Αναπτυξιακή Διάσκεψη Κρήτης – Βασιλάκης: Οι υποδομές κλειδί για την τουριστική ανάπτυξη

Την ανάγκη να συγκλίνουν οι υποδομές για να φέρουν επενδύσεις και τουρισμό επεσήμανε ο πρόεδρος της Aegean Airlines, Ευτύχιος Βασιλάκης, μιλώντας στην Αναπτυξιακή Διάσκεψη Κρήτης, που διοργανώνεται στο Ηράκλειο από το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο.

Ο κ. Βασιλάκης σημείωσε ότι η Aegean θα δώσει 1,8 εκατ. περισσότερες θέσεις στην ελληνική αγορά και ότι από τον Απρίλιο ξεκινάει η απευθείας πτήση Ηράκλειο – Κωνσταντινούπολη, ενώ παράλληλα, φέτος θα εξυπηρετεί 7 προορισμούς εσωτερικού απευθείας από Ηράκλειο με αποτέλεσμα ξένοι τουρίστες να συνδυάζουν πιο άνετα εσωτερικούς προορισμούς.

Ο ίδιος είπε ότι το αεροδρόμιο του Καστελίου Αεροδρόμιο Καστελίου που «όλοι ελπίζουμε ότι θα λειτουργήσει το 2027 ή το 2028», είναι μια εξαιρετετική υποδομή, που θα δώσει πολύ περισσότερες δυνατότητες για μεγαλύτερη και καλύτερη εξυπηρέτηση. Τόνισε, ωστόσο, ότι δεν έγκεινται όλα σε μια υποδομή. Οπως είπε χαρακτηριστικά, το αεροδρόμιο Ηρακλείου φέτος παρουσιάζει μεγαλύτερη κίνηση από εκείνο των Χανίων και για τον λόγο ότι δρόμοι που συνδέχουν τις διάφορες περιοχές του νησιού με αεροδρόμια δεν έχει αναπτυχθεί. Συνεπώς, κατέληξε, «πρέπει να συγκλίνουν οι υποδομές για να φέρουν επενδύσεις».

Συνδυασμός των υποδομών με την καλή λειτουργία

Ακόμη, ο κ. Βασιλάκης έδωσε έμφαση στα προβλήματα λειτουργίας των αεροδρομίων, όπως για παράδειγμα η καθαριότητα στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου, σημειώνοντας πως «αυτό αφορά το κατά πόσο μπορεί να έχει την αυτοδιαχείρηση ο κάθε υπεύθυνος από τα τέλη που εισπράττονται για να εξασφαλίζει τη συντήρηση. Αρα είτε μιλάμε για καθαριότητα είτε για υποδομές στην αεροναυτιλία εξαρτώνται από την αξιοποίηση χρημάτων που καταβάλλουν οι χρήστες από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Αυτό δεν είναι θέμα επένδυσης του δημόσιου τομέα και επιβάρυνσης των φορολογουμένων, αλλά θέμα διαχείρισης του δημόσιου τομέα. Αρα, συνδυασμός των υποδομών με την καλή λειτουργία φέρνουν αποτέλεσμα».

Δίνοντας έμφαση στην λειτουργία και στην οργάνωση, υπογράμμισε ότι οι «υποδομές γίνονται, αλλά υποδομή είναι και η οργάνωση και αυτή μας λείπει πολλές φορές περισσότερο. Στην ίδια την Κρήτη γίνονται πολύ σημαντικές επενδύσεις από φορείς του τουρισμού, η παραχώρηση του λιμανιού, και ξενοδόχοι με όραμα δίνουν προϊόν στον χειμώνα για να επεκτείνουν την ποιοτική βελτίωση των επισκεπτών και η επέκταση της σεζόν. Επίσης, έχουν σημασία και μπορούν να βοηθήσουν μαζί με υποδομές όπως το Καστέλι και οι εταιρείες. Αλλά, πρέπει να είμαστε ανταγωνιστικοί στις χρεώσεις και πρέπει αυτά που δίνουμε για αυτ0χρηματοδότηση να επιστρέφουν στην περιοχή και σε σημαντικό βαθμό. Ετσι θα ξέρουν όλοι ότι αυτά που καταβάλλουν οι ίδιοι που είναι εκεί επιστρέφουν στην ανάπτυξη των δραστηριοτήτων αυτών που είναι εκεί. Να ξέρουμε γιατί πληρώνουμε συγκεκριμένα τέλη και εφόσον επιστρέφουν, να χτίζουν υποδομές που έχουν όλοι ανάγκη».

