Συρία: Κινδυνεύει με οικονομική κατάρρευση – Επείγει η άρση των κυρώσεων, λέει ο Economist

Πριν από μια δεκαετία ο Αχμέντ αλ-Σαράα ήταν ο εγκέφαλος βομβιστικών επιθέσεων αυτοκτονίας και δεύτερος στην ιεραρχία του βραχίονα της Αλ Κάιντα στη Συρία.

Πριν από τρεις μήνες ήταν ο διοικητής της Hayat Tahrir al-Sham (hts), μιας αιματοβαμμένης ανταρτικής ομάδας που οδήγησε την ανατροπή του Μπασάρ αλ Ασαντ, του δολοφονικού δικτάτορα της Συρίας.

Σήμερα είναι μεταβατικός πρόεδρος της χώρας. Με έναν παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο να μαίνεται και τη διατλαντική συμμαχία να ξεφτίζει, μπορεί να σκεφτείτε ότι η βοήθεια του κ. Σαράα είναι το τελευταίο πράγμα που πρέπει να κάνει η Αμερική. Αλλά αν δεν αναστείλει τώρα τις κυρώσεις στη Συρία, η χώρα αντιμετωπίζει οικονομική κατάρρευση. Τότε σίγουρα θα γινόταν ένα αποτυχημένο κράτος και θα σκορπούσε χάος στους γείτονές του.

O Economist, σημειώνει ότι ο Σαράα είναι ανεξερεύνητος. Αλλαζει συχνά απο τη στρατιωτική φόρμα σε κουστούμια. Λέει στους Δυτικούς αυτό που θέλουν να ακούσουν: ότι θα δημιουργήσει μια διαφορετική κυβέρνηση με βάση τις ικανότητες, όχι την εθνικότητα ή τη θρησκεία, και ότι οι Σύροι θα πρέπει να επιλέξουν τους ηγέτες τους.

Ωστόσο, δεν υπόσχεται δημοκρατία, αρνείται να πει αν θα επιτραπούν τα πολιτικά κόμματα και αρνείται να αποκλείσει την επιβολή της σαρία, δηλαδή την εφαρμογη του ισλαμικού  νόμου. Δυσοίωνα, η υπόσχεση για τη δημιουργία μιας μεταβατικής κυβέρνησης έως την 1η Μαρτίου έχει αθετηθεί.

Οικονομία σε ελεύθερη πτώση

Καθώς η πολιτική της Συρίας σταματά, η οικονομία της βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση. Η Δαμασκός παίρνει μόνο μερικές ώρες ηλεκτρισμού την ημέρα. Η τιμή του ψωμιού έχει οκταπλασιαστεί από τον Δεκέμβριο. Οι άνθρωποι περιμένουν ώρες για να αποσύρουν τα λίγα χαρτονομίσματα που είναι διαθέσιμα από ταμειακές μηχανές. Η ροή των εισαγωγών έχει αυξηθεί, αλλά η έλλειψη φυσικών μετρητών ή επιλογών ψηφιακής πληρωμής σημαίνει ότι λίγοι Σύροι μπορούν να τις αγοράσουν.

Σε μεγάλο βαθμό, αυτή η οικονομική εξαθλίωση αντανακλά την καταστροφή που προκλήθηκε από δεκαετίες δικτατορίας, χρόνια εμφυλίου πολέμου και μήνες μεταπολεμικού χάους. Αλλά οι δυτικές κυρώσεις, που αρχικά είχαν σχεδιαστεί για να τιμωρήσουν το καθεστώς Άσαντ, ευθύνονται επίσης. Αυτά καθιστούν τη χώρα «ραδιενεργή» για νομοταγή ξένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, επιχειρήσεις και κυβερνήσεις.

Ως αποτέλεσμα, η Συρία δεν μπορεί εύκολα να εισάγει φυσικό νόμισμα. Έχει επίσης περιορισμένη πρόσβαση στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα και αγωνίζεται να δημιουργήσει έσοδα από τις εξαγωγές, πόσο μάλλον τις επενδύσεις που απαιτούνται για τη χρηματοδότηση της απελπιστικά αναγκαίας ανασυγκρότησης.

Το επιχείρημα για τη διατήρηση των κυρώσεων είναι ότι δημιουργούν μόχλευση για να ωθήσουν τον κ. Σαράα σε μια πιο φιλελεύθερη πορεία. Το πρόβλημα είναι ότι, αν δεν αρθούν τώρα, θα προκαλέσουν μια οικονομική καταστροφή που θα κλείσει τον ίδιο φιλελεύθερο δρόμο δημιουργώντας βία και εξτρεμισμό.

Αρση των κυρώσεων

Η αναρχία πιθανότατα θα ταίριαζε στους αντιπάλους του Σαράα. Άλλες ένοπλες ισλαμιστικές ομάδες αμφισβητούν τη δύναμη που έχει συγκεντρώσει. Φοβούμενος μια έκρηξη, το Ισραήλ προσπαθεί να επιβάλει μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη νότια της Δαμασκού. Εάν η Συρία καταρρεύσει, περισσότεροι πρόσφυγες θα πλημμυρίσουν σίγουρα στην Ευρώπη.

Υπάρχει μια εναλλακτική: άρση των κυρώσεων για ένα χρόνο. Αυτό θα επέτρεπε να φέρουν παλέτες τραπεζογραμματίων στη Συρία, καθώς και μηχανήματα και χαρτί για την εκτύπωση χρημάτων.

Η Συρία θα μπορούσε να πουλήσει περισσότερο πετρέλαιο στις παγκόσμιες αγορές, δημιουργώντας έσοδα. Μέρος του θησαυρού κεφαλαίου που έχει αποθηκευτεί στο εξωτερικό μπορεί να επαναπατριστεί. Άλλες χώρες μπορεί να βοηθήσουν.

Το Κατάρ εξετάζει το ενδεχόμενο κατάθεσης 120 εκατομμυρίων δολαρίων το μήνα στην κεντρική τράπεζα για να βοηθήσει στην πληρωμή της υποσχεθείσας αύξησης 400% στους μισθούς του δημόσιου τομέα.

Εάν ο Αχμέντ αλ-Σαράα οδηγήσει τη Συρία σε μια ακόμη χειρότερη κατεύθυνση, για παράδειγμα εγκαθιστώντας μια ισλαμιστική δικτατορία, οι κυρώσεις θα πρέπει να ανακοπούν σε ένα χρόνο.

Ο Λευκός Οίκος, ο οποίος έχει μόνο λίγους ανθρώπους που εργάζονται στη Μέση Ανατολή, δεν φαίνεται να δίνει σημασία. Στη συναλλακτική κοσμοθεωρία του Ντόναλντ Τραμπ, η Συρία έχει λίγα να προσφέρει.

Ωστόσο, η επιλογή είναι απλή: καταστροφή ή μικρή πιθανότητα μελλοντικής επιτυχίας. Χρειάζεται να αρθούν οι κυρώσεις τώρα, υποστηρίζει ο Economist.