ΗΠΑ: Γιατί το «Made in America» εξακολουθεί να είναι μια φαντασίωση

Τη στροφή στην εγχώρια μεταποίηση τοποθέτησε στο επίκεντρο η εμπορική ατζέντα «Πρώτα η Αμερική» του Τραμπ ήδη από τις πρώτες στιγμές που ανέφερε το συγκεκριμένο όρο πριν από τις εκλογές που οδήγησαν στην πρώτη του θητεία.

Ωστόσο, οι φιλοδοξίες για τη μεταφορά περισσότερης παραγωγής ενδυμάτων στις ΗΠΑ εμποδίζονται εδώ και χρόνια από την περιορισμένη παραγωγική ικανότητα και το υψηλό κόστος, όπως και τους εμπορικούς κανονισμούς στις σχέσεις τους με τις άλλες χώρες.

«Πρώτα η Αμερική»

Ο ακραίος προστατευτισμός που ενέχει το δόγμα «Πρώτα η Αμερική», έχει κυριαρχήσει στο λεξικό της αμερικανικής πολιτικής τα τελευταία χρόνια, αποτελώντας μια από τις πιο συχνά χρησιμοποιούμενες φράσεις της εποχής Τραμπ.

Όπως σημειώνει το Medium, η έννοια «Πρώτα η Αμερική» αποτέλεσε βασικό στοιχείο της ρητορικής εξωτερικής πολιτικής του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, την οποία υπογράμμισε στην εναρκτήρια ομιλία του στις 20 Ιανουαρίου 2017, όταν δήλωσε περίφημα: «από αυτή τη μέρα και μετά, θα είναι μόνο η Αμερική πρώτη. Πρώτα η Αμερική. Κάθε απόφαση για το εμπόριο, για τους φόρους, για τη μετανάστευση, για τις εξωτερικές υποθέσεις, θα λαμβάνεται προς όφελος των Αμερικανών εργαζομένων και των αμερικανικών οικογενειών».

Η μεταποίηση έχει μειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες λόγω του υψηλού κόστους, της έλλειψης εργατικού δυναμικού και του παγκόσμιου ανταγωνισμού

Ό,τι ακριβώς επανέλαβε και κατά την 20η Ιανουαρίου αυτής της χρονιάς, όταν και ορκίστηκε για δεύτερη φορά πρόεδρος των ΗΠΑ – η έμφαση όμως αυτή τη φορά ήταν εκκωφαντική.

Η ιδέα ωστόσο μιας «Πρώτα η Αμερική» – ή μιας ευρύτερα απομονωτικής – εξωτερικής πολιτικής δεν είναι ευφυολόγημα του προέδρου Τραμπ – έχει βαθιές ρίζες στην ιστορία των ΗΠΑ.

Στο εξαιρετικά επιδραστικό έργο του «Common Sense», που δημοσιεύθηκε το 1776, ήταν ο Τόμας Πέιν που προειδοποίησε για τους κινδύνους των ξένων συμμαχιών και, σε ένα πνεύμα επαναστατικού ενθουσιασμού, διακήρυξε: «Είναι το πραγματικό συμφέρον της Αμερικής να μείνει μακριά από τις ευρωπαϊκές διαμάχες».

Η φράση «Πρώτα η Αμερική» εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην πολιτική σκηνή κατά τη δεκαετία του 1880, αλλά ο όρος απέκτησε εθνική εμβέλεια το 1915, όταν έγινε σύνθημα του προέδρου Γούντροου Γουίλσον κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας. Ο Ουίλσον ήταν διεθνιστής και ήλπιζε να τοποθετήσει τις ΗΠΑ ως ειρηνοποιό στη διεθνή σκηνή, αλλά χρησιμοποίησε τον όρο για να προσεγγίσει τους απομονωτιστές, οι οποίοι ήθελαν απεγνωσμένα να αποτρέψουν την εμπλοκή του έθνους στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Οι καταναλωτές

Σύμφωνα με το Business Of Fashion, την ίδια στιγμή η ζήτηση των αμερικανών καταναλωτών για προϊόντα «Made in America» φαίνεται να είναι ισχυρή, παρά τη διείσδυση των κινεζικών παικτών Shein και Temu με τα οικονομικά fast fashion προϊόντα τους.

Σχεδόν τα δύο τρίτα των αμερικανών καταναλωτών δήλωσαν ότι αναζήτησαν συστηματικά προϊόντα «Made in America» κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους.

Γιατί δεν παράγονται ρούχα και άλλα προϊόντα όμως στις ΗΠΑ; Η μεταποίηση έχει μειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες λόγω του υψηλού κόστους, της έλλειψης εργατικού δυναμικού και του παγκόσμιου ανταγωνισμού.

Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να είναι η ισχυρότερη χώρα του κόσμου και η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου

Ενώ υπάρχει μια ώθηση για την επιστροφή της εγχώριας παραγωγής (reshoring), αρκετές βασικές προκλήσεις εμποδίζουν την ευρεία ανάπτυξη της μεταποίησης στις ΗΠΑ.

