Η δύσκολη δουλειά Πιερρακάκη

Αυτό που συνέβη στον νέο υπουργό Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη δεν είναι και συνηθισμένο. Λίγες ώρες πριν αναλάβει τα νέα του καθήκοντα, η χώρα έκλεισε με επιτυχία το πρόγραμμα εξόδου της στις αγορές και λίγο μετά την ανακοίνωση της νέας κυβέρνησης, ο τελευταίος «γκρινιάρης» από τους οίκους αξιολόγησης, η Moody’s, επέστρεψε το ελληνικό αξιόχρεο στην επενδυτική βαθμίδα. Το πρωί του Σαββάτου ορκίστηκε και λίγο μετά άκουσε τον προκάτοχό του Κωστή Χατζηδάκη να κάνει «σπόιλερ» με τα δημοσιονομικά στοιχεία που θα ανακοινωθούν τον επόμενο μήνα από την Eurostat. Προανήγγειλε ο νέος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης ένα πολύ πιο μεγάλο τού αρχικώς εκτιμώμενου πρωτογενούς πλεονάσματος και για πρώτη φορά έπειτα από χρόνια, ενός επίσης οριακού δημοσιονομικού πλεονάσματος. Του υπενθύμισε επίσης ότι τον Σεπτέμβριο θα ανακοινώσει μειώσεις φόρων.

Για όσους νομίζουν ότι δεν του έμεινε και πολλή δουλειά του νέου υπουργού Οικονομικών, είναι γελασμένοι. Του έμεινε η δύσκολη. Η κρίσιμη για την κυβέρνηση και για τη χώρα. Το πώς θα καταφέρει, με βιώσιμο τρόπο, χωρίς να ανακόψει την ανάπτυξη, να μοιραστεί σε περισσότερους πολίτες ο πλούτος που δημιουργείται τα τελευταία χρόνια. Αυτόν που βλέπουμε να απολαμβάνουν συγκριτικά λιγότεροι. Το πώς θα αυξηθούν, δηλαδή, ισόρροπα περισσότερα εισοδήματα, χωρίς να επιβαρυνθεί εκ νέου η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Για να γίνει αντιληπτό το πολιτικό διακύβευμα, αρκεί να θυμηθούμε ότι στις ΗΠΑ ο Ντόναλντ Τραμπ κατατρόπωσε τους Δημοκρατικούς εκμεταλλευόμενος τη δυσαρέσκεια από το μειωμένο καθαρό εισόδημα των εργαζομένων των τελευταίων ετών.

Ο ίδιος ο Πιερρακάκης έδειξε να αντιλαμβάνεται το κρίσιμο του θέματος, θέτοντας ως στόχο από την πρώτη μέρα «να φανούν οι επιτυχίες της οικονομικής πολιτικής σε κάθε γωνιά της χώρας και σε κάθε σπίτι».

Το θέμα είναι πώς θα το πετύχει; Υπάρχουν πολλοί ακόμα και στη σημερινή κυβέρνηση που είναι βέβαιο ότι θα εισηγηθούν πως μια λύση για να φτάσει το μήνυμα της αύξησης του εισοδήματος σε πολλούς θα ήταν να επιστρέψει ο 13ος ή ο 14ος μισθός ή και οι δύο, στο Δημόσιο. Απλό και εύκολο στην εφαρμογή μέτρο. Ο σημερινός αντιπρόεδρος της κυβέρνησης το είχε διαψεύσει κατηγορηματικά. Εκτός ότι δεν είναι σαφές αν έχουμε τα λεφτά, δεν είναι καθόλου ξεκάθαρος ο αναπτυξιακός χαρακτήρας ενός τέτοιου μέτρου. Ποια δηλαδή θα είναι η προστιθέμενη αξία που θα διαχυθεί στην υπόλοιπη οικονομία.

Οι πιο πολλοί οικονομολόγοι συμφωνούν ότι ο διαθέσιμος χώρος που τυχόν υπάρχει θα πρέπει να κατευθυνθεί στη μείωση των φόρων και των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών. Θα περιοριστεί έτσι το κόστος εργασίας των επιχειρήσεων, θα αυξηθεί η ανταγωνιστικότητά τους και θα επιβραβευτούν οι εργαζόμενοι των πιο παραγωγικών τομέων της ελληνικής οικονομίας.

Αυτό που δεν είναι σαφές αν το έχουν αντιληφθεί στην κυβέρνηση, είναι αν από μόνο του ένα μέτρο αρκεί για να επιταχυνθεί η σύγκλιση των εισοδημάτων. Και η απάντηση είναι εύκολη: δεν αρκεί. Πρέπει να γίνουν πολλά σε πολλούς τομείς. Μια καλή αρχή θα ήταν να σταματήσει το κράτος να παίρνει περισσότερα χρήματα από όσα έχει προϋπολογίσει από τους φορολογουμένους, μέσω υπερπλεονασμάτων που βασίζονται σε εκτός προγράμματος υψηλότερα φορολογικά έσοδα…