Κύκλος Ιδεών – Στουρνάρας: Δεν υπάρχουν περιθώρια για 13ο και 14ο μισθό

Κατηγορηματικά αρνητικός για το ενδεχόμενο συζήτησης περί 13ου και 14ου μισθού εμφανίστηκε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας, μιλώντας στο Συνέδριο Η Ελλάδα μετά VIII που συνδιοργανώνουν ο Κύκλος Ιδεών και το Delphi Economic Forum, με θέμα «Η Ευρώπη, η Ελλάδα και ο καταιγισμός των νέων προκλήσεων. Αναζητώντας πλαίσιο αναφοράς».

Συγκεκριμένα, ερωτηθείς σχετικά, ο επικεφαλής της ΤτΕ είπε: «Δεν νομίζω να υπάρχει περιθώριο για 13ο και 14ο μισθό κατά την άποψή μας. Εδώ είναι συντάξεις και τα λοιπά, αυτά αθροίζονται σε πολλά δισεκατομμύρια κατά την ταπεινή μας άποψη στην Τράπεζα της Ελλάδος».

Επιτόκια

Σε ό, τι αφορά τις επόμενες κινήσεις της ΕΚΤ σε σχέση με τα επιτόκια, ο Γιάννης Στουρνάρας είπε πως «προς το παρόν δεν βλέπω μεγάλες ανατροπές στη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ».

Οι προβλέψεις των αγορών είναι πάλι για 2 μειώσεις, όχι για 3 όπως πριν, ανέφερε, προσθέτοντας ότι τον βρίσκουν σύμφωνο οι εκτιμήσεις πως το τελικό επιτόκιο για το 2025 θα διαμορφωθεί στο 2%, με δύο μειώσεις, «αλλά με πολύ μεγάλη επιφύλαξη», εξαιτίας της αβεβαιότητας που προκαλεί η εμπορική πολιτική Τραμπ.

«Δεν μπορώ να πω για τον Απρίλιο. Είναι μικρό το διάστημα, να καθίσει λίγο ο κουρνιαχτός. Δεν αποκλείω, όμως, και τότε μια μείωση της τάκης του 25%. Μέχρι τέλος του χρόνου, πιστεύω ότι το βασικό επιτόκιο θα είναι στο 256%, που είναι υποστηρικτικό για την ανάπτυξη», σημείωσε ο κ. Στουρνάρας.

Βρισκόμαστε σε μια νέα κατάσταση

Βρισκόμαστε ακόμη σε φάση ομαλής προσγείωσης μετά τον υψηλό πληθωρισμό του 2022 χωρίς να προκληθεί ύφεση, τόνισε στην αρχή της τοποθέτησής του ο διοικητής της ΤτΕ.

«Αυτό που έχει ξεκινήσει εδώ και 2 μήνες μετά την εκλογή του Τραμπ», είπε, «είναι οι απειλές για εμπορικό πόλεμο, η απόσυρση από την Ευρώπη όσον αφορά τη στρατιωτική ομπρέλα – τουλάχιστον με βάση τις απειλές. Αυτό διαμορφώνει μια νέα κατάσταση».

Πρόσθεσε, όμως, ότι ενώ έχει αυξηθεί η αβεβαιότητα,  η κατάσταση δεν είναι όπως είχε προβλεφθεί από την αρχή με υψηλή ανάπτυξη στις ΗΠΑ και άνοδο του δολαρίου. Αντιθέτως, αυτός ο πόλεμος με δασμούς μάλλον κακό ξεκινάει να κάνει στις ΗΠΑ, ο πληθωρισμός θα είναι υψηλότερος και μάλλον έχουμε στοιχεία που δείχνουν ότι πάει για ύφεση, υπογράμμισε.

Αφύπνιση για την ευρωζώνη

«Όλα αυτά που συμβαίνουν είναι ένα ξυπνητήρι για την Ευρώπη, που μας έχει μάθει να κάνει βήματα μόνο μετά από κρίσεις. Εστω και αυτό είναι ένα ξύπνημα», σημείωσε μεταξύ άλλων ο Γιάννης Στουρνάρας, σύμφωνα με τον οποίο «η νέα συντηρητική κυβέρνηση της Γερμανίας συζητά για άρση του φρένου χρέους, πράγμα πολύ σημαντικό». Η Ευρώπη έχει προοπτικές, γιατί έχει πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Οι επενδύσεις είναι μεγαλύτερες κατά 3,5% του ΑΕΠ. Είναι μια ευκαιρία να γίνουν δημόσιες επενδύσεις, αλλά και ιδιωτικές επενδύσεις αρκεί να αρθούν τα εμπόδια στην επιχειρηματικότητα, είπε ο ίδιος.

Σε κάθε περίπτωση, η ανάπτυξη στην Ευρώπη θα είναι κάπως χαμηλότερη από την ύφεση στην Αμερική, σύμφωνα με τον κ. Σουρνάρα.

