Συντάξεις: Με καθυστέρηση έως τρία χρόνια η καταβολή των επικουρικών

Χωρίς αυξήσεις από το 2013 αλλά και με καθυστέρηση έως τρία χρόνια καταβάλλονται οι επικουρικές συντάξεις. Στις επικουρικές συντάξεις δεν δίδονται αυξήσεις λόγω μνημονιακών νόμων ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, που σημαίνει ότι μόνο με πλεόνασμα στον κλάδο επικούρησης του ΕΦΚΑ (το ΕΤΕΑΕΠ) θα ξεπαγώσουν οι παλιές επικουρικές συντάξεις.

Σε ακραίες περιπτώσεις η αναμονή για επικουρική σύνταξη μπορεί να φτάσει τα πέντε χρόνια

Παράλληλα σε εφιάλτη έχει μετατραπεί για τον ΕΦΚΑ η μεγάλη καθυστέρηση στην έκδοση επικουρικών συντάξεων, η οποία φτάνει μέχρι και τα τέσσερα χρόνια, προκαλώντας άνευ προηγουμένου ταλαιπωρία στους ασφαλισμένους. Σήμερα, οι επικουρικές συντάξεις που είναι δυνατόν να εκδοθούν και θεωρούνται ληξιπρόθεσμες (εκκρεμούν για περισσότερες από 90 ημέρες) είναι περίπου 33.000.

Το πρόβλημα σε αυτή την κατηγορία συντάξεων εντοπίζεται στο ότι παλαιότερα υπήρχαν μικρά επικουρικά ταμεία με χαρτώο αρχείο το οποίο δεν ήταν μηχανογραφημένο, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η έκδοση επικουρικών συντάξεων κυρίως εκείνων που είχαν εισφορές σε περισσότερα από ένα ταμεία.

Πρέπει να σημειώσουμε ότι προϋπόθεση για να εκκαθαριστεί η επικουρική είναι να έχει «εκδοθεί» η κύρια σύνταξη. Γεγονός που δημιουργεί πρόσθετη καθυστέρηση στην τελική απόδοση της σύνταξης.

Σε ακραίες περιπτώσεις – στον κλάδο των επικουρικών συντάξεων – η αναμονή μπορεί να φτάσει και τα πέντε χρόνια όταν ο υποψήφιος συνταξιούχος έχει διανύσει διαδοχικώς ασφαλιστικό χρόνο σε περισσότερα από ένα ταμεία.

Τα μέτρα

Τα μέτρα που έχουν ενεργοποιηθεί για την επίσπευση της έκδοσης των επικουρικών είναι τα εξής:

• Με πρόσφατη διάταξη, ισχύουν ενιαίοι όροι και προϋποθέσεις θεμελίωσης επικουρικής σύνταξης, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα, με τη συμπλήρωση 15 ετών επικουρικής ασφάλισης (4.500 ένσημα), είτε σε έναν φορέα είτε και διαδοχικά.

Δηλαδή, δεν ελέγχεται πλέον αν ο ασφαλισμένος έχει το σύνολο ή μέρος του χρόνου επικουρικής ασφάλισης στο πρώην ΕΤΕΑΜ ή σε φορείς που είχαν ενταχθεί σε αυτό, αλλά η αίτηση θα προχωρά ανεξαρτήτως σε ποιον φορέα συμπληρώνεται η 15ετία. Σε δεύτερο χρόνο, θα εξετάζεται εάν υπάρχει επιπλέον χρόνος και, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις, θα δίνεται το επιπλέον ποσό.

• Μετά την ενεργοποίηση της fast track διαδικασίας για την έκδοση επικουρικών συντάξεων με 15ετία, στο μίνι ασφαλιστικό, το οποίο αναμένεται την άνοιξη, προωθείται και η εναρμόνιση των κανόνων αναγνώρισης και εξαγοράς πλασματικών ετών για θεμελίωση δικαιώματος σε επικουρική σύνταξη, καθώς και προσαύξηση αυτής κατά περίπτωση.

Ειδικότερα, με το ισχύον καθεστώς, δεν έχουν όλοι οι ασφαλισμένοι εντός e-ΕΦΚΑ τη δυνατότητα να εξαγοράζουν τα ίδια πλασματικά έτη. Εφόσον, όμως, με τον ν. 5078/2023 ενοποιήθηκαν οι κανόνες θεμελίωσης επικουρικής σύνταξης, και πλέον συνταξιούχος που έχει λάβει κύρια σύνταξη με 15 έτη ασφάλισης θεμελιώνει δικαίωμα σε επικουρική σύνταξη, χωρίς να αναζητείται διαφορετικό όριο ηλικίας, θα πρέπει να ενοποιηθούν και τα πλασματικά έτη που μπορούν να αναγνωριστούν από όλα τα πρώην ταμεία.

Συνεπώς, με την προτεινόμενη διάταξη, θα εφαρμοστούν ευνοϊκότερες ρυθμίσεις σε όλα τα ταμεία εντός ΕΦΚΑ για την εξαγορά πλασματικών ετών.

Διπλός τρόπος

Διευκρινίζεται ότι από 1/1/2015 εφαρμόζεται διπλός τρόπος υπολογισμού στις επικουρικές συντάξεις. Για τα έτη ασφάλισης ως το 2014, η επικουρική σύνταξη προκύπτει με συντελεστή 0,45% ανά έτος και με βάση τις συντάξιμες αποδοχές που είχαν οι ασφαλισμένοι από το 2002 ως το 2014.

Για τα έτη από το 2015 και μετά μετρούν οι εισφορές και η ηλικία συνταξιοδότησης. Οσο περισσότερες είναι οι εισφορές και όσο πιο αργά (προς τα 67) βγαίνει κάποιος τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η επικουρική του. Στο τμήμα σύνταξης για τα έτη ως το 2014 επιβάλλεται μείωση 6% ως 30% στην επικουρική όταν ο ασφαλισμένος αποχωρεί με καθεστώς μειωμένης σύνταξης.

Αντίθετα για τα έτη από 2015 και μετά η ποινή πρόωρης εξόδου «αντικαταστάθηκε» από τους συντελεστές μείωσης των επικουρικών ανάλογα με την ηλικία αποχώρησης.

Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ»