ΗΠΑ: Τα ορυκτά καύσιμα είναι το μέλλον για την Αφρική

Με μια παθιασμένη ομιλία απευθύνθηκε ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ στους ομολόγους του από την Αφρική, στο πλαίσιο της συζήτησης του εξηλεκτρισμού πάνω από 600 εκατομμύρια ανθρώπων στην ήπειρο που δεν έχουν καμία πρόσβαση σε ρερύμα.

Στόχος του νέου υπουργού Ενέργειας, σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times, ήταν να κατευνάσει τους φόβους που προκάλεσε η εξωτερική πολιτική του προέδρου Τραμπ, συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης του προγράμματος Power Africa, μιας σημαντικής πρωτοβουλίας που τους υποστήριζε για μια δεκαετία.

Οι ΗΠΑ στηρίζουν και την εξόρυξη καυσίμων στην Αφρική

Στην ομιλία του ο Κρις Ράιτ ανέδειξε πως ναι μεν είναι δικαιολογημένη η ανησυχία για την κλιματική αλλαγή, όμως αυτό δεν μπορεί να εμποδίσει την Αφρική από το να προχωρήσει στην ανάπτυξη ορυκτών καυσίμων.

Οι δηλώσεις του ήρθαν λίγες εβδομάδες μετά την απόφαση της κυβέρνησης να κλείσει το Power Africa, το οποίο είχε χρηματοδοτήσει δεκάδες εκατομμύρια συνδέσεις ηλεκτρισμού από την ίδρυσή του υπό τον Πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα το 2013.

Αυτή η κυβέρνηση δεν έχει καμία επιθυμία να σας πει τι πρέπει να κάνετε με το ενεργειακό σας σύστημα. Είναι μια πατερναλιστική μετα-αποικιακή στάση που απλώς δεν μπορώ να αντέξω.

Ο άνθρακας έκανε τον κόσμο καλύτερο

Στο δίλλημα για τον αν η Αφρική θα πρέπει να εκμεταλλευτεί τα ορυκτά καύσιμα που συμβάλλουν στην υπερθέρμανση του πλανήτη, ή να χαράξει έναν νέο δρόμο με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ο Ράιτ  αποσαφήνισε πως η Αφρική απλώς χρειάζεται περισσότερη ενέργεια από κάθε είδος, περιλαμβανομένων και των πιο ρυπογόνων ορυκτών καυσίμων, όπως ο άνθρακας.

«Είχαμε χρόνια ολόκληρα που οι δυτικές χώρες λένε χωρίς ντροπή να μην αναπτύξετε τον άνθρακα, ο άνθρακας είναι κακός», είπε ο  Ράιτ.

Αυτό είναι απλά ανοησία, 100% ανοησία. Ο άνθρακας μεταμόρφωσε τον κόσμο μας και τον έκανε καλύτερο.

Και ενώ ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ είπε ότι η κλιματική αλλαγή είναι «ένα πραγματικό φυσικό φαινόμενο», τόνισε ότι δεν θα ήταν ένα από τα 10 κορυφαία προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος.

Οι αντιδράσεις  των Αφρικανών Υπουργών

Η εμφάνιση του Ράιτ  συνάντησε ένθερμη αποδοχή. Οι δηλώσεις του ήταν ευθυγραμμισμένες με αυτά που πολλές Αφρικανικές εταιρείες ανάπτυξης ενέργειας προτείνουν εδώ και χρόνια. Συγκεκριμένα εκτιμούν ότι η επιμονή της ενεργειακής φτώχειας αποτελεί μια πληγή στην ανάπτυξη της ηπείρου και η διστακτικότητα της Δύσης να επενδύσει σε ενεργειακά έργα, είτε λόγω ανησυχιών για τη διακυβέρνηση, είτε λόγω των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, είναι σαν να κρατάει την Αφρική πίσω.

Άλλωστε όπως και οι ίδιοι τονίζουν, ο πληθυσμός της Αφρικής αυξάνεται πολύ πιο γρήγορα από την δυνατότητα ηλεκτροδότησης. Παρά τις όποιες προσπάθειες συμβολής στην κλιματική αλλαγή παράλληλα τονίζουν πως και άλλες χώρες έχουν βασίσει την ευημερία τους στα ορυκτά, οπότε γιατί να μη το κάνει και η Αφρική.