Οι Αμερικανοί κατασκευαστές παράγουν καθημερινά προϊόντα -όπως υπολογιστές, αυτοκίνητα και έπιπλα- χρησιμοποιώντας ένα παγκόσμιο δίκτυο αλυσίδων εφοδιασμού. Αυτό σημαίνει ότι πολλά βιομηχανικά προϊόντα περιλαμβάνουν εξαρτήματα και υλικά που εισάγονται από ξένες χώρες πριν συναρμολογηθούν σε τελικά προϊόντα στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Τι είναι το «Made in America»;

Και εκεί ακριβώς κρύβεται η παγίδα. Το σήμα «Made in USA» αποτελεί την ετικέτα χώρας προέλευσης που τοποθετείται σε προϊόντα αμερικανικής κατασκευής και υποδεικνύει ότι το προϊόν παράγεται, κατασκευάζεται και συναρμολογείται «εξ ολοκλήρου ή σχεδόν εξ ολοκλήρου» στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Η σήμανση ρυθμίζεται από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου (FTC).

Τα πάντα σε ένα προϊόν «100% Made in the USA» κατασκευάζονται στις ΗΠΑ και προέρχονται από και από αντίστοιχα υλικά.

Το «Made in America», ωστόσο, αφορά προϊόντα -και ενδύματα- που προμηθεύονται τις πρώτες ύλες τους από άλλες χώρες.

Θέμα κόστους

Τα περισσότερα ρούχα δεν κατασκευάζονται πλέον στην Αμερική, επειδή είναι φθηνότερο να παράγονται στο εξωτερικό.

Η συντριπτική πλειονότητα των ενδυμάτων και της μόδας κατασκευάζεται εκτός των ΗΠΑ σε μεγάλο βαθμό και λόγω των εμπορικών κανονισμών της δεκαετίας του 1990, που προτεραιοποιούσαν το διατλαντικό εμπόριο, στην προσπάθεια ισχυροποίησης δεσμών των ΗΠΑ με εταίρους σε όλο τον κόσμο μετά την πτώση του σοβιετικού καθεστώτος.

Ο λόγος στην πολυτέλεια

Η αλλαγή φαίνεται πως θα έρθει μέσω της πολυτέλειας, η οποία ήδη απολαμβάνει την δική της, «επίχρυση» άνοδο λόγω Τραμπ. Οι εύποροι χρηματιστηριακοί επενδυτές και οι νεόπλουτοι των κρυπτονομισμάτων αποτελούν το βασικό κοινό που δαπανά υπέρογκα ποσά προς την κατεύθυνση αυτή.

Αυτό φαίνεται πιθανό να συνεχιστεί, καθώς η Κίνα περνά σε δεύτερη -ή και τρίτη και τέταρτη μοίρα- ως προς την αγορά πολυτέλειας όπου δραστηριοποιούνται μάρκες όπως Ralph Lauren, Coach, Gap, Michael Kors, Tom Ford, με τις ΗΠΑ να προσελκύουν ολοένα και περισσότερα brands, όχι όμως για παραγωγή ή μεταποίηση αλλά για άνοιγμα νέων υποκαταστημάτων, όπως του ομίλου Richemont.

Η συντριπτική πλειονότητα των ενδυμάτων και της μόδας κατασκευάζεται εκτός των ΗΠΑ σε μεγάλο βαθμό και λόγω των εμπορικών κανονισμών της δεκαετίας του 1990

Οι ΗΠΑ αποκτούν αίγλη ως αγορά πολυτελείας. Αυτό δεν είναι ένα εντελώς νέο φαινόμενο. Για πολλές από τις εταιρείες, οι πωλήσεις ειδών υψηλού κύρους στην χώρα ήταν το δικό τους «φωτεινό σημείο» το 2024. Και η τρέχουσα χρονιά αναμένεται ακόμη καλύτερη.

Οι αναμενόμενες πολιτικές της εποχής Τραμπ, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης ευνοϊκής φορολογικής μεταχείρισης για τα πριμ που καταβάλλονται σε διευθυντές ιδιωτικών μετοχών και η κατάργηση του φόρου του προέδρου Τζο Μπάιντεν στις εξαγορές μετοχών, θα αφήσουν περισσότερα χρήματα στα πορτοφόλια όσων ήδη ξοδεύουν.

Είναι η πολιτική

«Πρόκειται για την πιο φιλοεπιχειρηματική κυβέρνηση στην ιστορία», δήλωνε ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στις 6 Φεβρουαρίου στην τηλεόραση του Bloomberg. «Όλα όσα κάνουμε θα αυξήσουν την απόδοση του κεφαλαίου μετά από φόρους».

Ο Τραμπ έχει επινοήσει τη μείωση του εταιρικού συντελεστή στο 15% για τις εταιρείες που κατασκευάζουν τα προϊόντα τους στις ΗΠΑ και την κατάργηση των φόρων στα φιλοδωρήματα για τους εργαζόμενους στον τομέα των υπηρεσιών.

Οι επενδύσεις στην εγχώρια παραγωγή μπορεί να αλλάξουν κι άλλο τα πράγματα. Όπως επισημαίνουν και οι Financial Times, εξάλλου, ο Τραμπ πιστεύει πως η νέα παγκόσμια τάξη πρέπει να αυξήσει τον πλούτο και τη δύναμη της Αμερικής.