Σύνοδος για Ουκρανία: Χρειάζεται μια «συμμαχία των προθύμων» – Τα βήματα που ανακοίνωσε ο Στάρμερ για την ειρήνη

Ότι πρέπει να δαπανήσουν περισσότερα για την άμυνα συμφώνησαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στη Σύνοδο για την Ουκρανία, προκειμένου να δείξουν στον Τραμπ ότι η ήπειρος μπορεί να προστατευτεί, και με πολλά έθνη να αγωνίζονται με τα ήδη τεταμένα δημόσια οικονομικά, ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πρότεινε ότι το μπλοκ θα μπορούσε να χαλαρώσει τους κανόνες του για το χρέος.

Ο «συνασπισμός των προθύμων» θα παρουσιάσει στις ΗΠΑ ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία, ανακοίνωσε ο βρετανός Στάρμερ, χωρίς να κατονομάζει συγκεκριμένα κράτη, όπως αναφέρει το Reuters.

«Μετά από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα υποεπενδύσεων, είναι πλέον εξαιρετικά σημαντικό να ενισχυθούν οι αμυντικές επενδύσεις για παρατεταμένο χρονικό διάστημα», δήλωσε στους δημοσιογράφους η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

«Η Ευρώπη πρέπει να ανταποκριθεί σε μια πρόκληση που συμβαίνει μία φορά σε κάθε γενιά», τόνισε ο βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ κατά την έναρξη της Συνόδου για την Ουκρανία, πλαισιωμένος από τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και το γάλλο πρόεδρο Εμανουάλ Μακρόν.

«Η επίτευξη ενός καλού αποτελέσματος για την Ουκρανία δεν είναι απλώς θέμα σωστού και λάθους, είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια κάθε έθνους εδώ και πολλών άλλων επίσης», πρόσθεσε.

«Η σημερινή συνάντηση είναι για να ενωθούμε για να συζητήσουμε πώς θα επιτύχουμε από κοινού μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη και για να διασφαλίσουμε ότι η Ουκρανία μπορεί να υπερασπιστεί και να προστατεύσει από κάθε μελλοντική ρωσική επίθεση».

Προσπαθώντας να αναζωπυρώσει την ελπίδα για ειρήνη στην Ουκρανία, ο Στάρμερ υπογράμμισε ότι οι επείγουσες συνομιλίες με τον Τραμπ, τον Ζελένσκι και τον Μακρόν κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου εδραίωσαν την ιδέα ότι ένας «συνασπισμός των προθύμων» στην Ευρώπη θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα για να καταλήξει σε ένα ειρηνευτικό σχέδιο που θα παρουσιαστεί στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ χαιρέτισε τη συνάντηση ως «ιστορική» και δήλωσε ότι έρχεται σε μια εποχή «μεγάλης πρόκλησης για ολόκληρη την Ευρώπη, όχι μόνο για την ΕΕ και την Ουκρανία»

Οι στόχοι Μακρόν-Στάρμερ

Μη διαθέτοντας τον οπλισμό και το βάθος των αποθεμάτων πυρομαχικών των ΗΠΑ, ο Στάρμερ και ο Μακρόν προσπαθούν να πείσουν τον Τραμπ ότι η Ευρώπη μπορεί να αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες και να υπερασπιστεί τον εαυτό της, αλλά ότι η Ρωσία θα τηρήσει μια ειρηνευτική συμφωνία μόνο με την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών.

Οι συνομιλίες με τις ΗΠΑ έχουν επικεντρωθεί στην παροχή από την Ουάσινγκτον ενός λεγόμενου «backstop» για έναν ευρωπαϊκό ειρηνευτικό ρόλο, πιθανώς με τη μορφή αεροπορικής κάλυψης, πληροφοριών και επιτήρησης και μιας μεγαλύτερης, ακόμη απροσδιόριστης, απειλής εάν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν επιδιώξει και πάλι να καταλάβει περισσότερα εδάφη.

Όμως, για να επιτευχθεί οποιαδήποτε συμφωνία από τον Τραμπ, κρίσιμο είναι τα ευρωπαϊκά έθνη να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες και να σηματοδοτήσουν ότι θα συμμετάσχουν σε οποιονδήποτε ειρηνευτικό ρόλο – κάτι για το οποίο ο Στάρμερ αναγνώρισε ότι ήταν δύσκολο να υπάρξει ομοφωνία.

«Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία είναι οι πιο προχωρημένοι στη σκέψη αυτού του θέματος και γι’ αυτό ο πρόεδρος Μακρόν και εγώ εργαζόμαστε πάνω σε αυτό το σχέδιο, το οποίο στη συνέχεια θα συζητήσουμε με τις ΗΠΑ», δήλωσε, προσθέτοντας ότι δεν πιστεύει ότι ο Ζελένσκι έκανε κάτι λάθος την Παρασκευή.

«Νομίζω ότι πρέπει μάλλον να καταλήξουμε σε μια συμμαχία των προθύμων τώρα και να προχωρήσουμε».

Ο απερχόμενος Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς δήλωσε ότι η συνάντηση ήταν «πολύτιμη» και χρησιμεύει ως ευκαιρία για να επαναβεβαιώσει την υποστήριξη της Ευρώπης προς την Ουκρανία

Τέσσερα «σημαντικά βήματα» για την επόμενη ημέρα

Ο Στάρμερ μιλώντας στους εκπροσώπους του Τύπου τόνισε  ότι «η πρώτη προτεραιότητα αυτής της κυβέρνησης, είναι η ασφάλεια και η προστασία του βρετανικού λαού, ιδιαίτερα σε αυτούς τους ασταθείς καιρούς».

