Νικόλας Βενιάμης: Στρατηγικό πλεονέκτημα για την ΕΕ η ισχύς της ναυτιλίας της

H Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα όπως είναι η ναυτιλία σε αυτό το πλαίσιο των γεωπολιτικών εντάσεων και αλλαγών, τονίζει ο Νικόλας Βενιάμης Γενικός Γραμματέας του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) και Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕCSA , σε συνέντευξη του στην έκδοση έκδοσης «#ShippingPeople – meet the European Shipowners» της European Community Shipowners’ Associations (ECSA).

O κ. Νικόλας Βενιάμης, είναι Διευθυντής της Golden Union Shipping Company S.A. και Διευθύνων Σύμβουλος της Starboard Shipping & Trading, Γενικός Γραμματέας του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) και Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕCSA, ενώ συμμετέχει επίσης στα Διοικητικά Συμβούλια τόσο του Hellenic War Risks όσο και του West of England P&I Clubs. Κατέχει πτυχίο στη Διοίκηση Επιχειρήσεων από το Manchester Business School, μεταπτυχιακό στη Ναυτιλία από το MIT και μεταπτυχιακό δίπλωμα στη Ναυτιλιακή Νομοθεσία από το City University. Στη συνέντευξη του που δόθηκε στο πλαίσιο της έκδοσης «#ShippingPeople – meet the European Shipowners» της ECSA, ο κ. Βενιάμης αναφέρεται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή ναυτιλία στην περίοδο της πράσινης μετάβασης των κλάδου και του συνόλου της ευρωπαϊκής οικονομίας αλλά και στον στρατηγικό ρόλο που έχει η ναυτιλία στην διατήρηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της ΕΕ.

Η συνέντευξη έχει ως εξής:

-Λαμβάνοντας υπόψη τον στόχο της Ευρώπης να επιτύχει την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, ποιες είναι οι κύριες προκλήσεις για τη ναυτιλία;

-Η ανθρωπότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα μεγάλο παγκόσμιο πρόβλημα, την κλιματική αλλαγή, το οποίο πρέπει να αντιμετωπιστεί κατά προτεραιότητα. Η ναυτιλιακή βιομηχανία, ως ο πιο αποτελεσματικός τρόπος μεταφοράς, αποτελεί στην πραγματικότητα περισσότερο μέρος της λύσης παρά μέρος του προβλήματος. Η ναυτιλία μεταφέρει πάνω από το 80% του παγκόσμιου εμπορίου, αλλά το παγκόσμιο μερίδιο της στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου είναι μόνο ένα κλάσμα του μεριδίου των επιμέρους χωρών.

Είναι χαρακτηριστικό ότι παρόλο που το παγκόσμιο θαλάσσιο εμπόριο έχει σχεδόν διπλασιαστεί τα τελευταία 25 χρόνια, το μερίδιο της ναυτιλίας στην παγκόσμια παραγωγή CO2 έχει μειωθεί. Ωστόσο, η ναυτιλία έχει δεσμευτεί για την ενεργειακή της μετάβαση και συνεχίζει να κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της για να το επιτύχει.

Ο στόχος της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 είναι πράγματι ένας φιλόδοξος στόχος, ο οποίος θα πρέπει να εξεταστεί υπό το πρίσμα δύο βασικών διαστάσεων: της έλλειψης διαθέσιμων, ασφαλών εναλλακτικών καυσίμων και της ανάγκης των βιομηχανιών της ΕΕ να παραμείνουν ανταγωνιστικές σε παγκόσμιο επίπεδο.

Όσον αφορά τη ναυτιλία, χωρίς νέα καύσιμα, τα οποία δεν είναι ακόμη διαθέσιμα, δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί πλήρης απαλλαγή του τομέα από τον άνθρακα. Και δεν παράγει η ναυτιλία τα καύσιμα που χρησιμοποιεί. Η παραγωγή εμπίπτει στην αρμοδιότητα άλλων βιομηχανιών, οι οποίες πρέπει να επιταχύνουν την παραγωγή και την παγκόσμια διανομή των νέων καυσίμων. Και πρέπει να το κάνουν αυτό τηρώντας τους αυστηρότερους κανόνες οικονομικής βιωσιμότητας και ασφάλειας. Σε αυτή τη διαδικασία απαιτείται η συνεργασία όλων των σχετικών φορέων.

Πολύ σημαντικό είναι επίσης ότι, εν μέσω ενός μεταβαλλόμενου γεωπολιτικού και οικονομικού περιβάλλοντος σε παγκόσμιο επίπεδο, θα ήταν επιζήμιο η Ευρώπη να μην είναι σε θέση να διατηρήσει το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα, ιδίως σε κλάδους στους οποίους κατέχει ηγετική θέση, όπως η ναυτιλία.

Η ναυτιλία παίζει κρίσιμο ρόλο στο μέλλον της Ευρώπης

-Πώς βλέπετε την πρωτοβουλία της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τον “Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας”, που στόχο έχει την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ και τη βιώσιμη ευημερία;

-Η πρωτοβουλία είναι και επίκαιρη και απαραίτητη. Εμείς, ως άνθρωποι που ασχολούμαστε με μία πραγματικά διεθνή βιομηχανία, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η διατήρηση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας είναι αδιαπραγμάτευτη για τη βιωσιμότητα.

Η ναυτιλία της ΕΕ, εκ των οποίων το 61% είναι ελληνική ναυτιλία, αποτελεί μια «εξαγωγική βιομηχανία» για την ΕΕ. Το μεγαλύτερο ποσοστό της δραστηριοποιείται διεθνώς και διασυνοριακά. Σε αυτό το πλαίσιο, υφίσταται σφοδρό διεθνή ανταγωνισμό, χάνοντας συνεχώς μερίδιο αγοράς, ειδικά από ασιατικούς ανταγωνιστές. Η βιωσιμότητά της απειλείται αν δεν υπάρχει ένα παγκόσμιο ισότιμο πεδίο ανταγωνισμού.

Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας να ληφθεί σοβαρά υπόψη η ναυτιλία της ΕΕ στο σχέδιο δράσης της Πυξίδας Ανταγωνιστικότητας. Η πρωτοβουλία αναγνωρίζει ότι η ναυτιλία παίζει κρίσιμο ρόλο στο μέλλον της οικονομίας της ΕΕ. Ωστόσο, αυτή η αναγνώριση πρέπει να υλοποιηθεί ανάλογα στο σχεδιασμό και την εφαρμογή της προσεχούς Στρατηγικής Ναυτιλίας της ΕΕ.

Για παράδειγμα, και βασιζόμενοι στις συστάσεις της έκθεσης Ντράγκι, ανυπομονούμε να δούμε στη Στρατηγική Ναυτιλίας, μεταξύ άλλων:

• Ένα ειδικά προσαρμοσμένο σχέδιο δράσης για την αποανθρακοποίηση του τομέα, δεδομένου ότι είναι ένας από τους πιο δύσκολους τομείς αποανθρακοποίησης.

• Ένα σταθερό κανονιστικό πλαίσιο που θα διασφαλίσει ότι ο τομέας θα ενισχύσει την παγκόσμια ανταγωνιστικότητά του.

• Μείωση του γραφειοκρατικού και χρηματοοικονομικού κόστους, που προέρχεται από τους κανονισμούς, ιδιαίτερα για τις ΜΜΕ, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ναυτιλίας της ΕΕ.

Είναι γενικά ενθαρρυντικό το γεγονός ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ συνειδητοποιούν ότι η αποανθρακοποίηση πρέπει να συνδυάζεται με την ανταγωνιστικότητα. Τα τελευταία χρόνια, η ΕΕ επικεντρώθηκε έντονα στην κατάρτιση μιας περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Ωστόσο, η περιβαλλοντική της ατζέντα και τα ρυθμιστικά μέτρα της δεν είχαν λάβει υπόψη τους πλήρως τον αντίκτυπό τους στην παγκόσμια ανταγωνιστικότητα των βιομηχανιών της ΕΕ. Χαιρόμαστε που σήμερα η ΕΕ κατανοεί ότι κάποια αναγκαία προσαρμογή των κανονισμών της μπορεί να απαιτηθεί για να διασφαλιστεί ότι δεν θα βλάψουν την ανταγωνιστικότητα της Βιομηχανίας της Ηπείρου.

Η ασφάλεια της Ευρώπης εξαρτάται από τη ναυτιλία

– Πως βλέπετε τον στρατηγικό ρόλο της ναυτιλίας για την ασφάλεια της Ευρώπης;

-Η ναυτιλία της ΕΕ είναι πράγματι ο μεγαλύτερος στόλος ενός ενιαίου μπλοκ στον κόσμο. Αυτό είναι ένα στρατηγικό περιουσιακό στοιχείο που η ΕΕ δεν πρέπει ποτέ να χάσει.

Η ναυτιλία είναι η ραχοκοκαλιά του ευρύτερου ναυτιλιακού τομέα της ΕΕ, διασφαλίζοντας τη δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας στην ΕΕ. Αλλά ο στρατηγικός της ρόλος ξεπερνά τη αδιαμφισβήτητη οικονομική της συνεισφορά.

Η ναυτιλία εξασφαλίζει την αυτονομία της ΕΕ στις αλυσίδες εφοδιασμού, την ασφάλεια της τροφής και της ενέργειας της Ευρώπης. Περισσότερο από τα δύο τρίτα του συνολικού εμπορίου γεωργικών προϊόντων εκτός ΕΕ μεταφέρεται με πλοία, ενώ για το πετρέλαιο και τα προϊόντα πετρελαίου, η ΕΕ εξαρτάται από τη ναυτιλία για πάνω από το 87% των εισαγωγών της.

Επιπλέον, οι καθορισμένοι περιβαλλοντικοί στόχοι της ΕΕ μπορούν να επιτευχθούν μόνο με τη ζωτική συνεισφορά της ναυτιλίας. Τα πλοία θα μεταφέρουν τα νέα εναλλακτικά καύσιμα και τεχνολογίες από τις περιοχές παραγωγής τους από και προς την ΕΕ. Με αυτόν τον τρόπο, η ναυτιλία είναι κρίσιμος παράγοντας για την ενεργειακή μετάβαση της ΕΕ. Θα οδηγήσει την ΕΕ σε μια νέα ενεργειακή εποχή.

Επιπλέον, η ναυτιλία είναι ο πιο ευέλικτος και άμεσος τρόπος διαφοροποίησης των πηγών εφοδιασμού για την ΕΕ και για τις μεταβαλλόμενες εμπορικές τάσεις. Σε περιόδους γεωπολιτικών αβεβαιοτήτων και κρίσεων, όπως ήταν η πρόσφατη παγκόσμια υγειονομική κρίση του Covid-19, η ναυτιλία της ΕΕ προσέφερε και προσφέρει εναλλακτικές λύσεις στις αλυσίδες εφοδιασμού έγκαιρα και αποτελεσματικά για το καλό όλων των πολιτών της ΕΕ.

Είναι προφανές, επομένως, ότι η ΕΕ δεν μπορεί να αφήσει τη ναυτιλιακή της βιομηχανία έξω από τις κύριες στρατηγικές προτεραιότητές της για τα επόμενα χρόνια.