«Αναπτυξιακή Διάσκεψη Κρήτης»: Η οικονομία της γνώσης ως εργαλείο για την προσέλκυση επενδύσεων

Ένα ιδιαιτέρως ενδιαφέρον και άκρως επίκαιρο ζήτημα τέθηκε σε ειδικό πάνελ της Αναπτυξιακής Διάσκεψης της Κρήτης. «Η οικονομία της γνώσης ως εργαλείο για την προσέλκυση επενδύσεων» τέθηκε ως βασικό θέμα συζήτησης, κάτι το οποίο αφορά σε πολύ μεγάλο βαθμό την πορεία της ελληνικής οικονομίας.

Για την οικονομία της γνώσης η Διευθύντρια Ερευνών της ΔιαΝΕΟσις Φαίη Μακαντάση κάνοντας λόγο για τη «Διττή φύση της οικονομίας της γνώσης» για να συμπληρώσει πως η μία διάσταση αφορά το σύνολο κλάδων που στηρίζεται περισσότερο στο ανθρώπινο κεφάλαιο και στις γνώσεις αυτών. Σε αυτό, η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πίσω, καθώς όπως σημείωσε η ίδια «είμαστε προτελευταίοι μαζί με την Ισπανία στον δείκτη των δεξιοτήτων.

Αναφορικά με την άλλη διάσταση της «οικονομίας της γνώσης» η κα Μακαντάση έκανε λόγο για «σύνολο των δραστηριοτήτων που επιδιώκουν τη δημιουργία γνώσης, τη μεταφορά αυτής της γνώσης καθώς και πρακτική αξιοποίησή της», εντός της οποίας βρίσκεται ένα οικοσύστημα από πανεπιστήμια, startups, ερευνητικά κέντρα, καθώς και επιχειρήσεις.

Η ίδια συμπλήρωσε πως οι επενδύσεις σε Έρευνα και Ανάπτυξη στην Ελλάδα υστερούν σε σχέση με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο καθότι βρισκόμαστε στο 1,49% του ΑΕΠ έναντι 2,25%». Πρόσθεσε ακόμη πως οι αιτήσεις για κατοχύρωση πατέντας στη χώρα μας ανά 1 εκατ. κατοίκους είναι 15, ενώ στην ΕΕ είναι 153, κάοντας λόγο και για «πρόβλημα διασύνδεσης πανεπιστημίων με αγορά εργασίας».

Αναφερόμενο στους επιμέρους κλάδου οι οποίοι βρίσκονται στον σωστό δρόμο έκανε λόγο για το δίδυμο βιοτεχνολογία-Healthtech και το έτερο χημική βιομηχανία-φαρμακοβιομηχανία για να συμπληρώσει ότι θα πρέπει να προχωρήσουν και άλλοι κλάδοι

Όπως σημείωσε «Η γνώση είναι η μόνη περιουσία που πολλαπλασιάζεται όταν μοιράζεται».

Κόλλιας: Ανάγκη αύξησης της παραγωγικότητας

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Κωνσταντίνος Κόλλιας ότι «το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνουμε είναι να διασυνδέσουμε την εκπαίδευση (και τη δευτεροβάθμια) με την αγορά εργασίας», προσθέτοντας ότι μετά από παρέμβαση του ΟΕΕ θα προστεθεί οικονομικό μάθημα από την Α’ λυκείου. Αλλάζει αυτό από Σεπτέμβριο.

Ακόμη, τόνισε την ανάγκη «Να δοθεί η θεσμική διάσταση του θέματος (σ.σ. οικονομία της γνώσης) για να προστατεύεται η πνευματική εργασία. Τώρα που έχουμε αλλαγές με την Τεχνητή Νοημοσύνη, θα πρέπει να λάβει ακόμη μεγαλύτερη εξειδίκευση ο Ανθρώπινος Παράγοντας».

Παράλληλα, πρόσθεσε: «Έχουμε πολύ χαμηλή εξειδίκευση στην Ελλάδα. Μπορούν αυτά να εξελιχθούν ως επιταχυντής της ελληνικής οικονομίας»., ενώ κατέληξε λέγοντας:« Θα πρέπει να υπάρξει αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας μέσα από την αύξηση της παραγωγικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων».

Κουνενάκη-Εφραίμογλου: Διασύνδεση της αγοράς εργασίας με την ακαδημαϊκή κοινότητα

Στο θέμα αναφέρθηκε και η Σοφία Κουνενάκη- Εφραίμογλου (DIGITAL Α’ Αντιπρόεδρος, Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ), Πρόεδρος, Εθνικό Επιμελητηριακό Δίκτυο Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματιών, Εκτελεστική Αντιπρόεδρος, Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού)

Η ίδια ανέφερε ότι θα πρέπει να δοθεί έμφαση στους τομείς  κυκλική οικονομία, καθαρή ενέργεια, fintech και βιοτεχνολογία. Από την πλευρά της δήλωσε πως «Υποστηρίζουμε μέσα από ευρύ φάσμα φιλοξενιών και παροχής εξοπλισμού από έμπειρους μέντορες τους διαφορετικούς τομείς». Παράλληλα, τόνισε την ανάγκη σε πρόσβαση δικτύων επενδυτών αλλά και χρηματοδότησης.