Οσον αφορά τις αμυντικές δαπάνες, είπε πως θα αυξηθούν –στα χαρτιά ακόμη αφού αναμένεται η συμφωνία- κατά μέσο όρο στην Ευρώπη κατά 1,5% του ΑΕΠ σε ορίζοντα και πρόσθεσε πως: «αυτό δεν θα ανατρέψει δραστικά την εικόνα που έχουμε για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό στην Ευρώπη. Δεν είναι ένας καταλύτης που θα μας κάνει να ανατρέψουμε δραστικά τις προβλέψεις μας στην ευρωζώνη. Όμως, επειδή η αβεβαιότητα που έρχεται από την Αμερική είναι τεράστια, μιλάω με πολύ μεγάλη επιφύλαξη».

Για την ποσοτική επίπτωση των εκ δυσμών εξελίξεων, σημείωσε πως «εξαρτάται από το πόσο θα είναι οι δασμοί και αν θα υπάρχει αντίδραση από την Ευρώπη, που θα υπάρξει, πολιτικά τουλάχιστον. Ηδη στα 26 δισ. εισαγωγές σε αλουμίνιο και ατσάλι η Ευρώπη θα βάλει και αυτή δασμούς αξίας 26 δισ. Δεν μπορεί να μην υπάρχει αντίδραση. Συνολικά η μεγάλη εικόνα λέει ότι αυτό είναι στασιμοπληθωριστικό: θα επιφέρει και μείωση της ανάπτυξη και μικρή αύξηση του πληθωρισμού παροδικά. Σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο, όμως, θα έχουμε μείωση και δραστηριότητας και πληθωρισμού».

Μεταξύ άλλων, ο κ. Στουρνάρας είπε με έμφαση πως: «Η Ευρώπη χρειάζεται κοινούς μηχανισμούς, ένα safe asset δικό της, που θα προέλθει από τον κοινό δανεισμό. Αν θέλουμε να δούμε σημαντικότερο τον ρόλο του ευρώ στην παγκόσμια οικονομία, ιδού η ευκαιρία».

Ελληνική οικονομία

Σε ό, τι αφορά την ελληνική οικονομία, ο διοικητής της ΤτΕ είπε ότι πέρασε μέσα από μια μεγάλη κρίση και τώρα που εξελίσσεται ομαλά, εφόσον συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο, της δημοσιονομικής ευθύνης, και προχωρήσουμε στις μεταρρυθμίσες που πρέπει να κάνουμε, έχουμες μεγάλα περιθώρια. Ο δημόσιος τομέας έχει επίσης περιθώρια βελτίωσης, είπε, όσον αφορά τη γραφειοκρατία που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις.

Ερωτηθείς σχετικά με το παραγωγικό μοντέλο της χώρας, ο Γιάννης Στουρνάρας επεσήμανε: «Θα ήθελα να βελτιώσουμε ακόμα περισσότερο το παραγωγικό μας μοντέλο. Πριν την κρίση οι εξαγωγές ήταν 20%, τώρα είναι 43%. Εχουμε κάνει πολύ μεγάλη βελτίωση. Δεν αρκεί όμως. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών είναι στο 6% του ΑΕΠ». Πρότεινε, δε, ως αναγκαία την αύξηση της παραγωγής εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών. «Οι επενδύσεις είναι ο δηγός που φέρνει όλα τα οφέλη. Και ναι μεν έχουν αυξηθεί 60% από το 2019 μέχρι σήμερα, αλλά ακόμη είναι στο 15,3% όταν στην Ευρώπη είναι 22% άρα έχουμε επενδυτικό κενό», σημείωσε.

Τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με τον κ. Σουρνάρα στην Ελλάδα συντελούνται σημαντικές παραγωγικές επενδύσεις. Πρόσθεσε, ακόμη, πως «πάνω από τα 2/3 είναι παραγωγικές, το 1/3 είναι στην οικοδομή, και αυτό όμως είναι επιθυμητό».

Επίσης, υπογράμμισε ότι «εάν απορροφήσουμε σωστά τα κονδύλια –έχουμε ακόμη 18 δισ. από το ΤΑΑ και πολλά από το ΕΣΠΑ- περίπου 50 δισ. δυνολικά τα επόμενα 5 χρόνια. Στην Ελλάδα θα εισρρεύσουν, δηλαδή, δωρεάν κεφάλαια που αναζητούν επενδυτικό προορισμό» και μεταξύ άλλων πρόσθεσε ότι παρά την κριτική που γίνεται στην Ελλάδα είμαστε έκτοι σε απορροφητικότητα. Δεν είμαστε πολύ χαμηλά.

Οχι μείωση του ΦΠΑ

Να μειωθούν οι φόροι εάν βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα, πρότεινε ο διοικητής της ΤτΕ, διευκρινίζοντας πως τέτοιες είναι οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης και υπάρχουν περιθώρια μείωσης. Υπέρ της μείωσης των φόρων στη μεσαία τάξη, τάχθηκε, επίσης, ξεκαθαρίζοντας κατηγορηματικά πως είναι αντίθετος με τη μείωση του ΦΠΑ.