Εμπορικό έλλειμμα: Μαύρη τρύπα με το… καλημέρα

Ανησυχία για την πορεία της ελληνικής οικονομίας αποτελεί το πολύ μεγάλο εμπορικό έλλειμμα για τη χώρα μας (2,8 δισ. ευρώ) με το…καλημέρα του 2025. Ιδίως μάλιστα, όταν αυτά τα στοιχεία έρχονται σε μια χρονική στιγμή που η Ευρώπη (αλλά και η Ελλάδα όπως έγραψε ο ΟΤ) βρίσκονται εν αναμονή των δασμών που έχει προαναγγείλει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ

Αξίζει να υπενθυμιστεί πως  και η Κομισιόν ασχολήθηκε με αυτό το ζήτημα, στην πλέον πρόσφατη έκθεσή της για την Ελλάδα. Σε αυτήν γίνεται ειδική αναφορά στο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών  που παραμένει υψηλότερο από τα επίπεδα προς της πανδημίας και δεν αναμένεται να μειωθεί σημαντικά τα επόμενα χρόνια, καθώς μεταξύ άλλων η δυναμική των επενδύσεων -εν μέρει λόγω του Ταμείου Ανάκαμψης – συνεισφέρει αρνητικά στο εμπορικό ισοζύγιο, εξαιτίας της ανόδου των εισαγωγών.

Εμπορικό έλλειμμα: Εκτοξεύτηκε στα 34,6 δισ. ευρώ το 2024 – Αύξηση 7,9% [γραφήματα]

Αρνητική εξέλιξη

Το παραπάνω αποτελεί μια αρνητική εξέλιξη για την ελληνική οικονομία, κάτι που απασχολεί τους επιχειρηματίες. «Οι ελέφαντες στο δωμάτιο είναι δυο: Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου και η παραγωγικότητα», είχε πει  ο πρόεδρος του ΣΕΒ, απευθυνόμενος στον Υπουργό Επικρατείας Άκη Σκέρτσο κατά τη διάρκεια εκδήλωση της ΕΑΣΕ με θέμα: «Η παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας».

Άλλωστε, η Ελλάδα παρουσιάζει υψηλή εισαγωγική εξάρτηση για την παραγωγή των εξαγωγών της, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες του Νότου της Ευρωζώνης, σύμφωνα με έρευνα του ΚΕΠΕ «Αυτή η εξάρτηση, σε συνδυασμό με το υψηλό δημόσιο χρέος, θέτει την ελληνική οικονομία σε δυσμενή θέση στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον, καθιστώντας την πιο ευάλωτη σε εξωτερικούς παράγοντες και τις οικονομικές διακυμάνσεις». Ούτε λίγο ούτε πολύ, η συγκεκριμένη συνθήκη αποτελεί μια  απειλή για την ελληνική οικονομία.

«Το εισαγωγικό περιεχόμενο των ελληνικών εξαγωγών , ή αλλιώς η εισαγόμενη συνιστώσα των εξαγωγών, αποτελεί μια ιδιαίτερα σημαντική μεταβλητή, καθώς αντανακλά τον βαθμό εξάρτησης της ελληνικής παραγωγής από ξένα ενδιάμεσα αγαθά που απαιτούνται για την παραγωγή των εξαγόμενων προϊόντων. Όσο υψηλότερη είναι η τιμή της μεταβλητής, τόσο περισσότερα ενδιάμεσα αγαθά χρειάζεται να εισάγει η ελληνική οικονομία για την παραγωγή των εξαγόμενων αγαθών, γεγονός που μειώνει την προστιθέμενη αξία της εγχώριας παραγωγής και επιβαρύνει το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών», σημειωνόταν στην πρόσφατη ανάλυσή του ΚΕΠΕ.

Τι έδειξαν τα στοιχεία

Με βάση τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν χθες από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου κατά τον μήνα Ιανουάριο 2025 ανήλθε σε 2.809. ευρώ δισ. ευρώ έναντι 2.589 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2024, παρουσιάζοντας αύξηση, σε ευρώ, 8,5%.

Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να γίνει η εξής διάκριση: Η αντίστοιχη αξία χωρίς τα πετρελαιοειδή κατά τον μήνα Ιανουάριο 2025 παρουσίασε αύξηση του ελλείμματος κατά 192,8 εκατ. ευρώ, δηλαδή 9,8%, ενώ η αντίστοιχη αξία χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία κατά τον μήνα Ιανουάριο 2025 παρουσίασε αύξηση κατά 200,6 εκατ. ευρώ, δηλαδή 10,2% σε σχέση με τον μήνα Ιανουάριο 2024 δηλαδή 10,1%, σε σχέση με τον Ιανουάριο 2024.

Επί της ουσίας, υπάρχει άνοδος των εξαγωγών, αλλά των εισαγωγών είναι μεγαλύτερο, κάτι που αποτελεί το βασικό πρόβλημα. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων, αυξήθηκαν οι εξαγωγές κατά το μήνα Ιανουάριο του 2025 καθώς διευρύνθηκαν κατά 88,2 εκ. ευρώ ή κατά 2,2% και ανήλθαν σε 4.10 δισ. ευρώ έναντι 4,01 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2024. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, έχουμε αύξηση (9,9%), με αποτέλεσμα οι εξαγωγές να αγγίξουν τα 2,96 δισ. ευρώ από 2,69 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξήθηκαν κατά 266,9 εκατ. ευρώ.

Οι εισαγωγές διευρύνθηκαν και εκείνες τον Ιανουάριο του 2025 (4,7% ή 308,4 εκ. €) και άγγιξαν τα 6,91 δισ. ευρώ έναντι 6,60 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2024. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές αγαθών διαμορφώθηκαν σε 5,13 δισ. ευρώ από 4,67 δισ. ευρώ, δηλαδή διευρύνθηκαν κατά 459,7 εκ. ευρώ ή κατά 9,9%.

Η κακή συνέχεια από το 2024

Το παραπάνω αποτελεί ανάλογη συνέχεια του τι συνέβη κατά την περυσινή χρονιά. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε κατά 7,9% την περασμένη χρονιά και ανήλθε σε 34,615 δισ. ευρώ έναντι 32,071 δισ. ευρώ το 2023. Χωρίς τα πετρελαιοειδή σημειώθηκε αύξηση κατά 1,421 δισ. ευρώ ή 5,4%, ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία υπήρξε αύξηση κατά 1,393 δισ. ευρώ ή 5,3%. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι εξαγωγές σημείωσαν πτώση της τάξης του 2,2%, αλλά αύξηση 2,3% χωρίς τα πετρελαιοειδή. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι ελληνικές εξαγωγές κινήθηκαν πτωτικά κατά 8,5% το 2023.

Όλα τα παραπάνω παρουσιάζουν ένα αυξημένο ενδιαφέρον για την ελληνική οικονομία, την ώρα που υπάρχει ισχυρή πιθανότητα να τεθεί και η ΕΕ στο μικροσκόπιο των δασμών Τραμπ. Πάντως, η ελληνική κυβέρνηση δεν εμφανίζεται ιδιαιτέρως ανήσυχη για τους δασμούς.