Κίνα: Αντιμέτωπο με δύσκολες αποφάσεις το Πεκίνο – Θα πάρει μέτρα για βιώσιμη τόνωση της κατανάλωσης;

Αντιμέτωπη με κρίσιμες αποφάσεις για την τόνωση της κατανάλωσης στην Κίνα, την ώρα που η φωτιά του εμπορικού πολέμου από την πλευρά του Τραμπ έχει ήδη ξεσπάσει, βρίσκεται η πολιτική ηγεσία της χώρας.

Η τελευταία σημαντική, αναμφισβήτητα, προσπάθεια -το σύστημα συναλλαγών της, οι επιδοτήσεις για αγορά καινούργιου ηλεκτρικού οχήματος, συσκευών και ηλεκτρονικών ειδών ευρείας κατανάλωσης, από την άλλη, όμως, αυτό έχει και «παρενέργειες». Δηλαδή, ενώ αυτά τα κίνητρα ενθαρρύνουν τα νοικοκυριά να ξοδεύουν περισσότερα χρήματα βραχυπρόθεσμα, τελικά μειώνουν τα έξοδα για μη επιδοτούμενα αγαθά και υπηρεσίες. Το πρόγραμμα περιορίζει επίσης τις μελλοντικές δαπάνες, καθώς οι καταναλωτές ενδέχεται να μην αντικαταστήσουν τα αυτοκίνητα και τις συσκευές τους για αρκετά χρόνια.

Οπως δήλωσε στο Reuters ο Xing Zhaopeng, ανώτερος αναλυτής της ANZ για την Κίνα, προοπτικά, σε βάθος 5-6 ετών, θα μπορούσε να αποβεί επιζήμιο για την οικονομία της χώρας.

Με αυτό το δεδομένο, η ηγεσία πρέπει να αναζητήσει πολιτικές εστιασμένες στον καταναλωτή με μακροπρόθεσμο αντίκτυπο, όταν συνεδριάσει το Εθνικό Λαϊκό Συνέδριο της Κίνας -το ανώτερο νομομετικό σώμα της χώρας- στις 5 Μαρτίου (NPC).

Πλεονάζουσα παραγωγή

Την ανάγκη να ληφθούν μέτρα βιώσιμης τόνωσης της κατανάλωσης και σε βάθος χρόνου στην Κίνα κάνει πιο επιτακτική ο εμπορικός πόλεμος με τις ΗΠΑ, προκειμένου να αντισταθμιστεί ως έναν βαθμό η απώλεια σε άλλες αγορές όπου οι καταναλωτές θα αγοράζουν λιγότερα κινεζικής προέλευσης προϊόντα επειδή θα ακριβαίνουν λόγω των δασμών.

Η Κίνα στηρίχτηκε σε μεγάλο βαθμό στις εξαγωγές για να επιτύχει τον στόχο οικονομικής ανάπτυξης του 5% περίπου πέρυσι, αλλά ακόμη και πριν από οποιαδήποτε αύξηση των δασμών, οι οικονομολόγοι είχαν εκφράσει ανησυχίες ότι αυτή η στρατηγική δημιούργησε υπερβολική βιομηχανική ικανότητα και ενθάρρυνε αποπληθωριστικές πιέσεις.

«Η Κίνα έχει σοβαρό πρόβλημα πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας», δήλωσε ο Louis Kuijs, επικεφαλής οικονομολόγος της S&P Global για την Ασία. «Εσωτερικά αυτό επιβαρύνει τις τιμές και τα κέρδη. Εξωτερικά, ενισχύει μια ώθηση κατά των κινεζικών εξαγωγών. Η αύξηση της κατανάλωσης θα βοηθούσε πραγματικά», είπε.

Δύσκολη εξίσωση

Πάντως, ενώ λίγα είναι γνωστά για το ποιες νέες πολιτικές θα αποκαλύψει το Πεκίνο, οι αξιωματούχοι έχουν δεσμευτεί μέχρι στιγμής να ενισχύσουν «δυναμικά» την κατανάλωση φέτος, μεταξύ άλλων αυξάνοντας τα εισοδήματα, τις συντάξεις και τις ιατρικές επιδοτήσεις.

Το ζητούμενο είναι το ύψος αυτών των αυξήσεων. Στο περσινό NPC, η Κίνα αύξησε την ελάχιστη σύνταξη κατά 20 γιουάν (2,76 δολάρια) σε 123 γιουάν το μήνα, ωφελώντας περίπου 170 εκατομμύρια ανθρώπους, κυρίως στην ύπαιθρο. Το συνολικό ποσό, όμως, αντιστοιχούσε σε μόλις 0,01% του ΑΕΠ.

