούν στην τροφοδοσία οίνων στην ελληνική αγορά με διαφορετική στόχευση στις κατηγορίες της, όμως το 2024 και η Ισπανία και η Βουλγαρία σημείωσαν σημαντικές επιδόσεις.

Αναλυτικότερα ανά χώρα απόκτησης οίνων από την Ευρωπαϊκή Ένωση η εικόνα είναι η εξής:

• Ιταλία

Πρωταθλήτρια εδώ και δεκαετίες η Ιταλία ως προς την ποσότητα των οίνων που παραδίδονται στην Ελλάδα, αλλά πλέον από πέρυσι και την αξία, η οποία απέστειλε το 2024 το 41,95% των συνολικών ποσοτήτων οίνων, που αποκτούνται από χώρες της ΕΕ.

Το 2024 κατεγράφη αύξηση των παραδόσεων οίνων από Ιταλία κατά 2,71% σε αξία (26.596.570 ευρώ το 2024 – 25.894.764 ευρώ το 2023), ενώ αντίστοιχη αύξηση κατά 42,40% καταγράφει και η σύγκριση του 2024 με το Μ.Ο. 5ετίας.

Το ύψος της αξίας ενδοκοινοτικών αποκτήσεων από Ιταλία, καταγράφει το υψηλότερο επίπεδο το 2024, σε σύγκριση με όλα τα προηγούμενα έτη.

Σημαντική αύξηση καταγράφουν και οι ποσότητες οίνου που παραδόθηκαν στην Ελλάδα το 2024 έναντι του 2023 από την Ιταλία κατά 28,40% (10.584.159 κιλά το 2024 – 8.242.807 κιλά το 2023), όπως και αύξηση κατά 22,49% καταγράφεται σε σχέση με το Μ.Ο. της τελευταίας 5ετίας. Να σημειωθεί ότι το 2016 έως το 2019, εισήχθησαν αρκετά υψηλότερες ποσότητες οίνων με ανώτερη ποσότητα τα 13.129.738 κιλά το 2016. Η άνοδος όμως της μέσης τιμής εισαγωγής των ιταλικών οίνων επηρέασε τις εισαγόμενες ποσότητες υπέρ άλλων χωρών της ΕΕ.

Ισοδύναμη αυτών των μεταβολών είναι η μείωση της μέσης τιμής αγοράς οίνων από Ιταλία κατά 20,01% (3,14 ευρώ/κιλό το 2023 – 2,51 ευρώ/κιλό το 2024), τιμή που είναι αυξημένη σε σχέση με το επίπεδο των προηγούμενων 5 ετών, κατά 14,28%.

Το εμπορικό ισοζύγιο οίνου βαίνει μειούμενο ως προς το θετικό του πρόσημο σε αξία, ενώ για πρώτη φορά το 2024 εξελίχθηκε σε αρνητικό ως προς την ποσότητα

Παρά το ότι από τη γείτονα χώρα, αποκτούνται και εμφιαλωμένοι και χύδην οίνοι, είναι γνωστό ότι ο μεγαλύτερος όγκος αφορά τους χύδην οίνους, οι οποίοι πωλούνται στην Ελλάδα, σε άκρως ανταγωνιστικές τιμές με τους παραγόμενους ελληνικούς. Για μια ακόμη φορά εγείρεται το θέμα της επισήμανσης των οίνων αυτών κατά την κυκλοφορία τους, στην ελληνική αγορά.

• Γαλλία

Η Γαλλία κατατάσσεται δεύτερη χώρα ενδοκοινοτικής απόκτησης οίνων από την Ελλάδα το 2024 σε αξία – μετά την πρωτοφανή υποχώρηση των εξαγωγών της σε αξία κατά σχεδόν 30% –  αλλά και δεύτερη σε ποσότητα. Το 2024 καταγράφει μείωση σε αξία των παραδόσεων της στην Ελλάδα κατά 29,54% (25.050.258 ευρώ το 2024 – 35.553.062 ευρώ το 2023). Ανεπαίσθητη αύξηση (0,82%) καταγράφεται πλέον, συγκρίνοντας τον μέσο όρο 5ετίας με το 2024.