Ανέφερε, δε, ότι συγκάλεσε τη σημερινή συνάντηση «για να ενώσουμε τους εταίρους γύρω από την προσπάθεια ενίσχυσης της Ουκρανίας και υποστήριξης μιας δίκαιης και διαρκής ειρήνης για το καλό όλων μας».

Η αφετηρία μας, λέει, «είναι να είναι να θέσουμε την Ουκρανία στην ισχυρότερη δυνατή θέση τώρα, ώστε να μπορέσει να διαπραγματευτεί από θέση ισχύος».

Ο Στάρμερ επισήμανε ότι οποιαδήποτε νέα συμφωνία για τη στήριξη της Ουκρανίας πρέπει να υποστηρίζεται δυναμικά και ότι κάθε έθνος πρέπει να συμβάλει με τον καλύτερο τρόπο που μπορεί.

Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι οι ηγέτες στη Σύνοδο συμφώνησαν σε τέσσερα σημαντικά βήματα:

• Να αυξήσουν την οικονομική πίεση στη Ρωσία.
• Διαρκή ειρήνη που διασφαλίζει την κυριαρχία και την ασφάλεια της Ουκρανίας. Η Ουκρανία πρέπει να βρίσκεται στο τραπέζι των ειρηνευτικών συνομιλιών.
• Σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα επιδιώξουν να αποτρέψουν οποιαδήποτε μελλοντική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
• Θα υπάρξει ένας «συνασπισμός των προθύμων» για την υπεράσπιση της Ουκρανίας και τη διασφάλιση της ειρήνης στη χώρα.

Ανακοίνωσε, μάλιστα, ότι οι ηγέτες θα ξανασυναντηθούν πολύ σύντομα «για να διατηρήσουν το ρυθμό αυτών των δράσεων και να συνεχίσουν να εργάζονται προς την κατεύθυνση αυτού του κοινού σχεδίου». Βρισκόμαστε σήμερα, λέει, «σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι της ιστορίας. Δεν είναι ώρα για περισσότερες συζητήσεις. Είναι ώρα να δράσουμε».

Ένα δυσάρεστο θέαμα

Ο Τραμπ έχει ανατρέψει την πολιτική των ΗΠΑ στον τριετή πόλεμο από τότε που επέστρεψε στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τη στρατιωτική και πολιτική υποστήριξή τους προς την Ουκρανία -και την Ευρώπη- και τερματίζοντας την απομόνωση της Μόσχας.

Ο Στάρμερ περιέγραψε την παρακολούθηση της διαμάχης μεταξύ του Ζελένσκι και του Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο ως «ένα δυσάρεστο θέαμα», αλλά ήταν πρόθυμος να προωθήσει τη συζήτηση προσφέροντας τον εαυτό του ως μεσολαβητή για την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Αντιθέτως, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ επαίνεσε την προσέγγιση «κοινής λογικής» του Τραμπ και κατηγόρησε τις ευρωπαϊκές χώρες ότι επιδιώκουν να παρατείνουν τη σύγκρουση στηρίζοντας τον Ζελένσκι «με τις ξιφολόγχες τους υπό τη μορφή ειρηνευτικών μονάδων».

Σε μια ένδειξη των ακόμη δύσκολων σχέσεων μεταξύ Ουάσινγκτον και Κιέβου, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου Μάικ Γουόλτς δήλωσε στο CNN την Κυριακή ότι οι ΗΠΑ χρειάζονται έναν Ουκρανό ηγέτη που είναι πρόθυμος να εξασφαλίσει μια διαρκή ειρήνη με τη Ρωσία, αλλά δεν είναι σαφές ότι ο Ζελένσκι είναι έτοιμος να το κάνει.

Η ευρωπαϊκή αντίδραση

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αντέδρασαν στην έκτακτη σύρραξη στον Λευκό Οίκο εκφράζοντας την υποστήριξή τους προς την Ουκρανία και ορισμένοι ηγέτες -όπως ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε- θα προσπαθήσουν να ενθαρρύνουν τον Ζελένσκι να επιστρέψει στις συνομιλίες με τον Τραμπ.

Ο καυγάς του Ζελένσκι με τον Τραμπ την Παρασκευή έβαλε τέλος σε μια εβδομάδα κατά την οποία η Ευρώπη φαινόταν να βρίσκεται σε καλύτερη θέση στην προσπάθειά της να ενθαρρύνει τον αμερικανό πρόεδρο να συνεχίσει να προσφέρει στήριξη στην Ουκρανία μετά τις εγκάρδιες επισκέψεις στην Ουάσινγκτον του Μακρόν και του βρετανού πρωθυπουργού.

Και οι δύο είχαν πιέσει τον ηγέτη των ΗΠΑ να προσφέρει «ένα στήριγμα» σε μια πιθανή ευρωπαϊκή ειρηνευτική δύναμη σε περίπτωση συμφωνίας μεταξύ Κιέβου και Μόσχας. Αν και δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν μια υπόσχεση από τον Τραμπ, ανακουφίστηκαν που δεν απέρριψε την ιδέα.