Γυναίκες και καριέρα: Ο μακρύς δρόμος της επαγγελματικής ισότητας

Κάθε χρόνο, με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας, δημοσιεύεται μια πληθώρα ερευνών σχετικά με την πρόοδο της γυναίκας στον επαγγελματικό στίβο. Είναι μια μέρα που μας υπενθυμίζει τις συνεχείς προσπάθειες των γυναικών για την κατάκτηση της ισότητας. Και είναι γεγονός ότι πράγματι έχουν γίνει βήματα προς την εξίσωση των δύο φίλων. Είναι όμως αυτά τα βήματα αρκετά ώστε να ισχυριστούμε ότι έχει σημειωθεί πρόοδος στον δρόμο της διεκδίκησης της ισότητας;

Όπως αναφέρεται και σε κείμενο της Επιτροπής Γυναικείας Επιχειρηματικότητας του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, που δημοσιεύτηκε με αφορμή τον εορτασμό της ημέρας, η γυναικεία επιχειρηματικότητα αποτελεί έναν τομέα που έχει γνωρίσει άνθηση τα τελευταία χρόνια. «Οι γυναίκες επιχειρηματίες, με την καινοτομία, την ευελιξία και την αποφασιστικότητά τους, συμβάλλουν καθοριστικά στην οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική πρόοδο. Παρά ταύτα, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σημαντικά εμπόδια, όπως η δυσκολία στην πρόσβαση σε χρηματοδότηση, η έλλειψη δικτύωσης και οι προκαταλήψεις των επενδυτών».

Γυναίκα και καριέρα σε… ανώτερες διοικητικές θέσεις

Η φετινή έρευνα της Grant Thornton «Women in Business 2025» καταγράφει για ακόμα μία χρονιά την εκπροσώπηση των γυναικών σε ανώτερες διοικητικές θέσεις και αποτυπώνει τις προκλήσεις που εξακολουθούν να υπάρχουν για την ισότητα των φύλων στον εργασιακό χώρο. Παρότι παγκοσμίως το ποσοστό των γυναικών σε ηγετικές θέσεις αυξάνεται σταδιακά, η πρόοδος δεν είναι ούτε γραμμική ούτε ομοιόμορφη.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, καταγράφεται μια συγκρατημένη αύξηση του ποσοστού των γυναικών σε ανώτερες διοικητικές θέσεις, το οποίο φτάνει το 34%, μόλις 0,5% υψηλότερα από το 2024. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ποσοστό ανέρχεται στο 36%, ενώ η Νότια Αμερική αναδεικνύεται σε πρωταγωνιστή της αλλαγής, φτάνοντας στο 37,2%.

Παρόλο που τα νούμερα δείχνουν πρόοδο, μόλις το 21,7% των CEO παγκοσμίως είναι γυναίκες

Παρότι τα νούμερα υποδηλώνουν πρόοδο, οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται σε καίριες ηγετικές θέσεις. Είναι εντυπωσιακό πως, ενώ μόλις το 21,7% των CEO παγκοσμίως είναι γυναίκες, την ίδια στιγμή κατέχουν σχεδόν τις μισές θέσεις σε ρόλους CFO (44,6%) και HR Director (47,6%), γεγονός που αντανακλά μια σταδιακή μετατόπιση της παρουσίας τους σε κρίσιμες λειτουργίες των επιχειρήσεων.

Η υβριδική εργασία επιταχύνει την επαγγελματική ανέλιξη της γυναίκας

Σύμφωνα με την νέα μελέτη του International Workplace Group (IWG), η υβριδική εργασία επιταχύνει την επαγγελματική ανέλιξη και διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της ισότητας των φύλων και στην ενίσχυση της επαγγελματικής εξέλιξης των γυναικών. Πάνω από τα δύο τρίτα ( 71%) των εργαζόμενων γυναικών, δηλώνουν ότι η δυνατότητα εργασίας σε εταιρείες που δίνουν τη δυνατότητα στους υπαλλήλους τους να εργάζονται σε πολλαπλές τοποθεσίες και να μοιράζουν τον χρόνο τους μεταξύ χώρων εργασίας σε τοπικό επίπεδο, ενός κεντρικού γραφείου και του σπιτιού τους, είχε θετικό αντίκτυπο στην επαγγελματική τους πορεία.

Η έρευνα, που πραγματοποιήθηκε σε περισσότερες από 1.000 εργαζόμενες γυναίκες, ανέδειξε ακόμα ότι η υβριδική εργασία (64%) θεωρείται σχεδόν διπλάσιας σημασίας, σε σχέση με τη γονική άδεια (35%), ως μέτρο υποστήριξης των γυναικών στον εργασιακό χώρο. Αυτό οφείλεται στα πολλαπλά οφέλη που προσφέρει, συμπεριλαμβανομένων της καλύτερης ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής (56%), της αυξημένης ευελιξίας (58%) και της εξοικονόμησης χρόνου από τις μετακινήσεις (53%), καθώς τους επιτρέπει να εργάζονται πιο κοντά στο σπίτι τους, αξιοποιώντας και τοπικούς χώρους εργασίας. Πάνω από τις μισές γυναίκες (56%) δήλωσαν ότι η ευέλικτη εργασία τις βοήθησε να προαχθούν σε ανώτερες θέσεις, ενώ το 52% ανέφερε ότι η αυξημένη ευελιξία ήταν καθοριστική για την πορεία της καριέρας τους.

