Σελήνη: Ποιοι έχουν αντιρρήσεις για εξόρυξη αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων

Η εξόρυξη της Σελήνης για νερό, ήλιο-3 και σπάνιες γαίες θα μπορούσε να γίνει μια βιομηχανία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων στο εγγύς μέλλον, αλλά οι αστρονόμοι προειδοποιούν ότι κινδυνεύει να γίνει εις βάρος της επιστημονικής ανακάλυψης.

Το Εργαστήριο Jet Propulsion Laboratory που χρηματοδοτείται από τη NASA εκτιμά ότι το φεγγάρι διαθέτει αναξιοποίητους πόρους αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Αυτά περιλαμβάνουν νερό σε μορφή πάγου, που θα μπορούσε να υποστηρίξει τη σεληνιακή κατοίκηση ή να μετατραπεί σε καύσιμο πυραύλων, και στοιχεία σπάνιων γαιών, που αποτελούν βασικό συστατικό στη σύγχρονη ηλεκτρονική.

Ίσως η πιο προσοδοφόρα σεληνιακή εξόρυξη είναι το ήλιο-3, ένα μη ραδιενεργό ισότοπο που έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί για πυρηνική σχάση. Το ήλιο-3 διαπραγματευόταν για περίπου 2.500 δολάρια ανά λίτρο το 2024, σύμφωνα με τον Όμιλο Edelgas.

«Αυτή είναι μια τεράστια αγορά, και κάτι θα γίνει πολύ γρήγορα», είπε στο Business Insider ο Μάρτιν Έλβις, ανώτερος αστροφυσικός στο Αστροφυσικό Παρατηρητήριο του Smithsonian.

Είπε επίσης ότι το νομικό πλαίσιο για την Σελήνη μοιάζει «πολύ» με την Άγρια Δύση, όπου υπάρχει τώρα ένα «κακό κίνητρο» που ενθαρρύνει όσους φτάνουν πρώτα σε περιοχές εξόρυξης να τις «εκμεταλλευτούν» γρήγορα πριν προλάβει κάποιος άλλος.

Πλούσιο σε πόρους, αλλά και πολύτιμο για την επιστήμη

Η NASA, η Κίνα και αρκετές ιδιωτικές εταιρείες στοχεύουν να εξορύξουν στην Σελήνη μέσα στην επόμενη δεκαετία. Ωστόσο, οι αστρονόμοι προειδοποιούν ότι μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις εκεί θα μπορούσαν να κάνουν τη μελέτη του σύμπαντος πιο δύσκολη.

Η Σελήνη έχει επιστημονικά σημαντικές τοποθεσίες που θα μπορούσαν επίσης να είναι πλούσιες σε σεληνιακούς πόρους, δημιουργώντας μια πιθανή σύγκρουση μεταξύ εγχειρημάτων που βγάζουν χρήματα και επιστημονικής έρευνας.

Αυτές οι περιοχές περιλαμβάνουν την πίσω πλευρά του φεγγαριού, ένα ήσυχο περιβάλλον ιδανικό για τη μελέτη των κοσμικών Σκοτεινών Χρόνων, την εποχή πριν υπάρξουν αστέρια και γαλαξίες.

Ο Έλβις είπε ότι οι μόνιμα σκιασμένες περιοχές του φεγγαριού κοντά στους πόλους του είναι επίσης «ιδανικά μέρη για την αστρονομία». Αλλά πιστεύεται ότι είναι πλούσιες σε πάγο, ζωτικής σημασίας για τη μελλοντική εξερεύνηση του διαστήματος – καθιστώντας τους για άλλη μια φορά εξαιρετικά πολύτιμους για την εξόρυξη πόρων.

Οι συνεχιζόμενες ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η εξόρυξη νερού ή η ανάπτυξη ρόβερ για εξόρυξη ορυκτών, θα μπορούσαν να προκαλέσουν δονήσεις που διαταράσσουν τις λεπτές σεληνιακές μελέτες, είπε ο Έλβις.

«Η εξόρυξη για νερό είναι ίσως η χειρότερη», πρόσθεσε.

Ασαφές νομικό πλαίσιο

Ενώ υπάρχουν νομικά πλαίσια, όπως οι Συμφωνίες Άρτεμις, ένα μη δεσμευτικό σύνολο αρχών που θεσπίστηκε το 2020 και υπογράφηκε από περισσότερες από 50 χώρες, ο Ρόμπερτ Μάσεϊ, αναπληρωτής εκτελεστικός διευθυντής της Royal Astronomical Society, είπε στο BI ότι αυτές οι συμφωνίες έχουν τις δικές τους προκλήσεις.

Μία από τις λεπτομέρειες των Συμφωνιών Άρτεμις ήταν στην πραγματικότητα η ρητή άδεια εξόρυξης στο διάστημα, υπό την προϋπόθεση ότι συμμορφώνεται με τη Συνθήκη του 1967 για το Έξω Διάστημα και γίνεται με «ασφαλή και βιώσιμο» τρόπο, είπε, «επιτρέποντας αποτελεσματικά στους ανθρώπους να δημιουργήσουν εγκαταστάσεις σε διαφορετικά μέρη στη Σελήνη για να εξάγουν πόρους».

Σύμφωνα με τον Έλβις, υπάρχει ένα σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα για να «εισαχθούν οι επιστημονικές ανάγκες» στη συζήτηση για τη σεληνιακή εξόρυξη. Μια πρόταση που είχε ήταν η εισαγωγή προστατευμένων πλανητικών πάρκων στην επιφάνεια της Σελήνης.

Ο Μάσεϊ, εν τω μεταξύ, τόνισε ότι τυχόν μελλοντικοί κανονισμοί θα πρέπει να τονίζουν την αξία της αστρονομίας και να προστατεύουν καλύτερα την επιστημονική έρευνα, αντί να επικεντρώνονται αποκλειστικά στις οικονομικές προοπτικές.

«Θα πρέπει να υπάρχουν περισσότεροι ενδιαφερόμενοι πέραν των πλουσίων και των εταιρειών που θέλουν να το κάνουν αυτό», είπε, προσθέτοντας: «Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να περιλαμβάνουν όλους εμάς,  όπως όλοι έχουμε μερίδιο σε επίγεια περιβάλλοντα».