Γαλαξίας: Το σούπερ μάρκετ των 5 φίλων και τα «παράδοξά» του 

Φαίνεται πως έφτασε το πλήρωμα του χρόνου για την αλυσίδα σούπερ μάρκετ Πέντε ΑΕ (Γαλαξίας) να ενισχύσει τη θέση της στην αγορά, εξαγοράζοντας μικρές τοπικές αλυσίδες!

Μ΄αυτό ασχολείται – εκτός των άλλων – το τελευταίο διάστημα η διοίκηση της εταιρείας. Στα 54 χρόνια της λειτουργίας της έχει πραγματοποιήσει δυό μόλις εξαγορες, στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές του 2020. Εκτοτε η ανάπτυξη της βασίστηκε κατ΄ αποκλειστικότητα στη δημιουργία δικών της καταστημάτων!

Η Γαλαξίας και το παράδοξο στα σούπερ μάρκετ

Πρόκειται για μία προφανή παραδοξότητα στο κλάδο των σούπερ μάρκετ, δεδομένου ότι όλοι οι «μεγάλοι» της αγοράς – εκτός της Lidl Hellas – κέρδισαν την σημερινή του θέση και με την εξαγορά μικρότερων αλυσίδων. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι βρίσκεται στην έβδομη θέση του κλάδου και την έχουν προσπεράσει πχ, η Κρητικός, πολύ μικρότερης ηλικίας εταιρεία ή η Μασούτης, που έπονταν της Πέντε ΑΕ.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΟΤ η διοίκηση της εταιρείας εξετάζει περιπτώσεις εξαγοράς μικρότερων, τοπικών αλυσίδων, κυρίως στην περιοχή της Δυτικής Ελλάδας, όπου δεν διαθέτει παρουσία. Εξάλλου, δεν της λείπουν τα κεφάλαια.

Οι πρωτοτυπίες που έχτισαν την Γαλαξίας

Τα ταμειακά της διαθέσιμα είναι πάνω από 60 εκατ. ευρώ. Βέβαια η Πέντε ΑΕ – που οφείλει στην επωνυμία της σε πέντε φίλους που την συγκρότησαν – διαθέτει ορισμένες επιχειρηματικές «πρωτοτυπίες».

Πρώτον, έχει μηδενικό δανεισμό! Δεν είναι εύκολο να συναντήσει κανείς αλυσίδα σούπερ μάρκετ – αλλά και γενικότερα ελληνική επιχείρηση – που να έχει τις χρηματοοικονομικές επιδόσεις της Πέντε ΑΕ. Δεύτερον, σταθερά, εδώ και αρκετές δεκαετίες «δουλεύει» με ένα από τα υψηλότερα καθαρά περιθώρια κέρδους του κλάδου. Το 2023 ήταν 2,5%. Κι αυτό είναι ίσως μικρό, δεδομένου από τη δεκαετία του 1990 το καθαρό περιθώριο κέρδους της εφτανε ακόμη και το 6%!

Τα κεφαλαιακά διαθέσιμο και το γεμάτο ταμείο

Η διαχείριση της συνεχίζει να είναι εξαιρετικά νοικοκυρεμένη και να ενισχύει τα κεφαλαιακά της διαθέσιμα. Ετσι βέβαια κατόρθωσε να περάσει «αβρόχοις ποσίν» την παρατεταμένη περίοδο της οικονομικής κρίσης. Σταθερά κερδοφόρα. Με την διαφορά όμως πως εκείνη την περίοδο την εκμεταλλεύτηκαν οι ανταγωνιστές της για να ενισχύσουν τη θέση τους στην αγορά, εξαγοράζοντας μικρότερες εταιρείες.

Η τρίτη παραδοξότητα που την χαρακτηρίζει είναι το γεγονός ότι από τις αρχές του 1980, η διοίκηση της εταιρείας παραχωρούσε μετοχές σε στελέχη της – που χαρακτηρίζονταν, με βάση τα κριτήρια των πέντε φίλων, για την ευθύνη και την συνέπεια τους. Ετσι πλέον οι μέτοχοι το 2023 ανήλθαν στους 212, ενώ το 2022 ήταν 210. Αλλά κι αυτό είναι «terra incognita» στον ελληνικό κλάδο των σούπερ μάρκετ.

Τα ταμειακά διαθέσιμα της Πέντε ΑΕ είναι πάνω από 60 εκατ. ευρώ

Οι οικογένειες των πέντε ιδρυτών

Βέβαια οι οικογένειες των πέντε ιδρυτών συνεχίζουν ελέγχουν την πλειοψηφία της εταιρείας, αλλά πλέον έχει δημιουργηθεί ένα ισχυρό σώμα μετόχων, που έχει κάθε λόγο να προστατεύει τα συμφέροντα και την πορεία της εταιρείας – για δύο λόγους, πρώτον γιατί είναι εργαζόμενοι και δεύτερον γιατί είναι μέτοχοι.

