Οταν κλέβεις στον καπιταλισμό

Ο καπιταλισμός, ως γνωστόν, είναι το χειρότερο οικονομικό σύστημα, αν εξαιρέσει κανείς όλα τα άλλα. Το έχουμε αποδεχτεί ως το επικρατέστερο σύστημα γιατί δίνει πολλές ελευθερίες, αλλά έχει και πολλές δικλίδες αυτοελέγχου. Στην Ελλάδα είναι προφανές ότι ούτε καπιταλισμό έχουμε, ούτε έλεγχο ή αυτοέλεγχο αυτού που αποκαλούμε καπιταλισμό. Ως εκ τούτου ο καθένας, που θέλει να δηλώνει επιχειρηματίας, κάνει ό,τι… γουστάρει.

Γνωρίζαμε ότι ολόκληρες επιχειρήσεις, πιθανότατα και ολόκληροι κλάδοι της οικονομίας, συμπεριλαμβάνουν στη βιωσιμότητά τους και την παραοικονομία, την παραβατικότητα. Από την πιο απλή μορφή της, τη «μαύρη» χωρίς παραστατικά συναλλαγή, ως τη «μαύρη» χωρίς καμία νομιμότητα εργασία. Πλέον όμως ξεφεύγουμε από το κλασικό, «να κρύψουμε και καμιά απόδειξη».

Υποψιαζόμασταν, η αλήθεια είναι, ότι επιχειρήσεις πολλών κλάδων έβγαζαν το κατιτίς τους και από αλλού. Αυτό που αποκαλύφθηκε όμως από τον ΔΕΔΔΗΕ (δίκτυο μέσης και χαμηλής τάσης) ξεπερνά κάθε φαντασία. Διαπιστώθηκε τώρα, στις καλές μέρες, όχι στα χρόνια της ύφεσης, ότι περίπου οι μισές από ένα δείγμα 700 επιχειρήσεων του κλάδου της φιλοξενίας και της εστίασης που ελέγχθηκαν, έκλεβαν ρεύμα. Προσοχή, δεν άφηναν απλήρωτους τους λογαριασμούς του ρεύματος, αλλά έχουν συνδέσει την παροχή τους παράνομα με το δίκτυο ή έχουν «πειράξει» τον μετρητή τους και καταναλώνουν ρεύμα που δεν τους ανήκει. Κάτι σαν να κλέβουν πρώτες ύλες τη νύχτα από τον προμηθευτή τους. Για παρόμοιας τάξης μεγέθους κλοπή πρόκειται.

Οι μισές από τις ρευματοκλοπές που διαπιστώθηκαν αφορούσαν επιχειρήσεις (πιθανότατα franchise) γνωστών αλυσίδων εστίασης, που δείχνει ότι το θέμα δεν αφορά μόνο τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, αλλά ακουμπάει και την «ομπρέλα» των μεγαλύτερων. Και όλες αυτές τις ποσότητες ρεύματος δεν τις κλέβουν από τη… φύση, όπως πολλοί μπορεί να νομίζουν, αλλά απευθείας από την τσέπη όλων των υπόλοιπων καταναλωτών, καθώς όπως οποιοδήποτε άλλο προϊόν το ρεύμα έχει παραχθεί από μια επιχείρηση που περιμένει με τη σειρά της και αυτή να πληρωθεί.

Στους λογαριασμούς ρεύματος όλων των καταναλωτών χρεώνονται κάθε χρόνο 500 εκατομμύρια ευρώ στον κωδικό «λοιπές χρεώσεις», σε αυτόν συμπεριλαμβάνεται και η κλοπή ενέργειας από επιτήδειους. Το συγκεκριμένο ποσό των ρευματοκλοπών, έφτανε το 0,2% του συνόλου των λογαριασμών την περίοδο 2002-2003, ανέβηκε στο 1,1% την περίοδο 2011-2013, στο 3,9% το 2015-2016, αλλά συνέχισε ανοδικά στο 4,7% και μετά τα Μνημόνια την περίοδο 2018-2020. Ο αρμόδιος σήμερα υπουργός Θόδωρος Σκυλακάκης είπε χθες ότι άρχισαν να μειώνονται τα κρούσματα ρευματοκλοπών το 2024, όταν έγιναν πράξη μερικά απλά βήματα, όπως οι μηνιαίες καταμετρήσεις και η σταδιακή εγκατάσταση έξυπνων ψηφιακών μετρητών.

Εκ του αποτελέσματος των ελέγχων από τον ΔΕΔΔΗΕ φαίνεται ότι πριν από τη μείωση που επικαλείται ο υπουργός, το πρόβλημα είχε ήδη ξεφύγει σε ορισμένους κλάδους, νοθεύοντας τον ανταγωνισμό. Μεταξύ των ξενοδοχείων και των εστιατορίων της χώρας που συνολικά αυξάνουν σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ κατά 17,5% και κατά 5% αντίστοιχα τις τιμές τους τον τελευταίο χρόνο, υπάρχουν κάποια που και τις τιμές αυξάνουν και τις τσέπες γεμίζουν κάνοντας χρήση δόλιων μέσων. Το ακόμα πιο άσχημο είναι ότι από τα τελευταία ενδεχομένως και να εξαρτάται η βιωσιμότητά τους και ολόκληρο το… επιχειρηματικό τους μοντέλο.