Αμυντική βιομηχανία: Η απόφαση της ΕΕ να την ενισχύσει αιφνιδιάζει τις τράπεζες

Αντιμέτωπη με τους δικούς της τραπεζίτες φέρνει την Ευρωπαϊκή Ενωση η απόφασή της να δώσει ώθηση στην αμυντική βιομηχανία της, με στελέχη της βιομηχανίας, πολιτικούς αλλά και ανώτερους τραπεζίες να ζητούν επειγόντως να προσαρμοστούν οι κανονισμοί και οι εσωτερικές διαδικασίες προκειμένου να διευκολυνθούν οι τράπεζες να διοχετεύουν γρήγορα κεφάλαια στον κλάδο.

«Πολλές αμυντικές εταιρείες αντιμετώπισαν προβλήματα με απλά πράγματα όπως η απόκτηση τραπεζικού λογαριασμού», δήλωσε στο Bloomberg ο Florian Seibel, εκ των συνιδρυτών της Quantum Systems. Σύμφωνα με τον ίδιο, μπορεί η τράπεζα να έχει την πρόθεση να χρηματοδοτήσει ένα αμυντικό project, αλλά η χρηματοδότηση θα μπλοκαριστεί από εσωτερικούς κανονισμούς.

Η εμπειρία ευρωπαϊκών νεοφυών επιχειρήσεων από τον τομέα της άμυνας δείχνει ότι οι τρόποι με τους οποίους οι τράπεζες δραστηριοποιούνται σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες αγορές της Ευρώπης δεν ταιριάζουν με την πολιτική στιγμή.

«Αμαρτωλά κεφάλαια»

Η ραγδαία εξέλιξη των γεγονότων έχει αιφνιδιάσει τις ευρωπαϊκές τράπεζες. Ο κλάδος έχει συνηθίσει να αντιμετωπίζει τους κατασκευαστές όπλων με το κριτήριο της προστασίας της φήμης τους, επικαλούμενες τους κανόνες που έχουν σχεδιαστεί για την αποφυγή πελατών υψηλού κινδύνου ή για την αποθάρρυνση του δανεισμού σε τομείς που συγκρούονται με μετρήσεις ESG.

Εάν η Ευρώπη δεν πάρει συγκεκριμένα μέτρα για αυτό, θα δυσκολευτεί να χρηματοδοτήσει τη νέα αμυντική πολιτική της, προειδοποίησε μιλώντας σε πρόσφατο συνέδριο στη Φρανκφούρτη ο Fabrizio Campelli, κορυφαίο στέλεχος της Deutsche Bank.

Η Ευρώπη θα πρέπει να «απλουστεύσει και να εναρμονίσει» ορισμένους από τους ορισμούς της βιώσιμης χρηματοδότησης για να κάνει την άμυνα ελκυστική για τις τράπεζες, υποστήριξε ο ίδιος.

Πάντως, προσώρας η πρόοδος φαίνεται να είναι αργή.

Ο Πάτρικ Σνάιντερ-Σίκορσκι, από το Ταμείο Καινοτομίας του ΝΑΤΟ (NIF), είπε ότι έχει δει πολλά παραδείγματα που υποδεικνύουν ότι η προθέσεις του πολιτικού προσωπικού της Ευρώπης δεν έχει ακόμη περάσει στις τράπεζες. Σε μια πρόσφατη έκθεση, το NIF διαπίστωσε ότι οι αμυντικές εταιρείες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ένα «σημαντικό εμπόδιο» όταν αναζητούν χρηματοδότηση από τον ιδιωτικό τομέα, με τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων και τις τράπεζες να αναφέρουν περιορισμούς ESG που σημαίνει ότι οι κατασκευαστές όπλων αντιμετωπίζονται ως «αμαρτωλά κεφάλαια».

Στο άλλο άκρο οι ΗΠΑ

Την ίδια στιγμή, στις ΗΠΑ υπάρχει ομόθυμη υποστήριξη στην αμυντική βιομηχανία από τις αμερικανικές τράπεζες, ιδίως από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, σύμφωνα με στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από το Bloomberg.

Πρώτη και καλύτερη η JPMorgan, η οποία έχει διαθέσει περισσότερα από 28 δισεκατομμύρια δολάρια όλη αυτή την περίοδο, και ακολουθούν οι Bank of America, Citigroup, Wells Fargo, Goldman Sachs, Morgan Stanley.