Σε σχέση με το ζήτημα αν έχουν δώσει χρήματα οι κυβερνήσεις ο κ. Βασιλάκης σημείωσε πως «δεν χρειάζονται από εκεί». Οπως είπε, «τα πληρώνουν οι επιβάτες και αεροπορικές εταιρείες. Είναι απλά θέμα περιχαράκωσης των χρημάτων και αξιοποίησής τους. Να κάνουμε κριτική στο Δημόσιο γιατί δεν ξέρει πώς να οργανώσει  διαχρονικά ακόμη και τα χρήματα από αυτοχρηματοδοτούμεν κονδύλια».

Τέλος, όσον αφορά τα χαρακτηριστικά των αμερικανών τουριστών, ο πρόεδρος της Aegean ανέφερε ότι διαφοροποιούνται από τους Ευρωπαίους, ως προς τον χρόνο διαμονής σε κάθε τόπο που επισκέπτονται. Οπως είπε ο καλός αμερικανός τουρίστας που θα επισκεφτεί 9-14 ημέρες την Ελλάδα θα δει τουλάχιστον 3 σημεία, σε αντίθεση με τον Ευρωπαίο που μπορεί να διαμείνει στο ίδιο μέρος.

Tim Ananiadis

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Τουρισμού του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, Tim Ananiadis, αναφέρθηκε στις διαφορές της αμερικανικής αγοράς από την ευρωπαϊκή, επισημαίνοντας ότι δεν βασίζεται σε tour operors, αλλά σε σε ταξιδιωιτκούς πράκτορες. Η αμερικανική αγορά στη Κρήτη πάει σε συγκεκριμένες περιοχές και ξενοδοχεία, τα οποία ξεκίνησαν πριν από 15 χρόνια μια καμπάνια και έχουν κάνει σημαντική παρουσίαση στις ΗΠΑ. Αρα, είπε, χρειάζεται παρουσία στην Αμερική σαν πρωτοβουλία για τον προορισμό και όχι μόνο για τα ξενοδοχεία.

Ο κ. Tim Anandiadis έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην αβεβαιότητα που «πάντα χτυπάει τον τουρισμό», με αφορμή τις πολιτικές Τραμπ και πώς επιδρούν στην ψυχολογία των ταξιδιωτών. «Για την Κρήτη, συγκεκριμένα, ενώ δεν υπάρχει τόσο μεγάλος αμερικανικός τουρισμός, εάν οι δασμοί και η αβεβαιότητα φέρνουν αβεβαιότητα και στην Ευρώπη για το οικονομικό της μέλλον, μπορεί να επηρεάσει τον τουρισμό της Κρήτης που βασίζεται στον ευρωπαϊκό τουρισμό. Πρέπει λοιπόν να είμαστε πολύ προσεκτικοί. Δεν ξέρει κανένας τι θα γίνει με τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ. Αυτό δεν είναι καλό, γιατί η εμπειρία μου λέει ότι η αβεβαιότητα χτυπάει πρώτα τον τουρισμό. Χτυπάει το πορτοφόλι του πελάτη μοας που ή θα ακυρώσει το ταξίδερι ή θα το μεταθέσει. Το χειρότερο είναι ότι ο αμερικανός τουρίστας μπορεί να μείνει στην Αμερική να κάνει τις διακοπές του».

Ο Ευτύχιος Βασιλάκης, πρόεδρος της Aegean Airlines και ο Tim Ananiadis, πρόεδρος, Επιτροπής Τουρισμού, Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο

Νικόλαος Χαλκιαδάκης

Στις στρατηγικές προτεραιότητες για την ανάπτυξη της Κρήτης αναφέρθηκε ο Νικόλαος Χαλκιαδάκης, πρόεδρος του Συνδέσμου Ξενοδόχων Κρήτης.

