Θα γίνουν οι ΗΠΑ ναυπηγική δύναμη;

Μπορούν οι ΗΠΑ με τη στρατηγική αναζωογόνησης των ναυπηγείων τους να γίνουν ένα μεγάλο ναυπηγικό έθνος ή απλώς με την πολιτική τελών κατά κινεζικών πλοίων που θέλουν να εφαρμόσουν αρκούνται να κόψουν τη φόρα του Πεκίνου, στρέφοντας τους πλοιοκτήτες σε άλλα ναυπηγεία στο Βιετνάμ και την Ινδία;

Πολλοί είναι στη ναυτιλία που υποστηρίζουν ότι για πολλά χρόνια ακόμη η Αμερική δεν θα μπορεί να διεκδικήσει με αξιώσεις ρόλο ναυπηγικής δύναμης, καθώς εκτός του ότι θα είναι πολύ ακριβή, δεν διαθέτει πλέον και το κατάλληλο εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό. Ομως από την άλλη εντυπωσιάζει η πρόθεση της γαλλικής ναυτιλιακής CMA CGM, εκτός από το να κάνει επενδύσεις 20 δισ. δολ. σε λιμενικές υποδομές όπως ανακοίνωσε ο ίδιος ο Τραμπ, να ναυπηγήσει στις ΗΠΑ και πλοία. Εάν και εφόσον ανακοινώσει ένα ναυπηγικό πρόγραμμα «made in America», ίσως τότε κάποιες απορίες σε σχέση με την ναυπηγική ικανότητα των ΗΠΑ απαντηθούν.

Πάντως ο πρόεδρος Τραμπ είναι αποφασισμένος να προχωρήσει. Και να «κάνει τη ναυπηγική βιομηχανία της Αμερικής μεγάλη ξανά». Ηδη, όπως εξηγεί ο ναυλομεσιτικός οίκος Intermodal, έχει συνταχθεί εκτελεστικό διάταγμα για την αναζωογόνηση της ναυπηγικής βιομηχανίας των ΗΠΑ (εμπορικής και στρατιωτικής), με στόχο την ουσιαστική ενίσχυση της θέσης της στην αγορά τα επόμενα χρόνια. Το εκτελεστικό διάταγμα περιλαμβάνει μέτρα όπως ο σχηματισμός ενός ταμείου, ένα εξάμηνο σχέδιο για την αύξηση της ναυπηγικής ικανότητας των ΗΠΑ και την ανάπτυξη του εργατικού δυναμικού, εμπορικούς περιορισμούς για την Κίνα, φορολογικά κίνητρα, υψηλότερους μισθούς για τους εργαζόμενους στα ναυπηγεία και επενδύσεις σε ναυτιλιακές υποδομές.

Με βάση τα παραπάνω αλλά και τη χάραξη μιας ανάλογης στρατηγικής από την Ινδία η οποία θέλει έναν στόλο με επιπλέον 1.000 πλοία εγχώριας κατασκευής, η Intermodal εκτιμά ότι ο ναυπηγικός τομέας είναι πιθανό να υποστεί αλλαγές, καθώς οι χώρες που κατέχουν σήμερα μικρά μερίδια αγοράς εντείνουν τις προσπάθειές τους να επεκταθούν.

Τεράστια απόσταση

Οι διαφορές βέβαια είναι τεράστιες. Η Κίνα, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα κυριαρχούν, σύμφωνα με την Intermodal, με συνολικές παραγγελίες που ξεπερνούν το 90% του βιβλίου παραγγελιών πλοίων, με την Κίνα μόνη της να κατέχει το 62% των νέων παραγγελιών. Η Ευρώπη είναι παρούσα σε αυτή την αγορά χάρη στην ιταλική Fincantieri, η οποία προσελκύει τις εταιρείες κρουαζιερόπλοιων.Το Βιετνάμ, που ακολουθεί στην πέμπτη θέση, έχει σημειώσει αξιοσημείωτη ανάπτυξη. Το 2024, τα ναυπηγεία του Βιετνάμ αύξησαν την παραγωγή τους σε όρους GT κατά 40% σε σύγκριση με το 2023 και 61% από το 2022. Το τρέχον βιβλίο παραγγελιών των 2,82 εκατομμυρίων GT αντιπροσωπεύει αύξηση 29% σε ετήσια βάση και 148% από το 2022.

Η ναυπηγική βιομηχανία του Βιετνάμ βασίζεται σε διάφορα πλεονεκτήματα, όπως η στρατηγική του θέση, η εκτεταμένη ακτογραμμή, το αποδοτικό εργατικό δυναμικό και μια κυβέρνηση που υποστηρίζει τη ναυπηγική βιομηχανία μέσω ευνοϊκών πολιτικών, επενδύσεων στον εκσυγχρονισμό και το πρασίνισμα των υποδομών και κινήτρων για τους ξένους επενδυτές. Επιπλέον, η ίδρυση ναυπηγείων από εξέχοντα ονόματα όπως η Hyundai HI και η Damen Shipyards έχει συμβάλει στην ανάπτυξη του τομέα.

Μικρό κλάσμα

Εστιάζοντας στη ναυπηγική βιομηχανία των ΗΠΑ, το βιβλίο παραγγελιών είναι ένα μικρό κλάσμα του συνόλου, αριθμώντας 52 μονάδες περίπου 245.000 GT, που αποτελούνται κυρίως από ρυμουλκά και επιβατηγά/κρουαζιερόπλοια.

Ωστόσο, οι ΗΠΑ διαθέτουν σημαντικές δυνατότητες επέκτασης, οι οποίες ενισχύονται από τις ισχυρές επενδυτικές δυνατότητες, τις διεθνείς συνεργασίες (όπως με την CMA CGM), την τεχνογνωσία στη στρατιωτική ναυπηγική βιομηχανία και τις τεχνολογίες αιχμής, σε συνδυασμό με τη δέσμευση της κυβέρνησης να αναπτύξει την εθνική ναυπηγική βιομηχανία.

Οι εξελίξεις στη ναυπηγική αγορά πρόκειται να προσελκύσουν σημαντική προσοχή τα επόμενα χρόνια. Ενώ η Κίνα, η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία παραμένουν κυρίαρχες δυνάμεις, οι ΗΠΑ, το Βιετνάμ και η Ινδία τοποθετούνται ως αναδυόμενοι παίκτες, έτοιμοι να αμφισβητήσουν το status quo και να ενισχύσουν την παρουσία τους στην αγορά. Μένει αυτό να φανεί και εάν οι πολιτικές «απομόνωσης» της Κίνας με τέλη κατά των κινεζικών πλοίων θα σπρώξουν τους πλοιοκτήτες προς τις νέες ναυπηγικές αναδυόμενες δυνάμεις.