Πώς μεταφράζουν οι επενδυτές τις πολιτικές αναταράξεις σε ΗΠΑ και Ευρώπη

Ανησυχητικά σημάδια

Αν και οι σοβαρές προκλήσεις από τις γεωστρατηγικές κρίσεις στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή φαίνεται να έχουν οριοθετηθεί σε μεγάλο βαθμό, παραμένουν ανοιχτά μέτωπα που θα μπορούσαν υπό προϋποθέσεις να θέσουν σε κίνδυνο την παγκόσμια οικονομική σταθερότητα.

Η αποκλιμάκωση στις πολεμικές συγκρούσεις διαδέχτηκε ένας εμπορικός πόλεμος παγκοσμίου κλίμακας, λόγω της πολιτικής προστατευτισμού της Κυβέρνησης των ΗΠΑ. Μια πολιτική που ενσαρκώνεται κυρίως από την επιβολή δασμών στα εισαγόμενα προϊόντα/υπηρεσίες και τις συν αυτώ επικείμενες αντιδράσεις των υπολοίπων κρατών. Εξάλλου, μια τέτοια συνθήκη οδηγεί ευχερώς αφενός σε πληθωριστικές πιέσεις στις ΗΠΑ, αφετέρου σε υφεσιακό κλοιό την Ευρώπη.

Κάτι που αναγνωρίζουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, με τον Ντράγκι πρόσφατα να εξηγεί γλαφυρά τους κινδύνους, έχοντας μάλιστα προϊδεάσει μερικούς μήνες νωρίτερα με τη γνωστή έκθεσή του.

Και μάλιστα, η συγκυρία δεν είναι καλή, διότι στη μεν Γερμανία αναδεικνύονται πολιτικά ζητήματα πόλωσης και περαιτέρω ενδυνάμωσης της ακροδεξιάς παράταξης (“Εναλλακτική” AfD, που λίγα 24ωρα πριν τις εκλογές φαίνεται να κερδίζει κι άλλο έδαφος, πλέον στο 20%-21% βάσει δημοσκοπήσεων αντί 28%-20% του συνασπισμού των Χριστιανοδημοκρατών/Χριστιανοκοινωνιστών CDU/CSU)· στη δε Γαλλία, η πολιτική ασάφεια που προεκλήθη μετά τα προτερόχρονα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών παραμένει ως έχει.

Κι όλα αυτά, την ώρα που η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης διανύει τον δεύτερο χρόνο ύφεσης και προφανώς την πιο επίμονη φάση στασιμότητας στη μεταπολεμική ιστορία, με το ΑΕΠ να συρρικνώνεται 0,2% το 2024 και 0,3% το 2023, κάτι που έχει να προκύψει από το μακρινό 1950.

H εικόνα στις χρηματαγορές

Ωστόσο, τα πράγματα στις χρηματαγορές είναι εντελώς διαφορετικά. Στην Ευρώπη, οι βασικοί χρηματιστηριακοί δείκτες συνεχίζουν να καταγράφουν το ένα ιστορικό υψηλό πίσω από το άλλο. Ενδεικτικά, ο γερμανικός DAX40 κερδίζει από 1/1 12%, με σωρευτικά κέρδη 52 εβδομάδων 30%, έχοντας σημειώσει μόνο εντός του 2025 18 νέα ιστορικά υψηλά με 6 στις 7 ανοδικές εβδομάδες.

Στις ΗΠΑ, τα πράγματα είναι παρεμφερή, αν και μικρότερης έντασης το τελευταίο διάστημα ελέω της διστακτικότητας για τις πολιτικές Trump αλλά και της κινδυνολογίας που προέκυψε μετά την ανακοίνωση του DeepSeek. Ο S&P500 κερδίζει “μόλις” 2% εντός του 2025, με κέρδη 20% στις 52 εβδομάδες, απέχοντας επίσης 2% από τις πρόσφατα επιτευχθείσες ιστορικές του κορυφές.