Από τους πέντε ιδρυτές της Πέντε ΑΕ οι δύο απεβίωσαν – το 2008 ο Βασίλης Χειμωνίδης, που ως τότε κατείχε τη θέση του προέδρου και το 2018 ο Χρήστος Μαυρόπουλος, που τον διαδέχτηκε.

Η αρχή από τα Κάτω Πατήσια

Η εταιρεία όπως είναι γνωστό δημιουργήθηκε το 1971 με πέντε ιδρυτές να βάζουν 300.000 δραχμές – καταθέτοντας τις οικονομίες τους ουσιαστικά – για την δημιουργία του πρώτου καταστήματος στα Κάτω Πατήσια. Στα επόμενα χρόνια άνοιξαν κι άλλα καταστήματα «Γαλαξίας», ενώ το 1982 η εταιρεία από ΕΠΕ γίνεται ΑΕ και με την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου αποφάσισαν να διευρύνουν τον κύκλο των μετόχων της.

Το 1988 ήταν μία σημαντική χρονιά στην ιστορία της Πέντε ΑΕ. Τότε μαζί με τους αδελφούς Δημήτρη και Κώστα Σπανό που διέθεταν την αλυσίδα Τροφό ΑΕ, τον Θωμά Ράμμο – εκ των ιδρυτών – της Tresco και την Αστήρ, της εταιρείας Αργώ ΑΕ, συγκροτούν το προμηθευτικό οργανισμό ΟΡΑ ΑΕ.

Η πρώτη εξαγορά της Γαλαξίας στις αρχές του 1990

Ενώ παράλληλα η Πέντε ανοίγεται στην αγορά των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Λίγο αργότερα όμως η Νίκη ΑΕ του ομίλου Μαρινόπουλου πραγματοποιεί την πρώτη της εξαγορά. Κι αυτή δεν είναι άλλη από την Tresco. Ο οργανισμός «τραυματίστηκε» τότε αλλά δεν διαλύθηκε.

Μέχρι το 1992 η Πέντε ΑΕ εξαγοράζει την Αργώ. Και πλέον η ΟΡΑ ΑΕ συνεχίζει την λειτουργία της για χρόνια με την συνεργασία των Βασίλη Χειμωνίδη και Δημήτρη Σπανού. Και το 1991 ο Θωμάς Ράμμος δημιουργεί την αλυσίδα Market In.

Η διοίκηση της εταιρείας εξετάζει περιπτώσεις εξαγοράς μικρότερων, τοπικών αλυσίδων, κυρίως στην περιοχή της Δυτικής Ελλάδας

Επέκταση με ιδιόκτητα καταστήματα

Εκτοτε η Πέντε ΑΕ αναπτύσσει το δίκτυο της πανελλαδικά και το 2020 πραγματοποιεί την δεύτερη εξαγορά της, αυτή τη φορά στην Βόρεια Ελλάδα – αποκτά 6 καταστήματα της αλυσίδας OLLA. Η χρονική απόσταση μεταξύ των δύο εξαγορών είναι περίπου τριάντα χρόνια.

Σήμερα διαθέτει 166 καταστήματα από 173 καταστήματα το 2023 – κι απ΄ αυτά τα 93 είναι ιδιόκτητα. Εχει ικανοποιητική παρουσία στην αγορά της Αττικής και της Κεντρικής Ελλάδας – Στερεά Ελλάδα, Εύβοια και Θεσσαλία.

Η έμφαση στη Δυτική Ελλάδα

Αντιθέτως απουσιάζει από την αγορά της Δυτικής Ελλάδας και της Ηπείρου, ενώ η παρουσία της στην Ανατολική Μακεδονία και την Θράκη είναι ισχνή – μόλις 2 καταστήματα! Ως εκ τούτου η απόφαση της να προχωρήσει σε εξαγορές μικρότερων αλυσίδων για να αποκτήσει παρουσία στις περιοχές που είναι απούσα ή να ενισχύσει την παρουσία της σε περιοχές που είναι περιορισμένη, έχει ιδιαίτερη σημασία.

Δείχνει ότι παραμένει ως ισχυρός παίκτης στον ανταγωνισμό του κλάδου, έστω και με περιορισμένο μερίδιο αγοράς έναντι των μεγαλύτερων ανταγωνιστών της!