Ουκρανία: Ποιες χώρες έδωσαν στη χώρα τα περισσότερα χρήματα για τον πόλεμο [γραφήματα] 

Χώρες από όλο τον κόσμο έχουν διαθέσει 267 δισ. ευρώ σε βοήθεια στην Ουκρανία, ή περίπου 80 δισ. ευρώ ετησίως.

Η Αμερική παραμένει ο μοναδικός σημαντικότερος δωρητής με μεγάλη διαφορά, αλλά οι ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ, έχουν ξεπεράσει συλλογικά τις προσπάθειές της, παρέχοντας 132 δισ. ευρώ σε χορηγούμενη βοήθεια έναντι 114 δισ. ευρώ της Αμερικής -αν και η Αμερική παραμένει ελαφρώς μπροστά στη στρατιωτική βοήθεια.

Η οικονομική βοήθεια στην Ουκρανία

Εάν προστεθούν κι άλλες δεσμεύσεις ευρωπαϊκών χωρών, το ποσό μεγαλώνει ακόμη περισσότερο. Ωστόσο, σχεδόν το 90% της οικονομικής βοήθειας από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ ήταν με τη μορφή δανείων έστω κι αν είχαν πολύ γενναιόδωρους όρους. Περίπου το 60% της οικονομικής βοήθειας της Αμερικής δίνεται ως επιχορηγήσεις.

Αυτό προκύπτει από στοιχεία που παρουσίασε ο Economist, τα οποία προέρχονται από το Ινστιτούτο του Κιέλου, για τη βοήθεια που χορηγήθηκε στην Ουκρανία από την αρχή του πολέμου. Όπως σημειώνει το περιοδικό, η ευρωπαϊκή υποστήριξη παρέμεινε σχετικά σταθερή από το 2022, ενώ η αμερικανική βοήθεια ήταν πολύ πιο διαφοροποιημένη. Η υποστήριξη της Αμερικής επιβραδύνθηκε το 2023 και το 2024 εν μέσω κομματικών διαφωνιών στο Κογκρέσο, στη συνέχεια ενισχύθηκε ξανά με την ψήφιση νέου συμπληρωματικού νομοσχεδίου και επιταχύνθηκε στο τέλος της θητείας του Τζο Μπάιντεν, όπως σημειώνεται.

Όπως σημειώνει ο Economist, ανάμεσα στα πολλά παράπονα προέδρου Ντόναλντ Τραμπ είναι ότι η Αμερική ήταν πολύ πιο γενναιόδωρη από τις ευρωπαϊκές χώρες στην παροχή στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας στην Ουκρανία. Στις 12 Φεβρουαρίου ανέφερε ότι η Αμερική είχε δώσει στην Ουκρανία 350 δισεκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια, ενώ οι Ευρωπαίοι είχαν παράσχει μόλις 100 δισεκατομμύρια δολάρια — και αυτό με τη μορφή δανείων και όχι επιχορηγήσεων.

Οι σπάνιες γαίες και τα ορυκτά αξίας 500 δισ.

Η διαφορά, υποστηρίζει, δικαιολογεί το αίτημά του να αναλάβει η Αμερική τον έλεγχο σπάνιων γαιών και άλλων ορυκτών αξίας περίπου 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Ουκρανία – όχι ως μέσο διασφάλισης μελλοντικής υποστήριξης αλλά ως επιστροφή πληρωμής για προηγούμενη βοήθεια.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, απάντησε στις 18 Φεβρουαρίου ότι «οικονομικά και στρατιωτικά, η Ευρώπη έχει βάλει περισσότερα στο τραπέζι από οποιονδήποτε άλλον». Ποιος έχει δίκιο, διερωτάται ο Economist. Το περιοδικό αναφέρει ότι οι πιο έγκυροι αριθμοί συγκεντρώνονται τακτικά από το Ινστιτούτο του Κιέλου, τη γερμανική ομάδα σκέψης (think tank). Η τελευταία έκθεσή του, που δημοσιεύθηκε στις 14 Φεβρουαρίου, δείχνει ότι οι ευρωπαϊκές συνεισφορές —μεμονωμένα από κυβερνήσεις και συλλογικά από ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα— ξεπερνούν τη βοήθεια της Αμερικής. Αυτά τα στοιχεία παρουσίασε ο Economist.

Ειδικότερα, ως μεγαλύτερος δωρητής της Ευρώπης στην Ουκρανία προσδιορίζεται η Γερμανία, η οποία έχει παράσχει περίπου 17 δισεκατομμύρια ευρώ -συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής, ανθρωπιστικής και στρατιωτικής βοήθειας και εξαιρουμένης όσων διοχετεύονται μέσω δωρητών της ΕΕ. Η Βρετανία είναι δεύτερη, με 15 δισ. ευρώ, ακολουθούμενη από τη Δανία.

Αλλά οι μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης έχουν την ικανότητα να κάνουν πολύ περισσότερα, αναφέρει ο Economist. Οι ετήσιες δεσμεύσεις της Γερμανίας και της Βρετανίας, μαζί με την Αμερική, αποδίδουν μόλις το 0,2% του ΑΕΠ τους. «Επομένως, η βοήθεια προς την Ουκρανία μοιάζει περισσότερο με ένα μικρό πολιτικό σχέδιο (…) παρά με  μεγάλη δημοσιονομική προσπάθεια», καταλήγει η έκθεση του Ινστιτούτου του Κιέλου.

Στο δημοσίευμα αναφέρεται ακόμη ότι «το 1990 η Γερμανία διέθεσε μεγαλύτερο μερίδιο του ΑΕΠ της για να στηρίξει το Κουβέιτ από ό,τι για έναν πόλεμο στο κατώφλι της Ευρώπης. Ομοίως, η Αμερική διέθεσε σημαντικά περισσότερα χρήματα ετησίως κατά τη διάρκεια των πολέμων της Κορέας, του Βιετνάμ και του Ιράκ».

Σύμφωνα με τον Economist, οι ευρωπαϊκές συνεισφορές στην Ουκρανία —μεμονωμένα από κυβερνήσεις και συλλογικά από ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα— ξεπερνούν τη βοήθεια της Αμερικής

Ποιες χώρες ξεχωρίζουν

Ως ποσοστό της οικονομίας του, ξεχωρίζουν στην παροχή βοήθειας στην Ουκρανία τα κράτη της Βαλτικής και οι Σκανδιναβικές χώρες. Η Εσθονία και η Δανία, για παράδειγμα, έχουν δεσμεύσει περισσότερο από το 2% του ΑΕΠ τους για να στηρίξουν την Ουκρανία σε διμερή βοήθεια.

Σε γενικές γραμμές, όσο πιο κοντά είναι μια χώρα στη Ρωσία τόσο μεγαλύτερη είναι η βοήθειά της προς την Ουκρανία ως ποσοστό του ΑΕΠ. Για παράδειγμα, η Λετονία και η Λιθουανία – των οποίων οι πρωτεύουσες απέχουν λιγότερο από 1.000 χιλιόμετρα από τη Μόσχα – συνεισέφεραν το 2% του ΑΕΠ τους. Η Ιαπωνία, ωστόσο, παρέχει περισσότερη διμερή βοήθεια από τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία σε απόλυτες τιμές και ως ποσοστό του ΑΕΠ της, σημειώνεται.

«Οι ευρωπαϊκές χώρες κάνουν ήδη περισσότερα από την Αμερική για να βοηθήσουν την Ουκρανία. Εάν η Αμερική σταματήσει περαιτέρω χρηματοδότηση, θα χρειαστεί να κάνει ακόμα περισσότερα», υποστηρίζει ο Economist.