Bloomberg: Γιατί ήρθε η ώρα να πουλήσετε μετοχές, να μετακομίσετε στην Ελλάδα και να κάνετε ένα μωρό

Εάν έχετε υιοθετήσει πλήρως την ιδέα ότι η αμερικανική υπεραπόδοση είναι δεδομένη, αυτές οι ημέρες ίσως είναι οι κατάλληλες να επαναξετάσετε αυτή ην άποψη.

Όπως υπογραμμίζει το Bloomberg σε άρθρο γνώμης του, μέχρι σήμερα, ο S&P 500 βρίσκεται μόνο στα evens και ο Nasdaq υποχωρεί 4%. Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο Euro Stoxx 50 ενισχύεται κατά 11%, ο DAX κατά 12,7% και ο CAC κατά 9,3%. Ακόμη και ο FTSE 100 ενισχύεται κατά σχεδόν 7%. Η δυναμική της αγοράς φαίνεται να έχει πάρει κάποια στροφή.

Η Αμερική μπορεί να είναι γεμάτη από υπέροχες εταιρείες, ενδεχομένως ακόμη και μακροχρόνιες εξαιρετικές εταιρείες. Το πρόβλημα όμως είναι στην τιμή . Η αγορά των ΗΠΑ δεν είναι ακόμα η μεγαλύτερη σούπερ φούσκα ποτέ, υποστηρίζει ο Αμερικανός επενδυτικός γκουρού Jeremy Grantham, αλλά είναι σταθερά τρίτη πίσω από τις ιαπωνικές μετοχές και τις εκρήξεις ακινήτων του 1989.

Δεν μπορεί να συνεχιστεί πολύ περισσότερο, προειδοποιεί ο Grantham.

Οι ΗΠΑ είχαν μια ένδοξη δεκαετία σε όρους χρηματιστηρίου, αλλά αν η ιστορία είναι οδηγός (που είναι), η επόμενη δεκαετία θα ανήκει σε κάποιον άλλο. Είναι δύσκολο να είμαστε σίγουροι για το ποια αγορά ή τομέας θα πάρει το στέμμα. Αλλά ένα πράγμα τουλάχιστον είναι σαφές για τον Grantham: Οι αποτιμήσεις έχουν σημασία. Για να επιστρέψετε σε κάθε είδους κανονικό επίπεδο – ας πούμε ένα Shiller PE 18 φορές από τις τρέχουσες 37 φορές στις ΗΠΑ – αυτή η αγορά θα μπορούσε να «πέσει κατά 50%,» προειδοποιεί.

Πού μπορεί να επενδύσει κανείς

Πού μπορείτε λοιπόν να κρυφθείτε; Σε πολύ υψηλής ποιότητας, χαμηλού χρέους μετοχές σε λογικές αποτιμήσεις φυσικά. Αλλά πιο ουσιαστικό, μπορείτε να βάλετε τα χρήματά σας στις ίδιες τις αγορές που αυτή τη στιγμή κατατροπώνουν τις ΗΠΑ. Κατά την επόμενη δεκαετία, οι μετοχές εκτός ΗΠΑ είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα «συντρίψουν» τις αμερικανικές μετοχές, προβλέπει ο Grantham. «Πάρτε λοιπόν μερικά από τα αυγά σας από αυτό το μόνο καλάθι των ΗΠΑ όσο ακόμα μπορείτε», σχολιάζει το Bloomberg και θυμίζει ότι οι μετοχές των ΗΠΑ είναι περίπου 70% υπερτιμημένες σε σχέση με τον μέσο όρο των 15 ετών και ότι η Ευρώπη είναι κάπως ισοδύναμη.

Το άρθρο αναφέρει επίσης ότι καθοριστικό είναι «πόσα διαβατήρια ή άδειες παραμονής» έχει κάποιος: «Μόνο ένα; Δεδομένου ότι η γεωπολιτική είναι αυτή που είναι, ίσως χρειαστεί να διαφοροποιήσετε και τις ρυθμίσεις διαβίωσής σας», τονίζει.

Και εξηγεί: εάν το κάνετε – και δεν είστε ήδη στις ΗΠΑ – ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να έχει μια συμφωνία για εσάς. Για μόλις 5 εκατομμύρια δολάρια, σχεδιάζει να σας προσφέρει άδεια διαμονής και μια διαδρομή για την αμερικανική υπηκοότητα, αν το θέλετε. Το αποκαλεί «χρυσή κάρτα». Αυτό είναι ωραίο, αλλά δεν μοιάζει με τις καλύτερες προσφορές. Θυμηθείτε ότι εάν γίνετε Αμερικανός, γίνεστε αμέσως υπόχρεοι για ομοσπονδιακό φόρο εισοδήματος. Άρα 5 εκατομμύρια δολάρια δεν θα είναι τίποτα άλλο από μια προκαταβολή.

Οι golden visa και τα μωρά

Υπάρχουν καλύτερες προσφορές: εάν είστε νέος, είναι λογικό να δοκιμάσετε την Αυστραλία, η οποία μόλις επέκτεινε την τριετή βίζα εργασίας της στο σετ κάτω των 35 ετών. «Διαφορετικά, πιστεύουμε ότι η Μάλτα, η Ελλάδα, η Ιταλία και ίσως το Ντουμπάι είναι καλύτερα μέρη για να κρεμάσετε το καπέλο σας (οι “χρυσές βίζες” ξεκινούν από περίπου 300.000 $)», γράφει το Bloomberg.

Έπειτα, υπάρχει το Ναούρου στη Μικρονησία, όπου μόλις 105.000 δολάρια για το ταμείο για το κλίμα του απειλούμενου νησιού θα σας δώσουν ένα διαβατήριο με πρόσβαση χωρίς βίζα στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Τώρα που ξέρετε τι να κάνετε με τις μετοχές και τα διαβατήριά σας, μια τελευταία σημείωση για τα μωρά. Η συζήτηση για τη μείωση του πληθυσμού κάνει τους ανθρώπους «βαθιά ανήσυχους», λέει ο Grantham. Και με καλό λόγο. Ενώ όλοι ανησυχούμε για το AI και το Bitcoin, μας λείπει η « πιθανή απειλή που κινείται πιο γρήγορα εκεί έξω ».

Η πτώση της γονιμότητας και η συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού είναι τρομερά πράγματα από οικονομική άποψη. Αυτό οφείλεται εν μέρει επειδή σημαίνουν πτώση της αύξησης του ΑΕΠ  και προφανώς την παραγωγικότητα. Μπορεί να πιστεύετε ότι ένα μικρότερο εργατικό δυναμικό θα σήμαινε αυτόματα αύξηση της παραγωγικότητας, αλλά αποδεικνύεται ότι η λειτουργία σε μια κοινωνία που συρρικνώνεται δεν είναι πολύ διασκεδαστική—και ως εκ τούτου δεν ενθαρρύνει τις επενδύσεις και την καινοτομία.

Στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, υπάρχει ενθουσιασμός και ευκαιρίες. Σε μια διαχειριζόμενη οικονομία, δεν υπάρχει τίποτα από τα δύο. Η αισιοδοξία μετατρέπεται σε απογοήτευση και προς αυτή την κατεύθυνση βρίσκεται το πολιτικό πρόβλημα. Ευτυχώς, σε αυτή την περίπτωση υπάρχει μια απλή λύση.