Ρωσία: Η δέσμευση περιουσιακών στοιχείων διχάζει τους συμμάχους της Ουκρανίας

Μόλις πριν λίγες ημέρες το ζητημα της αξιοποίησης των δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας, τέθηκε για μια ακόμη φορά…

Το ζήτημα επανέρχεται στις συζητήσεις που γίνονται σε θεσμικές και ad hoc συναντήσεις περισσότερο ως δυνατότητα και λιγότερο ως απόφαση. Μάλιστα, οι συζητήσεις μετρούν ήδη τρία χρόνια, όσα διαρκεί και η ρωσο-ουκρανική σύρραξη καθώς λίγες ημέρες μετα την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι σύμμαχοι του Κιέβου ενώθηκαν για να αξιοποιήσουν αυτο ακριβώς που φάνταζε ως ένα ακόμη όπλο κατά του Κρεμλίνου: τη δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας στο εξωτερικό.

Ωστόσο, το ζήτημα του τι πρέπει να γίνει με τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια σε δεσμευμένα κεφάλαια διχάζει έκτοτε τις ευρωπαϊκές πρωτευουσες, επισημαίνει η WSJ.

Τα ρωσικά assets

Ποτέ δεν υπήρξε πλήρης, επίσημη έκθεση για το πού βρίσκονται τα χρήματα. Ωστόσο, υπάρχουν περίπου 190 δισεκατομμύρια ευρώ, που ισοδυναμούν με 205 δισεκατομμύρια δολάρια, στο Euroclear του Βελγίου, ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα εκκαθάρισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου η Ρωσία «στάθμευσε» τα χρήματα πριν από τον πόλεμο.

Μεταξύ 5 και 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων πιστεύεται ότι βρίσκονται στις Η.Π.Α. Τα υπόλοιπα είναι μοιρασμένα μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου, του Καναδά και ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών κέντρων όπως η Φρανκφούρτη και το Παρίσι.

Τον Μάιο του 2023, η Ομάδα των Επτά χωρών (G 7) δήλωσε ότι τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία -περίπου το ήμισυ των ξένων περιουσιακών στοιχείων που κατείχε η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας την παραμονή του πολέμου- θα διατηρηθούν μέχρι η Ρωσία να πληρώσει για τις ζημιές που προκάλεσε στην Ουκρανία.

Τα χρήματα που δεσμεύτηκαν το 2022 παρέμειναν απρόσιτα για τη Ρωσία. Ομόλογα και άλλα περιουσιακά στοιχεία που έχουν λήξει έχουν διατηρηθεί ως ακινητοποιημένα κεφάλαια.

Οι τόκοι

Η G-7 θέσπισε τον Δεκέμβριο ένα σχέδιο για τη χορήγηση ενός δανείου ύψους 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τα κέρδη -κυρίως τους τόκους- που δημιουργούνται από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.

Υποστήριξαν ότι τα κέρδη δεν ανήκουν στη ρωσική κυβέρνηση, αλλά είναι ιδιοκτησία των ιδρυμάτων που τα κατέχουν. Το δάνειο καλύφθηκε από τα κέρδη που η G-7 αναμένει ότι θα παράγουν τα περιουσιακά στοιχεία κατά την επόμενη δεκαετία.

Οι ανησυχίες

Οποιαδήποτε από τις χώρες που δέσμευσαν τα περιουσιακά στοιχεία θα μπορούσε να αποφασίσει να κατασχέσει τα χρήματα και να τα δώσει στην Ουκρανία μονομερώς, σημειώνει η Wall Street Journal. Ωστόσο, διστάζουν να το πράξουν, φοβούμενες ότι αυτό θα έβλαπτε τη φήμη των χρηματοπιστωτικών τους κέντρων και θα έθετε σε κίνδυνο τη φυγή ξένων κεφαλαίων.

Σε διάφορες χρονικές στιγμές, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ υπό την κυβέρνηση Μπάιντεν τάχθηκαν υπέρ της κατάσχεσης των κεφαλαίων από το G-7. Δεν το έκαναν αυτό στο εσωτερικό της χώρας τους.

Οι γερμανικές αποζημιώσεις

Εντός της ΕΕ, ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας και των κρατών της Βαλτικής, έχουν πιέσει για την κατάσχεση των κεφαλαίων, αλλά οι μεγαλύτερες δυνάμεις του μπλοκ -η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία- έχουν αντιταχθεί σε μια τέτοια κίνηση, όπως και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Ο φόβος τους είναι ότι η κατάσχεση των κεφαλαίων θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα επικίνδυνο προηγούμενο για άλλους φορείς να ακινητοποιήσουν τα δυτικά κεφάλαια και να τα ιδιοποιηθούν.

Ανησυχούν επίσης ότι η κατάσχεση των μετρητών θα μπορούσε να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη στα περιουσιακά στοιχεία του ευρώ και στο νόμισμα του ευρώ. Η Γερμανία, ειδικότερα, φοβάται ότι η κατάσχεση των ρωσικών ρευστών διαθεσίμων θα μπορούσε να ενισχύσει τις υποθέσεις αποζημιώσεων που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Στο τραπέζι των ειρηνευτικών συνομιλιών

Η G-7 έχει δηλώσει ότι θα συμπεριλάβει τα δεσμευμένα ρωσικά κεφάλαια στις ειρηνευτικές συνομιλίες, απαιτώντας από τη Μόσχα να συμφωνήσει να χρησιμοποιήσει τα χρήματα για να συμβάλει στην οικονομική ανάκαμψη της Ουκρανίας. Το Κρεμλίνο έχει προτείνει ότι θα μπορούσε να παραιτηθεί από τις αξιώσεις του επί των κεφαλαίων υπό την προϋπόθεση ότι τα χρήματα θα χρησιμοποιηθούν για δαπάνες ανάκαμψης τόσο στα τμήματα της Ουκρανίας που παραμένουν υπό ουκρανικό έλεγχο όσο και στις περιοχές που έχει καταλάβει η Ρωσία.

Η κυβέρνηση Τραμπ δεν έχει διατυπώσει σαφή θέση για την άποψή της σχετικά με το τι πρέπει να συμβεί με τα χρήματα.