Οι δαπάνες των νοικοκυριών της Κίνας είναι λιγότερο από το 40% ΑΕΠ, περίπου 20 μονάδες κάτω από τον παγκόσμιο μέσο όρο, ενώ οι επενδύσεις είναι 20 μονάδες πάνω από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Συνεπώς υπάρχει ένα κενό που πρέπει να καλυφθεί και αυτή είναι μια δύσκολη εξίσωση για την πολιτική ηγεσία της Κίνας.

Οι αναλυτές λένε ότι θα απαιτούσε αλλαγές στο φορολογικό σύστημα που θα αντιστρέψουν τα μακροχρόνια κίνητρα για να κυνηγηθούν οι αποδόσεις κεφαλαίου σε βάρος των αυξήσεων του εισοδήματος και θα αναδιανείμουν τους πόρους στους καταναλωτές από τον επιχειρηματικό και κρατικό τομέα.

Θα απαιτούσε επίσης ένα ισχυρότερο δίχτυ ασφαλείας με υψηλότερες συντάξεις, υγειονομική περίθαλψη και επιδόματα ανεργίας που δίνουν στα νοικοκυριά μεγαλύτερη εμπιστοσύνη για να ξοδέψουν.

Η περαιτέρω κατάργηση του εσωτερικού συστήματος διαβατηρίων της Κίνας, που θεωρείται η αιτία για την έντονη ανισότητα μεταξύ αγροτικών και αστικών περιοχών, θα μπορούσε να ενισχύσει τις δαπάνες των εργαζομένων που είχαν εγκαταλείψει την ύπαιθρο για να δουλέψουν στην πόλη.

Όλα αυτά όμως εγείρουν βραχυπρόθεσμες ανησυχίες για τη σταθερότητα και την ανάπτυξη μετατοπίζοντας τους πόρους μακριά από τον εξαγωγικό τομέα και από την προτεραιότητα του προέδρου Σι Ζινπίνγκ να αναπτύξει «νέες παραγωγικές δυνάμεις» που κάνουν την Κίνα ανταγωνιστική στη μάχη της τεχνολογίας.

Αύξηση του χρέους

«Ενώ το Πεκίνο έχει αναγνωρίσει τον επείγοντα χαρακτήρα της τόνωσης της εγχώριας κατανάλωσης, η πολιτική του απάντηση μέχρι στιγμής απείχε πολύ από τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για να αλλάξει το οικονομικό μοντέλο της Κίνας με ουσιαστικό τρόπο», δήλωσε η Camille Boullenois, του Rhodium Group.

Η Rhodium εκτιμά ότι το κόστος χρηματοδότησης για τις αλλαγές που απαιτούνται για την τόνωση της κατανάλωσης μπορεί να ανέλθει σε περίπου 30% του ΑΕΠ της Κίνας.

«Το Πεκίνο έχει διαθέσιμες επιλογές μεταρρυθμίσεων, αν και ποικίλλουν ως προς την οικονομική και πολιτική βιωσιμότητα», είπε η ίδια.

Ο πρωθυπουργός Li Qiang αναμένεται να ανακοινώσει έναν αμετάβλητο στόχο ανάπτυξης για το 2025 περίπου 5% στο NPC στις 5 Μαρτίου.

«Δεν πρέπει να έχουμε μεγάλες ελπίδες σε μεγάλες μεταρρυθμίσεις», δήλωσε στο Reuters ο Xu Hongcai, αναπληρωτής διευθυντής της επιτροπής οικονομικής πολιτικής στην υποστηριζόμενη από το κράτος Κινεζικής Ενωση Επιστήμης Πολιτικής.

Από την άλλη μεριά, η διατήρηση της υψηλής ανάπτυξης χωρίς τη μετάβαση σε νέα εργαλεία ανάπτυξης μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της αύξησης του χρέους, ειδικά όταν επιμένουν οι εμπορικές τριβές και η κρίση στον τομέα των ακινήτων

Ο πρωθυπουργός αναμένεται να ανακοινώσει ευρύτερο δημοσιονομικό έλλειμμα και να παρουσιάσει ειδικά σχέδια έκδοσης χρέους για φέτος, σύμφωνα με τους αναλυτές.

«Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι εξωτερικοί κραδασμοί δεν θα επηρεάσουν την οικονομική μας ανάπτυξη», είπε στο Reuters, ένας σύμβουλος πολιτικής τηρώντας τη  ανωνυμία του. «Η τόνωση της κατανάλωσης είναι το κλειδί, παράλληλα με τις προσπάθειες για τόνωση των επενδύσεων και του εμπορίου», πρόσθεσε.