Πληθωρισμός: Φρένο στην αποκλιμάκωση βάζει ο τομέας των υπηρεσιών

Ο πληθωρισμός στη χώρα μας δεν αποκλιμακώνεται (3,1% τον Ιαν-25 και εκτίμηση για 3,0% τον Φεβ-25) λόγω του τομέα των υπηρεσιών, με τις κατηγορίες των ξενοδοχείων-καφέ-εστιατορίων και των ενοικίων να έχουν σημαντικό ρόλο σε αυτό το αποτέλεσμα, όπως επισημαίνει η Eurobank στις 7 Ημέρες Οικονομία που κυκλοφόρησε την Τρίτη 4 Μαρτίου.

Ο πληθωρισμός στα αγαθά διατηρείται σε αρκετά χαμηλότερα επίπεδα, παρά ταύτα μια πιθανή περαιτέρω αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου και πιθανές εντάσεις στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα λόγω πολιτικών προστατευτισμού διεθνώς συνιστούν ανοδικούς κινδύνους, δηλαδή δύνανται να ενισχύσουν εκ νέου τον πληθωρισμό στα αγαθά, όπως εκτιμά η Eurobank.

Δεδομένων των πολιτικών στο δημοσιονομικό και το νομισματικό πεδίο, η ένταση των γεωπολιτικών εξελίξεων, η σχέση μισθών και παραγωγικότητας της εργασίας, η ανισορροπία ανάμεσα στη ζήτηση και την προσφορά ακινήτων και η πορεία των μεταρρυθμίσεων αναφορικά με την ενίσχυση του ανταγωνισμού, αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για την εξέλιξη του πληθωρισμού στην Ελλάδα βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), ο πληθωρισμός στην Ελλάδα, μετρούμενος βάσει του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ), αυξήθηκε στο 3,1% τον Ιαν-25, από 2,9% τον Δεκ-24, παραμένοντας υψηλότερος έναντι της Ευρωζώνης (2,5%, βλ. Σχήμα 1.1) και του μεσοπρόθεσμου στόχου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).

Η ένταση των γεωπολιτικών εξελίξεων, η σχέση μισθών και παραγωγικότητας της εργασίας, η ανισορροπία ανάμεσα στη ζήτηση και την προσφορά ακινήτων και η πορεία των μεταρρυθμίσεων αναφορικά με την ενίσχυση του ανταγωνισμού, αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για την εξέλιξη του πληθωρισμού

Υψηλότερη αύξηση σε ξενοδοχεία-καφέ-εστιατόρια

Από τις 12 κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών που συνθέτουν τον ΕνΔΤΚ, η υψηλότερη αύξηση των τιμών καταγράφηκε στα ξενοδοχεία-καφέ-εστιατόρια (7,1%) και ακολούθησαν: ένδυση και υπόδηση (5,7%), στέγαση, νερό, ηλεκτρικό αέριο και άλλα καύσιμα (5,4%), υγεία (3,5%), αναψυχή-πολιτιστικές δραστηριότητες (3,1%), μεταφορές (2,7%), εκπαίδευση (2,6%), άλλα αγαθά και υπηρεσίες (2,1%), επικοινωνίες (1,2%), αλκοολούχα ποτά και καπνός (0,7%), διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά (-0,1%) και διαρκή αγαθά-είδη νοικοκυριού και υπη-ρεσίες (-0,3%).

Μετά την αποκλιμάκωσή του από τα υψηλά 30ετιας τον Σεπ-22 (12,1%), ο πληθωρισμός στην Ελ-λάδα τους τελευταίους 17 μήνες (Σεπ-23 με Ιαν-25) κυμαίνεται γύρω από έναν μέσο όρο της τάξης του 3,1% (2,4% για την Ευρωζώνη τους τελευταίους 16 μήνες). Διαχωρίζοντας τον γενικό δείκτη τιμών σε αγαθά και υπηρεσίες παρατηρούμε ότι από το 2ο εξάμηνο 2024 ο πληθωρισμός στα α-γαθά κινείται κατά μέσο όρο καθοδικά, ενώ ο αντίστοιχος στις υπηρεσίες ανοδικά (βλ. Σχήμα 2.1). Αναλυτικά, ο πληθωρισμός στα αγαθά, από 2,7% τον Απρ-24 διαμορφώθηκε στο 1,0% τον Ιαν-25, ενώ αντιθέτως ο πληθωρισμός στις υπηρεσίες, από 3,4% τον Μαϊ-24 ανήλθε στο 5,6% τον Ιαν-24. Συνεπώς, ο τομέας των υπηρεσιών συγκρατεί προς το παρόν την περαιτέρω αποκλιμά-κωση του πληθωρισμού στην Ελλάδα (παρόμοια αποτελέσματα ισχύουν και για την Ευρωζώνη).

Ποιες κατηγορίες αγαθών οδήγησαν στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού του γενικού δείκτη τιμών των αγαθών; Ποιες κατηγορίες υπηρεσιών οδήγησαν στην επιτάχυνση του πληθωρισμού του γενικού δείκτη τιμών των υπηρεσιών;

Σε ό,τι αφορά τα αγαθά, καθοριστικό ρόλο έχει παίξει η μείωση του πληθωρισμού των τροφίμων, με την τελευταία παρατήρηση να διαμορφώνεται στο -0,5%. Στην αντίθετη κατεύθυνση κινείται ο πληθωρισμός στην κατηγορία του ηλεκτρικού, αερίου και άλλων καυσίμων λαμβάνοντας ξανά θετικές τιμές (4,3% τον Ιαν-25). Μια πιθανή περαιτέρω αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου συνιστά έναν ανοδικό κίνδυνο για τον πληθωρισμό των αγαθών. Επιπρόσθετα, ανοδικούς κινδύνους συνιστούν και οι εντεινόμενες πολιτικές προστατευτισμού λόγω των προβλημάτων που δύνανται να προκαλέσουν στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα και το διεθνές εμπόριο.

Σε ό,τι αφορά τις υπηρεσίες, από τις αρχές του 2024 καταγράφεται επιτάχυνση του πληθωρι-σμού στις κατηγορίες των ενοικίων και των ξενοδοχείων-καφέ-εστιατορίων (9,2% και 7,1% αντί-στοιχα τον Ιαν-25). Η εν λόγω εξέλιξη συνδέεται με την αύξηση της ζήτησης ακινή-των λόγω τουρισμού και λόγω επενδυτικών σκοπών σε συνδυασμό με τη χαμηλή προσφορά ακινήτων και τα αυξημένα κόστη κατασκευής.

Αυτό αποτυπώνεται και στις τιμές των διαμερι-σμάτων με τον σχετικό δείκτη να υπολείπεται μόλις κατά 1,3% σε σχέση με τα προς κρίσης χρέους επίπεδα (γ’ τρίμηνο 2024 vs γ’ τρίμηνο 2008). Επιπρόσθετα, τα ξενοδοχεία-καφέ-εστιατόρια απο-τελούν κλάδο εντάσεως εργασίας με αποτέλεσμα το κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών να επηρεάζεται σημαντικά από την άνοδο των μισθών (π.χ. λόγω της στενότητας της αγοράς εργα-σίας στα τουριστικά επαγγέλματα). Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι προσεγγίζοντας τον αποπληθωριστή των ταξιδιωτικών εισπράξεων βάσει του δείκτη τιμών των ξενοδοχείων-καφέ-εστιατορίων, η πραγματική μεταβολή των ταξιδιωτικών εισπράξεων το 2024 υπολογίζεται στο -0,8% (5,4% σε τρέχουσες τιμές).