Η Γερμανία πρέπει να κόψει συντάξεις και επιδόματα

Το οικονομικό πρόβλημα της Γερμανίας ίσως να αποκαλυφθεί πολύ μεγαλύτερο από ό,τι νομίζαμε, με επιπτώσεις για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας ακόμα και στην τρέχουσα χρονιά. Μπορεί ο νικητής των εκλογών Φρίντριχ Μερτς να ανακοίνωσε με το καλημέρα, ότι θα σπάσει το συνταγματικό ταμπού του φρένου χρέους, βγαίνοντας στην αγορά για να δανειστεί 200 δισ. ευρώ προκειμένου να δημιουργήσει στρατό, ωστόσο κάτω από το χαλί βρίσκονται πολλά προβλήματα. Οχι μόνο αυτά της ανταγωνιστικότητας της γερμανικής βιομηχανίας που αποκάλυψε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και όσα ακολούθησαν. Αλλά και πολλά άλλα, πολύ πιο μεγάλα και πολύ πιο συστημικά.

Μεγαλύτερο όλων το δημογραφικό (42% των πολιτών άνω των 60 ετών), το οποίο μετά την άνοδο της Ακροδεξιάς στις εκλογές δεν δείχνει ότι θα λυθεί με την ένταξη ειδικευμένων εργαζομένων από τρίτες χώρες. Μια κρίσιμη παράμετρος, είναι ότι μέσα στην επόμενη τετραετία περίπου 5,2 εκατομμύρια Γερμανοί θα φτάσουν σε ηλικία συνταξιοδότησης, ενώ μόλις 3,1 εκατ. πολίτες θα συμπληρώσουν στο ίδιο διάστημα τα 20 έτη και θα είναι έτοιμοι να ενταχθούν στο εργατικό δυναμικό. Οι συντάξεις ως ποσοστό επί των συνολικών κρατικών δαπανών έχουν εκτοξευτεί στο 20% και το πρόβλημα του ασφαλιστικού εκτιμάται ότι θα είναι το μεγαλύτερο στην ισχυρότερη οικονομία της ευρωζώνης. Τα περιθώρια δε να βρεθούν επιπλέον χρήματα χωρίς να πληγεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας είναι πολύ μικρά.

Η Γερμανία έχει ήδη την υψηλότερη μετά το Βέλγιο επιβάρυνση του μη μισθολογικού κόστους, όχι τόσο λόγων φόρων, όσο των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης που περιλαμβάνουν τις εισφορές συντάξεων, ανεργίας, υγείας και μακροχρόνιας περίθαλψης. Το ποσοστό του ακαθάριστου εισοδήματος που προορίζεται για την κοινωνική ασφάλιση αυξήθηκε στο 42%, το υψηλότερο από το 2003 και όλες οι προβολές δείχνουν ότι θα συνεχίσει να ανεβαίνει, αφήνοντας τους εργαζόμενους με λιγότερο εισόδημα και διογκώνοντας το κόστος εργασίας για τους εργοδότες.

Ολα αυτά ελάχιστα συζητήθηκαν στην προεκλογική περίοδο. Οι Σοσιαλδημοκράτες που θεωρείται βέβαιο ότι θα συμμετάσχουν στην κυβέρνηση θέλουν να συνεχιστεί η εγγύηση παροχής σύνταξης στο 48% του μέσου μισθού. Ο Μερτς λέει κάτι πιο αόριστο, ότι τάσσεται υπέρ των σταθερών συντάξεων και ποντάρει στο πρωτοποριακό πρόγραμμά του για την παροχή σε κάθε εξάχρονο και μέχρι την ενηλικίωση 10 ευρώ τον μήνα για αγορά μετοχών.

Ο εν αναμονή καγκελάριος, ετοιμάζει ως απάντηση να προτείνει ένα πρόγραμμα που το αποκαλεί Ατζέντα 2030 και περιλαμβάνει επιπλέον παροχές όπως περικοπές φόρου εισοδήματος εταιρειών και φυσικών προσώπων, οικονομικά κίνητρα για τους μεγαλύτερης ηλικίας πολίτες ώστε να συνεχίζουν να εργάζονται, αλλά και επανεξέταση των επιδομάτων μακροχρόνιας ανεργίας, των γνωστών ως Μπούργκεργκελντ. Από το τελευταίο εκτιμάται ότι θα βρεθούν επιπλέον πόροι. Η άλλη λύση που προτείνει η Bundesbank για να περιορίσει το γενναίο σε παροχές γερμανικό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης είναι η επιβολή χρεώσεων σε νοσοκομειακές επισκέψεις, εξετάσεις και χειρουργεία.

Αν τα αθροίσουμε όλα, η Γερμανία καλείται να μειώσει συντάξεις, να αυξήσει όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και να περικόψει τις δαπάνες για επιδόματα και παροχές υγείας. Κάτι από ένα πρόγραμμα που η ίδια φρόντιζε να εφαρμοστεί πριν από μερικά χρόνια σε μια χώρα του ευρωπαϊκού νότου μου θυμίζει, αλλά μπορεί να κάνω και λάθος…