Οι ενθουσιώδεις και οι κυνικοί

«Θα πρέπει όλοι να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί – θα πρέπει να είμαστε ευέλικτοι για να ανταποκριθούμε στα δεδομένα» είπε η Κριστίν Λαγκάρντ χθες σε δημοσιογράφους στη Φρανκφούρτη. «Εάν τα στοιχεία δείχνουν ότι η καταλληλότερη στάση νομισματικής πολιτικής είναι μια περικοπή, θα μειωθούν τα επιτόκια. Εάν, από την άλλη πλευρά, τα δεδομένα υποδεικνύουν ότι η πιο κατάλληλη απόφαση είναι να μην περικοπούν, τότε θα ακολουθήσει παύση». Δεν ξέρω αν καταλάβατε, αλλά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η πρόεδρός της, σχεδόν αποστομωτικά, βρέθηκε χθες στην πρωτοφανή δύσκολη θέση να μην μπορεί να προβλέψει τι θα κάνει. Αυτό το κλίμα, της μειωμένης προβλεψιμότητας, του θολού ορίζοντα, κυριαρχεί παντού στην οικονομία παγκοσμίως και προφανώς επηρεάζει και τα επιτόκια.

Αυτό που γνωρίζαμε πριν από την έλευση Τραμπ, ότι η εξασθένηση του πληθωρισμού θα επέτρεπε την αποκλιμάκωση των επιτοκίων, τώρα δεν δείχνει και τόσο σίγουρη. Ηδη η αλλαγή δεδομένων που έχει δημιουργηθεί και η φρενίτιδα ποσών εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ που καθημερινά ανακοινώνονται για νέες αμυντικές δαπάνες από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θεωρείται βέβαιο ότι θα έχουν επιπτώσεις στον πληθωρισμό, άρα και στα επιτόκια.

Την ίδια στιγμή, η γερμανική οικονομία σπάει το παραδοσιακό και συνταγματικά κατοχυρωμένο ταμπού της αύξησης του χρέους της, εκπονώντας ένα σχέδιο πολλών εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις αγορές (ίσως και 500 δισ.). Και το πληρώνει ήδη με υψηλότερο επιτόκιο. Το γερμανικό δεκαετές ομόλογο ανέβηκε τις τελευταίες μέρες κοντά στο 2,9%, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη άνοδο στην ευρωζώνη. Για να γίνει αντιληπτή η αλλαγή, το επιτόκιο του ελληνικού δεκαετούς ανέβηκε και αυτό στο 3,6%, ωστόσο η διαφορά μεταξύ των δύο (spread) υποχώρησε κάτω από τις 80 μονάδες, κάτι που είχαμε να δούμε πολύ καιρό.

Οι αγορές εκτιμούν ότι η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί να βγει στις αγορές για πρόσθετο δανεισμό προκειμένου να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες και αυτό επιβραβεύεται με χαμηλότερο spread. Ηδη αυτό το θετικό για την Ελλάδα γεγονός τιμολογείται προς τα κάτω στην περίπτωσή μας. Στη δημοπρασία 12μηνων εντόκων γραμματίων που έγινε την Τετάρτη, το επιτόκιο με το οποίο αντλήθηκαν 500 εκατ. ευρώ μειώθηκε στο 2,15% από 2,27% στην προηγούμενη αντίστοιχη δημοπρασία του Δεκεμβρίου.

Ολο αυτό το κλίμα μπορεί να γίνει ακόμα πιο θετικό για τα ελληνικά κρατικά αξιόγραφα εφόσον σήμερα μας θυμηθεί αναβαθμίζοντάς μας ο οίκος αξιολόγησης DBRS και ακόμα περισσότερο αν την επόμενη Παρασκευή, όταν είναι προγραμματισμένη αξιολόγηση από τον οίκο Moody’s, τον μόνο που διατηρεί την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας σε μη επενδυτική βαθμίδα, έχουμε μια ανοδική θετική εξέλιξη.

Ακόμα και αν έρθουν, όμως, οι αναβαθμίσεις, πολλά περιθώρια για πανηγυρισμούς δεν υπάρχουν. Δείτε πόσο άλλαξαν μέσα σε ένα μήνα το κλίμα και το ύφος των δηλώσεων της ΕΚΤ. Οι «ενθουσιώδεις» παντού στον κόσμο μετατρέπονται σε «κυνικούς». Στην ταραχώδη και αστάθμητη από κάθε άποψη εποχή που διανύουμε, αποτελεί ίσως την πιο κατάλληλη και ασφαλή συνταγή οικονομικής επιβίωσης.