Τα ευέλικτα μοντέλα εργασίας αυξάνουν την παραγωγικότητα και συμβάλλουν και στη διατήρηση ταλέντων

Για τις εταιρείες, το όφελος είναι διπλό, καθώς προηγούμενες μελέτες δείχνουν ότι τα ευέλικτα μοντέλα εργασίας όχι μόνο αυξάνουν την παραγωγικότητα, αλλά συμβάλλουν και στη διατήρηση ταλέντων: Το 69% των επιχειρήσεων που έχουν υιοθετήσει ευέλικτες μορφές εργασίας αναφέρουν βελτίωση στην παραγωγικότητα του προσωπικού τους, ενώ το ίδιο ποσοστό δηλώνει ότι οι πολιτικές τους έχουν ενισχύσει σημαντικά την ικανότητα να προσελκύουν και να διατηρούν κορυφαία στελέχη.

Η γυναίκα στην ελληνική επιχειρηματική σκηνή

Σύμφωνα με την έρευνα της Grant Thornton , στην Ελλάδα, το ποσοστό των γυναικών σε ανώτερες διοικητικές θέσεις διαμορφώνεται στο 30,7%, σημειώνοντας μικρή πτώση από το 31,6% του 2024. Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι το 18,8% των επιχειρήσεων εξακολουθεί να μην διαθέτει καμία γυναίκα σε ηγετική θέση. Εντούτοις, το 81,2% των ελληνικών εταιρειών διατηρεί τουλάχιστον μία γυναίκα σε θέσεις στρατηγικής σημασίας. Η μεγαλύτερη ανισότητα εμφανίζεται στη θέση του CEO, όπου το ποσοστό των γυναικών μειώθηκε στο 20% από 27% το 2024.

Στον αντίποδα, θετικές εξελίξεις παρατηρούνται στους τεχνολογικούς ρόλους, με το ποσοστό των γυναικών CTO να εκτοξεύεται στο 7,8% από 2,4% το προηγούμενο έτος, μια εξέλιξη που προμηνύει σταδιακή άρση των έμφυλων στερεοτύπων στον τομέα της τεχνολογίας. Επιπλέον, με τις επιχειρήσεις να δείχνουν πως αντιλαμβάνονται την ανάγκη στρατηγικών παρεμβάσεων, το 63,5%  των ελληνικών επιχειρήσεων έχει υιοθετήσει στρατηγικές διατήρησης ταλέντων, ενώ το 58,8% δίνει προτεραιότητα στην εφαρμογή ίσων αμοιβών για ισότιμη εργασία. Παρ’ όλα αυτά, μόλις το 48,2% των επιχειρήσεων εφαρμόζει πρακτικές ισότητας κατά την πρόσληψη νέων εργαζομένων.

Οι γυναίκες στην πολιτική

Σύμφωνα με την Eurostat, το 2024, οι γυναίκες κατείχαν το ένα τρίτο (33,4%) των εδρών στα εθνικά κοινοβούλια σε ολόκληρη την ΕΕ, σημειώνοντας αύξηση 5,6 ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με το 2014. Η Σουηδία (45,6%), η Φινλανδία (45,5%) και η Δανία (44,7%) είχαν τα υψηλότερα ποσοστά γυναικών εκπροσώπων, ενώ η Κύπρος (14,3%), η Ουγγαρία (14,6%) και η Ρουμανία (19,5%) είχαν τα χαμηλότερα. Σε σύγκριση με το 2014, 3 χώρες της ΕΕ αύξησαν το μερίδιο των γυναικών εκπροσώπων κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες ή περισσότερο: Η Μάλτα (+14,9 ποσοστιαίες μονάδες), η Λετονία (+13,0 ποσοστιαίες μονάδες) και η Γαλλία (+10,3 ποσοστιαίες μονάδες).

Όσον αφορά τα εθνικά κοινοβούλια, το 2024 οι γυναίκες κατείχαν το 35,1% των εδρών της εθνικής κυβέρνησης, ποσοστό αυξημένο κατά 7,4 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το 2014 (27,7%). Το ποσοστό των γυναικών στην κυβέρνηση ήταν υψηλότερο στη Φινλανδία (60,0%). Σε 3 άλλες χώρες της ΕΕ, τουλάχιστον τα μισά μέλη των εθνικών κυβερνήσεων ήταν γυναίκες: Βέλγιο (55,0%), Εσθονία (50,0%) και Γαλλία (50,0%). Αντίθετα, η Ουγγαρία δεν είχε καθόλου γυναίκες στην εθνική της κυβέρνηση, ενώ η Τσεχία είχε 5,9% και η Κροατία 10,5% γυναίκες μέλη της κυβέρνησης. Στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, το ποσοστό των γυναικών στις εθνικές κυβερνήσεις αυξήθηκε από το 2014, με το Βέλγιο να καταγράφει τη μεγαλύτερη αύξηση (+32,8 ποσοστιαίες μονάδες), ακολουθούμενο από την Πορτογαλία (+25,7 ποσοστιαίες μονάδες) και τη Λιθουανία (+24,9 ποσοστιαίες μονάδες).

Σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, η πλειοψηφία των γυναικών δήλωσε ότι η ευέλικτη μορφή εργασίας συνέβαλε στη δημιουργία ίσων ευκαιριών στον χώρο εργασίας.

Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις, και μάλιστα μεγάλες. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, αν ο τρέχων ρυθμός προόδου διατηρηθεί, η πλήρης ισότητα των φύλων δεν θα επιτευχθεί πριν το 2158, δηλαδή σε 134 χρόνια και σε περίπου πέντε γενιές.