Ιράν: Στρέφεται στην ηλιακή ενέργεια για να αντιμετωπίσει την έλλειψη ηλεκτρικής ενέργειας

Το Ιράν είναι μια από τις πλουσιότερες σε ενεργειακούς πόρους χώρες του κόσμου, έχοντας τα δεύτερα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου πίσω από τη Ρωσία, με 17%, και το 9,4% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου. Είναι ιδρυτικό μέλος του ΟΠΕΚ και του Φόρουμ Χωρών Εξαγωγών Αερίου (GECF).

Όμως τα τελευταία χρόνια, το Ιράν αντιμετώπισε ενεργειακή ανισορροπία στους τομείς του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, με αποτέλεσμα να απαιτούνται εισαγωγές φυσικού αερίου από το Τουρκμενιστάν και πρόσφατα τη Ρωσία, αναφέρει το περιοδικό Manara.

Η ανισορροπία φυσικού αερίου του Ιράν έχει οδηγήσει σε ελλείψεις φυσικού αερίου και διακοπές ρεύματος

Αυτό ανάγκασε το Ιράν να ανακοινώσει νωρίτερα αυτόν τον μήνα μια συμφωνία με ιδιώτες επενδυτές για την ανάπτυξη ηλιακών εγκαταστάσεων μέχρι αυτό το καλοκαίρι.

«Προτεραιότητά μας είναι να εμπιστευτούμε τις υπάρχουσες υποδομές στον ιδιωτικό τομέα πριν παρέμβει η κυβέρνηση», δήλωσε ο Mohsen Tarztalab, αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας και επικεφαλής του Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Ενέργειας (SATBA), κατά την τελετή υπογραφής.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Περιφερειακής Εταιρείας Ηλεκτρισμού της Τεχεράνης, ένας ηλιακός σταθμός ισχύος 3 μεγαβάτ αξίας περίπου 900 δισεκατομμυρίων ριάλ (1,8 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ) θα κατασκευαστεί στην ιρανική πρωτεύουσα. Μόλις τεθεί σε λειτουργία θα συνδεθεί στο εθνικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο Farhad Shabihi ξεκίνησε επίσης την κατασκευή σταθμών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ισχύος 120 μεγαβάτ, το καθένα με χωρητικότητα 3 μεγαβάτ ή λιγότερο, στην επαρχία της Τεχεράνης.

Ιράν: Ηλιακή ενέργεια και εισαγωγή αερίου

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους το Ιράν χρειάζεται ηλιακή ενέργεια και να εισάγει φυσικό αέριο για να αντιμετωπίσει την ενεργειακή του ανισορροπία.

Το πρώτο είναι η ασυνήθιστα υψηλή κατανάλωση ενέργειας. Το Ιράν παράγει περίπου 260 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, με μόνο 18 δισεκατομμύρια να διατίθενται για εξαγωγές και το υπόλοιπο να καταναλώνεται εσωτερικά. Η ετήσια ζήτηση φυσικού αερίου του Ιράν έχει αυξηθεί κατά 7% ετησίως την τελευταία δεκαετία, με τον οικιακό τομέα και τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής να οδηγούν το μεγαλύτερο μέρος της ανάπτυξης.

Σύμφωνα με το Manara, το Ιράν είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος καταναλωτής φυσικού αερίου στον κόσμο πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία και την Κίνα και καταναλώνει 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα περισσότερο φυσικό αέριο από ό,τι περισσότερες από 30 ευρωπαϊκές χώρες μαζί.

Εκτός από το ότι είναι… αδηφάγο για το φυσικό αέριο, το Ιράν έχει και τεράστιες απώλειες επίσης. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα και τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, η χώρα χάνει περίπου 18 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως λόγω της έλλειψης εξοπλισμού συλλογής αερίου στα κοιτάσματα πετρελαίου. Επιπλέον 7 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα διαρρέουν από το δίκτυο μεταφοράς και διανομής κάθε χρόνο.

Οι κυρώσεις υπό την ηγεσία των ΗΠΑ έπαιξαν επίσης ρόλο στην αποτροπή ξένων επενδύσεων και στην ανάπτυξη της ικανότητας παραγωγής φυσικού αερίου και των σταθμών παραγωγής ενέργειας.

Τον Δεκέμβριο του 2022, η Manara ανέφερε ότι ο τότε υπουργός Πετρελαίου του Ιράν, Τζαβάντ Οουτζί, προειδοποίησε ότι το Ιράν θα γινόταν καθαρός εισαγωγέας ενέργειας εάν αποτύχει να προσελκύσει επενδύσεις 240 δισεκατομμυρίων δολαρίων στον τομέα του πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Ο τελευταίος παράγοντας που συμβάλλει στην ανισορροπία φυσικού αερίου του Ιράν είναι η έλλειψη ενεργειακής ποικιλομορφίας του. Λίγο πάνω από τα δύο τρίτα (68%) της κατανάλωσης ενέργειας του Ιράν βασίζεται στο φυσικό αέριο, σε σύγκριση με 26% της Τουρκίας και 31% του Καναδά. Αυτές οι δύο χώρες παράγουν επίσης 35 φορές και 30 φορές περισσότερη ηλιακή και αιολική ενέργεια από το Ιράν και εννέα φορές και 53 φορές περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από υδροηλεκτρικά εργοστάσια.

Ελλείψεις αερίου και διακοπές ρεύματος

Η ανισορροπία φυσικού αερίου του Ιράν έχει οδηγήσει σε ελλείψεις φυσικού αερίου και διακοπές ρεύματος.

Κατά τη διάρκεια του χειμώνα η χώρα αντιμετωπίζει καθημερινά έλλειμμα τουλάχιστον 260 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, επιβαρύνοντας την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας. Η βιομηχανία ηλεκτρικής ενέργειας του Ιράν προειδοποιεί για ενεργειακό έλλειμμα 30% μέχρι αυτό το καλοκαίρι. Σύμφωνα με το Manara, το εκτεταμένο και επαναλαμβανόμενο πρόβλημα των διακοπών ρεύματος το καλοκαίρι αναγκάζει πολλές βιομηχανικές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου, να στραφούν στο μαζούτ, ένα βαρύ πετρέλαιο που είναι εξαιρετικά ρυπογόνο.

Η Iran International ανέφερε στα τέλη του 2024 ότι το 50 τοις εκατό των βιομηχανικών πάρκων του Ιράν διέκοψαν τη λειτουργία τους λόγω διακοπών ρεύματος. Η γήρανση των υποδομών, οι διεθνείς κυρώσεις και η κακή διαχείριση έχουν επιδεινώσει το πρόβλημα, οδηγώντας στο κλείσιμο περίπου 80 σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ανέφερε η δημοσίευση, προσθέτοντας ότι σε βιομηχανικές περιοχές, οι διακοπές ρεύματος έχουν οδηγήσει σε ζημιές που ανέρχονται σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια ριάλ.

Η έλλειψη ηλεκτρικής ενέργειας στο Ιράν υπολογίστηκε σε 14.000 μεγαβάτ το περασμένο καλοκαίρι. Οι γενναίες κρατικές επιδοτήσεις έχουν ενθαρρύνει την αναποτελεσματική κατανάλωση ενέργειας, ενώ οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι κυρώσεις έχουν εμποδίσει τις επενδύσεις σε υποδομές, σύμφωνα με την Iran International.