Άλλο είναι το ζήτημα στην αγορά ομολόγων. Εδώ, οι επενδυτές προεξοφλούν πως οι υψηλές αποδόσεις στις ΗΠΑ δεν θα μειωθούν σύντομα, αντίστοιχα λόγω των αναμενόμενα υψηλών επιτοκίων της Fed), με το 10ετές να αποδίδει 4,5% και το έντοκο γραμμάτιο 13 εβδομάδων 4,2%. Στην Ευρώπη δε, οι αποδόσεις είναι συγκριτικά χαμηλότερες στις μεγάλες οικονομίες (λ.χ. το γερμανικό 10ετές αποδίδει 2,46%), με τη γενικότερη πεποίθηση ότι δύσκολα θα αυξηθούν.

Το χρυσάφι αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο τον πληθωριστικό στραγγαλισμό, έχοντας αποδώσει αισθητά έναντι των περισσοτέρων επενδυτικών οχημάτων, ευρισκόμενο μιαν ανάσα από το συμβολικό επίπεδο των 3000 δολαρίων ανά ουγγιά. Προφανώς, ως “ασφαλές” αντιπληθωριστικό μέσο, έχει την τιμητική του, μιας και δύσκολα κάποιος θα μπορούσε να φανταστεί μια επιστροφή στην κανονικότητα σε βάθος αρκετών μηνών, εξαιτίας των προαναφερθέντων.

Στην αγορά συναλλάγματος, φαίνεται να προκρίνεται το σενάριο ενός ισχυρού δολαρίου ΗΠΑ. Αν και οι προβλέψεις πριν τις εκλογές ήταν σαφώς πιο επιθετικές, φαίνεται ότι η ασυνέπεια του Trump στην επιβολή δασμών αλλάζει λίγο τα δεδομένα, χωρίς όμως να αλλάζει σοβαρά τη γενικότερη εικόνα. Ειδικότερα ως προς το ευρώ, η ανάγκη περαιτέρω μείωσης των επιτοκίων της ΕΚΤ (λόγω ασθενών ρυθμών μεγέθυνσης και ελεγχόμενου πληθωρισμού) μάλλον δικαιολογεί πτωτική ισοτιμία αλλά και στροφή των κεφαλαίων σε αμερικανικά επενδυτικά οχήματα (που ούτως ή άλλως έχουν και υψηλότερες αποδόσεις).

Κλείνοντας, να μνημονευτούν τα εξαιρετικά ισχυρά χρηματοοικονομικά αποτελέσματα των εισηγμένων στις ΗΠΑ, που επεξηγούν εν μέρει και την επενδυτική ευφορία. Πάνω από τα 3/4 των εταιρειών του S&P500 (των μεγαλύτερων σε κεφ/ση παγκοσμίως) έχουν παραδώσει αυτά του δ’ τριμήνου, εκ των οποίων επίσης τα 3/4 ξεπέρασαν τις ούτως ή άλλως αισιόδοξες προβλέψεις για κερδοφορία, με μεσοσταθμική θετική απόκλιση από τα αναμενόμενα 7,4%.

Απαιτείται υπομονή και καθαρή κρίση

Θεωρητικά, τα χρηματιστηριακά ταμπλό έχουν τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο, σε όρους αποδόσεων και επενδύσεων. Εάν οι κίνδυνοι που υφίστανται ή ακόμα και άλλοι που θα προκύψουν οδηγήσουν τελικά σε κατάρρευση (ή έστω επενδυτική αδιαφορία), είναι ένα θέμα που ανησυχεί τους επενδυτές, ωστόσο θα φανεί ξεκάθαρα στις αποτιμήσεις των χρηματοπιστωτικών μέσων. Η κινδυνολογία από μόνη της όχι μόνο δεν βοηθά στην εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, αλλά αποτρέπει τους επενδυτές να δουν (και να ακολουθήσουν) την ανοδική κίνηση, όπως ακριβώς η άγνοια μπορεί να οδηγήσει σε άρνηση αποεπένδυσης, όταν πλέον είναι απαραίτητη για την προστασία του επενδυμένου κεφαλαίου.

Ο Συμεών Μαυρουδής είναι Διαχειριστής Α/Κ και ιδιωτικών χαρτοφυλακίων στη Fast Finance ΑΕΠΕΥ