Αφρικανοί διευθυντές σε δικές τους ομιλίες ανέφεραν ότι ελπίζουν να λάβουν περισσότερες επενδύσεις και λιγότερους κανονιστικούς περιορισμούς. «Δεν μπορούμε να περιμένουμε τρία χρόνια, ή ακόμα και μισό χρόνο,» για να κάνουμε εκτιμήσεις περιβαλλοντικών ή κοινωνικών επιπτώσεων για ένα έργο, είπε ο Άκινγουολε Όμομπορίοβο ΙΙ, επικεφαλής της Genesis Energy, μιας εταιρείας που εστιάζει στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Άνθρωποι πεθαίνουν χωρίς την ευκαιρία να δουν τηλεόραση.  Απλώς νομίζω ότι πρέπει να το σκεφτούμε αυτό

Οι ανησυχίες παραμένουν

Η ομιλία του υπουργού ενέργειας των ΗΠΑ είχε σκοπό να στείλει ένα μήνυμα υπέρ της Αφρικής, σε μια στιγμή που ο προϊστάμενός του έχει αναστατώσει τους Αφρικανούς. Ο  Τραμπ πάγωσε τη βοήθεια προς τη Νότια Αφρική τον περασμένο μήνα και κατηγόρησε την κυβέρνηση της χώρας για τη χρήση ενός νέου νόμου για τη γη με σκοπό να διακρίνει τους λευκούς πολίτες. Πολλοί Αφρικανοί αξιωματούχοι φοβούνται ότι η διοίκηση Τραμπ θα καταργήσει τον Νόμο για την Ανάπτυξη και την Ευκαιρία στην Αφρική, μια συμφωνία εμπορίου δεκαετιών που επιτρέπει σε 32 αφρικανικές χώρες να στέλνουν δισεκατομμύρια δολάρια προϊόντων στις ΗΠΑ χωρίς δασμούς. Στην ομιλία του στο Κογκρέσο την Τρίτη, ο  Τραμπ έκανε μια απαξιωτική αναφορά στο Λεσόθο, λέγοντας «κανείς δεν έχει ακούσει ποτέ για αυτήν τη χώρα».

Εμφανής παράλληλα ήταν η απουσία εκπροσώπων αμερικανικών οργανισμών που είχαν αναλάβει πρωτοβουλίες ενέργειας στην Αφρική: η U.S.A.I.D. και η U.S. International Development Finance Corporation, την οποία δημιούργησε ο Τραμπ στην πρώτη του θητεία, αλλά τα δισεκατομμύρια δολάρια επενδύσεων της οποίας είναι αυτή τη στιγμή παγωμένα.

Τι λένε τα στελέχη του Power Africa

Πρώην αξιωματούχοι του Power Africa, αμφισβήτησαν ότι η κυβέρνηση Τραμπ θα προχωρήσει με ουσιαστικές ενέργειες. «Το μεγαλύτερο ερώτημα είναι αν οι ΗΠΑ μπορούν να είναι αξιόπιστος εταίρος μιας και μόλις διαλύσαμε τον κύριο μηχανισμό μας για να επενδύσουμε στην ενέργεια της Αφρικής», είπε η Κέιτι Άουθ, πρώην αναπληρώτρια διευθύντρια του Power Africa.

Επιπρόσθετα η Άουθ τονίζει πως «δεν συνειδητοποιούν ότι το Power Africa δεν ήταν ποτέ μια πρωτοβουλία για το κλίμα. Ήταν κίνητρο από την οικονομική βιωσιμότητα και καθοδηγούνταν από αμερικανικές εταιρείες. Αν υπάρχει κάτι, αυτό είναι η ενσάρκωση του είδους της βοήθειας που αυτή η κυβέρνηση θα έπρεπε να θέλει να παρέχει», καταλήγει.

Ο προβληματισμός τους έγκειται στο γεγονός πως αφήνοντας κατά μέρους τις εκπομπές που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη, η επένδυση στο φυσικό αέριο συγκρούεται επίσης με ένα επιπλέον εμπόδιο,  τα αδύναμα δίκτυα ενέργειας. Η κατασκευή περισσότερων εργοστασίων παραγωγής ενέργειας από φυσικό αέριο θα απαιτούσε την κατασκευή πολύ περισσότερων γραμμών μετάδοσης ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό είναι ένα βασικό σημείο διαφοροποίησης από την ηλιακή ενέργεια, η οποία μπορεί να κατασκευαστεί σε πολύ μικρότερη κλίμακα τοπικά, επομένως δεν απαιτεί απαραίτητα τεράστια και εκτεταμένα δίκτυα γραμμών ηλεκτρικής ενέργειας.