Σημείωσε ως πολύ βασικό τον ρόλο του αεροδρομίου στο Καστέλι, που, όπως είπε, θα φέρει και πτήσεις εκτός Ευρώπης, όπως Ινδία, που έχουν το ¼ του αεροδρομίου και επιθυμούν να κάνουν hub για την Ευρώπη, ενώ υπάρχουν ήδη προτάσεις από την Κίνα για απευθείας πτήσεις. «Θα θέλαμε και από την Αμερική απευθείας πτήσεις στο Καστέλι», πρόσθεσε, λέγοντας ότι «οι Αμερικανοί την Κρήτη δεν την ξέρουν. Αλλά το καλό είναι ότι υπάρχουν απευθείας συνδέσεις προς Μύκονο και Σαντορίνη που την ξέρυν. Είναι καλό ξεκίνημα να γίνουμε πιο γνωστοί στην Αμερική, να μας γνωρίσουν περισσότερο, είτε μέσω γραφείων είτε μέσω φορέων. Και όταν γίνει αυτό θα ξεκινήσει και αμερικανικός τουρισμός».

Γεώργιος Πελεκανάκης

«Μετά βαΐων και κλάδων περιμένουμε όλοι το αεροδρόμιο στο Καστέλι», είπε ξεκινώντας την τοποθέτησή του ο κ. Γεώργιος Πελεκανάκης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Διευθυντών Ξενοδοχείων, προσθέτοντας πως αναμένεται να φέρει τουρισμός από ΗΠΑ και Ινδία.

Αναφορικά με την χαμηλή παρουσία της Κρήτης ως τουριστικού προορισμούς στην αμερικανική αγορά, ο κ. Πελεκανάκης διατύπωσε την εκτίμηση ότι εάν λείπουν οι tour operators, μπορούν άλλα εργαλεία, όπως το διαδίκτυο, να κάνει πιο γνωστό το νησί.

Ο ίδιος, τόνισε μεταξύ άλλων, πως η Κρήτη περιμένει περισσότερη ανάπτυξη στις άρκες της σεζόν, Απρίλιο – Μάιο και χειμώνα και πρόσθεσε ότι το αεροδρόιο του Ηρακλείου ανταποκρίθηκε θετικά στον όγκο των πτήσεων που υποδέχθηκε.

Γεώργιος Χριστοδουλάκης

Την προσοχή στη σωστή διαχείριση των τουριστών που φτάνουν στην Κρήτη ώστε να είναι πρεσβευτές στο εξωτερικό και να μην χάνονται πελάτες λόγω ελλιπών υποδομών και άλλων προβλημάτων, επέστησε ο κ. Γεώργιος Χριστοδουλάκης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επιχειρηματιών Τουριστικών Καταλυμάτων Αν. Κρήτης «ΚΝΩΣΣΟΣ».

Ο ίδιος είπε ότι τα τουριστικά καταλύματα στην Κρήτη «χρειάζονται έναν συντονισμό, να λειτουργούν με δεδομένη γραμμή και έναν στόχο», κάτι το οποίο «κάνει για πρώτη φορά ο κ. Αυγενάκης». Οπως ανέφερε, μεταξύ άλλων, «έχουμε πρόβλημα συντονισμού φορέων. Χρειάζεται να εχουμε έναν κοινό στόχο και να συμπορευτούμε σε συνδυασμό με επιμελητήρια».

Kωνσταντίνος Κουρκουνάκης

«Η ανάπτυξη της σχέσης μας με την Αμερική δεν θα γίνει άμεσα, χρειάζεται πρώτα να γίνει το αεροδρόμιο να έρχονται απευθείας πτήσεις. Εμείς δεν θέλουμε ημερήσιες επισκέψεις τουριστών από τις ΗΠΑ που έρχονται από τη Μύκονο. Δεν μας φτάνει το 1 εκατ. που έρχεται στην Ελλάδα. Χρειαζόμαστε πολύ περισσότερους εδώ στην Κρήτη», είπε από την πλευρά του ο κ. Kωνσταντίνος Κουρκουνάκης, αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών & Ταξιδιωτικών Πρακτόρων Κρήτη

Επίσης, εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του ότι «εδώ και 45 χρόνια που ανακοινώθηκε νέο αεροδρόμιο στην Κρήτη οι κυβερνήσεις δεν έδωσαν ούτε ένα ευρώ στο αεροδρόμιο, που είναι η πρώτη και η τελευταία εντύπωση του τουρίστα».

Πρόσθεσε, δε, με έμφαση: «η Κρήτη είναι ο πρώτος προορισμός. Σαν εροδρόμιο είναι το δεύτερο, αυτό του Ηρακλείου. Είμαστε η ναυαρχίδα, αλλά οι τελευταίοι που βλέπει το κράτος».