Η κα Κουνενάκη- Εφραίμογλου τόνισε ότι θα πρέπει να βοηθάμε τις γυναίκες (όχι για λόγους ισότητας αλλά ανταγωνιστικότητας) να μπαίνουν στην αγορά εργασίας, ενώ έκανε λόγο για ανάγκη «διασύνδεσης της αγοράς εργασίας με την ακαδημαϊκή κοινότητα».

Ακόμη πρόσθεσε πως «Ως Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού παίζουμε ρόλο στην προώθηση της καινοτομίας ειδικά μέσω της επαυξημένης πραγματικότητας, δημιουργώντας ψηφιακά μουσεία» για να προσθέσει ότι έτσι ενισχύεται και η τοπική κοινωνία (αναφέρθηκε στο μουσείο Ηγουμενίτσας).

Αναστασόπουλος: Μπορεί η Ελλάδα να προσελκύσει επενδύσεις;

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Compete Greece Σίμος Αναστασόπουλος ανέφερε πως υπάρχει ένα ερώτημα που «Δεν έχει απαντηθεί», συμπληρώνοντας: «Γιατί και πώς η Ελλάδα μπορεί να προσελκύσει επενδύσεις»

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η Ελλάδα «Εξακολουθεί να είναι η χώρα που υπολείπεται σε όρους ανταγωνιστικότητας», σημειώνοντας ότι «Η πρόοδος πρέπει να γίνει στον τομέα των μεταρρυθμίσεων. Πρέπει να κάνει κάτι και η Ευρώπη και να αναπτύσσεται», ενώ έκανε λόγο για την ανάγκη «Σύνδεσης μεταξύ πανεπιστημιακών ιδρυμάτων με την επιχειρηματικότητα.

Η χρηματοδότηση

Στα επιμέρους προγράμματα χρηματοδότησης της οικονομίας της γνώσης αναφέρθηκε ο Γεώργιος Περάκης, ο οποίος είναι Περιφερειακός Διευθυντής Κρήτης, Εθνική Τράπεζα. Ο ίδιος σημείωσε ότι «εδώ και 15 χρόνια έχουμε ένα πρόγραμμα για την καινοτομία επιχειρήσεων μέσω διαγωνισμών» προκειμένου να «δώσει διέξοδο στις startups» ενώ παράλληλα συμπλήρωσε ότι «έχουν βραβευτεί 300 εταιρείες». Ακόμη έκανε λόγο και για άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα που «τρέχουν» με εγγύηση 80% και χαμηλό επιτόκιο, όπως και το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ. «Υπάρχει ζήτηση και δίνονται δάνεια», κατέληξε.

Η αντίληψη των πανεπιστημιακών

Από εκεί και πέρα, ο Αντιπρόεδρος, Purdue University Online, Reilly Professor Electrical & Computer Engineering, ΗΠΑ Καθηγητής Δημήτριος Περούλης ότι «στόχος μας είναι να μεγιστοποιήσουμε το όφελος αυτού που παράγουμε στην κοινωνία για τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων» για να συμπληρώσει με νόημα πως «Οι άνθρωποι του πανεπιστημίου χρειάζονται κίνητρα αλλά και επιβράβευση για να πάρουν το ρίσκο και να φέρουν την τεχνολογία στην πραγματική ζωή. Θα πρέπει να επιβραβεύεται και ο καλός ερευνητής και η καλή ερευνήτρια αλλά και οι φοιτητές και οι φοιτήτριες», ενώ σημείωσε ότι απαιτείται και το κατάλληλο «νομικό πλαίσιο».

Επιπρόσθετα, ο Πρόεδρος ΔΣ, Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας Α.Ε. Παναγιώτης Κετικίδης  σημείωσε πως «η γνώση έχει αντικαταστήσει τη γη και το κεφάλαιο», τονίζοντας την ανάγκη «υπάρξει διπλή σύγκλιση στην Ελλάδα», καθώς υπάρχουν πολύ μεγάλες Περιφερειακές ανισότητες. «Είναι μεγάλο το χάσμα της Αττικής με τις άλλες Περιφέρειες» σημείωσε χαρακτηριστικά. Ακόμη, προειδοποίησε ότι εάν δεν αλλάξει αυτό «θα υπάρξουν μεγάλες ανισότητες», συμπληρώνοντας ότι θα πρέπει να έχουμε «Το βλέμμα μας στις διεθνείς αγορές», εξηγώντας ότι για εκείνον η καινοτομία ισούται με «τη συνέργεια συν τις εξαγωγές».

Επιπλέον, συμπλήρωσε ότι θα πρέπει να δοθεί βάση στη «χρηματοδότηση πρώιμου σταδίου», όπως αναφέρει και το πόρισμα του Μάριο Ντράγκι.

Τέλος, ο Παναγιώτης Παρτσινέβελος (Καθηγητής, Εργαστήριο Γεωδαισίας και Πληροφορικής των Γεωπιστημών SenseLab, Τομέας Ανίχνευσης και Εντοπισμού Ορυκτών Πόρων, Πολυτεχνείο Κρήτης) ανέφερε ότι είναι πολύ σημαντική «η καινοτομία και η μεταφορά τεχνογνωσίας» για να συμπληρώσει ότι «Πρέπει να υπάρχει ισόρροπη σχέση των πανεπιστημίων με τη βασική έρευνα και την αγορά εργασίας», ενώ σε άλλο σημείο τόνισε πως είναι «σημαντική η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας» όπως και η σύνδεση της γνώσης με τη βιομηχανία «κάτι που λείπει από την Ελλάδα».