Δύσκολη η πρόσβαση

Εκπρόσωποι της Deutsche Bank και της Commerzbank δήλωσαν ότι τα στοιχεία δεν αντικατοπτρίζουν μεγάλα κομμάτια της χρηματοδότησης που γίνεται στην Ευρώπη, όπου τα δάνεια τείνουν να κατανέμονται απευθείας σε μικρότερες και μεσαίες επιχειρήσεις.

Η Commerzbank κατέχει μια «δυσανάλογα ισχυρή» θέση στον αμυντικό τομέα της Ευρώπης, δήλωσε ο εκπρόσωπος της τράπεζας.

Ωστόσο, ακόμα και εταιρείες όπως η Rheinmetall, που είχαν πριν από τους κανόνες ESG καθιερώσει μια σχέση με τις τράπεζες, αντιμετωπίζουν κάποια δυσκολία πρόσβασης στη χρηματοδότηση.

Για τις μικρότερες εταιρείες, ωστόσο, συνεχίζει να είναι δύσκολη η πρόσβαση.

«Είναι ένα τεράστιο ζήτημα στην Ευρώπη που βλέπω ότι οι αμερικανικές νεοφυείς επιχειρήσεις δεν αντιμετωπίζουν», δήλωσε ο Jan-Hendrik Boelens, πρώην στέλεχος  στην Quantum Systems που πρόσφατα ξεκίνησε τη δική του εταιρεία, την Alpine Eagle. «Ακόμα παλεύουμε με τις τράπεζες», είπε χαρακτηριστικά.

Ο Boelens είπε στο Bloomberg ότι του έχουν παραδοθεί ερωτηματολόγια από ευρωπαϊκές τράπεζες στα οποία του ζητήθηκε να επιβεβαιώσει ότι δεν εργάζεται σε μια επιχείρηση που δεν συμμορφώνεται με το ESG, μια κατηγορία που βάζει την άμυνα στο ίδιο τσουβάλι με το πορνό, όπως σχολίασε.

Ο Balazs Nagy, συνιδρυτής και CEO της Tytan Technologies, η οποία αναπτύσσει τεχνολογία αντι-drone, an;efere ότι η εταιρεία του χρειάστηκε «περισσότερους από 12 μήνες για να ανοίξει ακόμη και τραπεζικό λογαριασμό». Η Tytan απορρίφθηκε, παρά το γεγονός ότι είχε εξασφαλίσει κρατική επιχορήγηση από τη Βαυαρία. Η εταιρεία τελικά απέκτησε λογαριασμό στην Deutsche Bank στα τέλη του 2024, σύμφωνα με τον ίδιο.

Αλλάζουν στη Γερμανία

Οι κορυφαίοι πολιτικοί της Γερμανίας, εν τω μεταξύ, έχουν ξεκαθαρίσει ότι πιστεύουν πως οι τράπεζες πρέπει να κάνουν περισσότερα. Ο υπουργός Οικονομικών Joerg Kukies πρότεινε δημοσίως οι τράπεζες να δίνουν λιγότερη προσοχή στα πρότυπα ESG και να κάνουν περισσότερα για να υποστηρίξουν τις αμυντικές εταιρείες.

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων εξετάζει τώρα την επέκταση του κανονισμού της ώστε να έχει περισσότερα περιθώρια για τη χρηματοδότηση στρατιωτικών έργων. Αλλά, και η κρατική τράπεζα ανάπτυξης της Γερμανίας, KfW, πρόκειται να παίξει σημαντικό ρόλο στην αύξηση των αμυντικών δαπανών.

«Οι εταιρείες άμυνας μπορούν να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση που παρέχεται από τα γενικά προγράμματα της KfW», ανέφερε η τράπεζα. «Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση μπορεί ανά πάσα στιγμή να πραγματοποιήσει επενδύσεις σε αμυντικές εταιρείες μέσω χορηγήσεων, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν από την KfW».

Ο Σέιμπελ από την Quantum Systems λέει ότι τώρα βλέπει κάποια πρώτα σημάδια αλλαγής στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Μέχρι πρόσφατα, «λίγες μόνο τράπεζες όπως η Commerzbank ήταν ανοιχτές για επιχειρηματική δραστηριότητα», είπε ο ίδιος. Τώρα και άλλοι αρχίζουν «να είναι πιο ανοιχτοί στην παροχή χρηματοδότησης για την αμυντική βιομηχανία».