Γεώργιος Καλουτσάκης

«Μιλάμε για ανάπτυξη σε μια χώρα πλήρως αντιαναπτυξιακή», είπε παίρνοντας τον λόγο ο κ. Γεώργιος Καλουτσάκης, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Hersotels, εξηγώντας ότι τα νομοσχέδια που ψηφίστηκαν τα τελευταία χρόνια δεν ήταν αναπτυξιακά για τον τουρισμό. Οπως είπε, χαρακτηριστικά, μεταξύ άλλων, «όλοι ονειρευόμαστε πλούσιους», αλλά, «η πολιτική ηγεσία και η τοπική αυτοδιοίκηση δεν έχουν καταλάβει ποιος φέρνει αυτά τα έσοδα στην Κρήτη».

Στυλιανός Ηλιάδης

«Θα ήθελα να δω τον ρόλο της τράπεζας σε σχέση με την Κρήτη με όποιο μοντέλο αποφασιστεί και ένα μοντέλο που συνλειτουργεί με όλους τους φορείς», υπογράμμισε ο κ. Στυλιανός Ηλιάδης, Chief Retail Banking and Wealth Management Officer, Attica Bank. Οπως είπε, «τα τελευταία χρόνια υπήρξαν σημαντικά εργαλεία, όπως το Ταμείο Ανάπτυξης, ο αναπτυξιακός νόμος, το ΕΣΠΑ για τουριστικές επενδύσεις, άρα η απορροφητικότητα αυτών των κονδυλίων δημιούργησαν υποδομές με σημαντικό τον ρόλο των τραπεζών». Πρόσθεσε, ωστόσο, πως «δεν είναι αρκετό αυτό για να φέρει τη μετάβαση. Είναι προφανής η αναγκαιότητα να δημιουργηθεί βιωσιμότητα και σε άλους κλάδους της Κρήτης. Ηρθε η ώρα να δούμε τον συναλλακτικό κύκλο» και εξήγησε την αναγκαιότητα να συνδεθεί η ανάπτυξη στην πρωτογενή παραγωγή, όπως π.χ. τα θερμοκήπια, ως κύριο μείγμα της τουριστικής επένδυσης.

Σε σχέση με την ενέργεια, πρέπει, είπε, να συνδυαστεί η τουριστική ανάπτυξη με βιώσιμη ενέργεια. «Στην Ευρώπη είναι προφανής η ευαισθησία του πελάτη για το πώς παράγεται η ενέργεια, τι παράγεται και πώς φτάνει σε εκείνον. Αρα μπορούμε να ξαναδούμε το θέμα του αναπτυξιακού νόμου και όλων των εργαλείων. Να συνδεθεί αυτό με τον τραπεζικό τομέα που πρέπει να παίξει σημαντικό ρόλο: με μόχλευση στο συνολικό επενδυτικό σχήμα και να μην υπάρχει πριμοδότηση του επιτοκίου εάν αυτό δεν περνάει από ένα επενδυτικό σχέδιο».

Ερωτηθείς σχετικά με την Attica Bank, ο κ. Ηλιάδης είπε ότι η τράπεζα πολύ γρήφορα έλυσε το θέμα της κεφαλαιακής επάρκειας και των κόκκινων δανείων και ότι  ταυτόχρονα σε επίπεδο επενδύσεων και χρηματοδότησης έχει μεγαλύτερο ποσοστό σε σχέση με το πορτοφόλι της.

«Εμείς έχουμε έναν ρόλο παραπάνω να παίξουμε στην αναπτυξη του νησιού», είπε, αναφερόμενος στην συγχώνευση με την Τράπεζα Κρήτης. «Εχουμε την πολυτέλεια να διαβάσουμε μετά τον μετασχηματισμό των ελληνικών τραπεζών με έναν τρόπο που χρησιμοποιεί την τεχνολογία ως μέσο ικανοποίησης της ανάγκης. Δεν θέλουμε να πάρει δάνειο από έναν ψηφιακό κόσμο ένας μικρός επιχειρηματίας. Προφανώς μια ΜμΕ δεν έχει συμβούλους στηρίξεις και η τράπεζα πρέπει να παίξει αυτόν τον ρόλο. Η τράπεζα πρέπει να είναι με πρόσωπο, εμπιστοσύνη, τεχνογνωσία. Η τεχνολογία χρειάζεται για να βλέπεις το προφίλ του πελάτη και να τη χρησιμοποιείς με συγκεκριμένο τρόπο. Θέλουμε να είμαστε μια τράπεζα όχι η μεγαλύτερη, αλλά η καλύτερη με τον τρόπο που το εννοούμε εμείς.