Το ίδιο πτωτικά κινείται και το μέγεθος της ενδοκοινοτικής απόκτησης οίνων από τη Γαλλία με κριτήριο τις ποσότητες. Μείωση κατά 9,86% καταγράφουν οι ποσότητες οίνων που αποστέλλονται από την Γαλλία προς την Ελλάδα (2.270.179 κιλά το 2024 – 2.518.524 κιλά το 2023), ποσότητες οι οποίες συγκρινόμενες με το μέσο όρο 5ετίας καταγράφουν αύξηση κατά 21,10%.

Εντυπωσιακή είναι όμως η πτώση της μέσης τιμής αγοράς οίνων από Γαλλία το 2024 έναντι του 2023 και των προηγουμένων ετών, η οποία μειώνεται σημαντικά κατά 21,83% (14,12 ευρώ/κιλό το 2023 – 11,03 ευρώ/κιλό το 2024).

• Ισπανία

Εκρηκτική αύξηση επίσης καταγράφεται στις ισπανικές αποστολές οίνων προς την Ελλάδα το 2024 έναντι του 2023. Σε αξία το ποσοστό αποστολών αυξάνεται κατά 66,70% (4.672.235 ευρώ το 2023 – 7.788.583 ευρώ το 2024) ,αποστολές οι οποίες σε ποσότητα διπλασιάζονται σχεδόν έναντι του 2023 καταγράφοντας αύξηση κατά 94,06% (3.672.490 κιλά το 2023 – 7.127.007 κιλά το 2024).

Η μέση τιμή αγοράς Ισπανικών οίνων παρουσίασε ομοίως μείωση κατά 14,10% στα 1,09 ευρώ/κιλό (1,27 ευρώ/κιλό το 2023 – 1,09 ευρώ/κιλό το 2024), τιμή που παραπέμπει στην αγορά χύδην οίνων και ανταγωνίζεται πλέον ευθέως τους ιταλικούς οίνους.

• Βουλγαρία

Ανησυχητική είναι και το 2024, η μεταβολή των μεγεθών ενδοκοινοτικών αποκτήσεων από τη Βουλγαρία.

Η ανοδική πορεία των ενδοκοινοτικών αποκτήσεων συνεχίζει για δεύτερη συνεχή χρονιά. Το 2023 οι εισαγωγές κατέγραψαν αύξηση σε αξία κατά 1416,57%, έναντι του 2022, και επίσης αύξηση κατά 1955,12% αντίστοιχα σε ποσότητα.

Το 2024 οι ενδοκοινοτικές αποκτήσεις σε αξία αυξήθηκαν κατά 53,12% έναντι του 2023 (796.789 ευρώ το 2023 – 1.219.566 ευρώ το 2024) και σε ποσότητα παρουσίασαν ομοίως αύξηση κατά 76,90% (1.657.327 κιλά το 2023 – 2.931.862 κιλά το 2024), ενώ η μέση τιμή μονάδας εισαγωγής υποχώρησε περαιτέρω κατά 13,45% στα 0,42 ευρώ/κιλό (0,48 ευρώ/κιλό το 2023 – 0,42 ευρώ/κιλό το 2024).

Να τονισθεί ότι η μέση τιμή μονάδας εισαγωγής το 2024, δείχνει μειωμένη σε σύγκριση με το μέσο όρο 5ετίας κατά 15,90%.

Οι επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν για την επισήμανση των οίνων από Ιταλία κατά την κυκλοφορία τους στην ελληνική αγορά, αποκτούν ιδιαίτερη σημασία για τους χύδην αποκτούμενους ενδοκοινοτικά οίνους από την Βουλγαρία, η οποία φαίνεται ότι γίνεται δημοφιλής πλέον προμηθευτής, αρκετών ελληνικών οινοποιείων.

Οι εισαγωγές από Τρίτες Χώρες δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερες μεταβολές και αντιστοιχούν πολύ μικρό μερίδιο στην ελληνική αγορά.

Τέλος πρέπει να επισημανθεί ότι η εικόνα του εμπορικού ισοζυγίου οίνου βαίνει μειούμενη ως προς το θετικό του πρόσημο σε αξία, ενώ για πρώτη φορά το 2024 εξελίχθηκε σε αρνητικό ως προς την ποσότητα.