Κύκλος Ιδεών – Κωνσταντίνος Δασκαλάκης: Πρόκληση η αλληλεπίδραση μηχανών με ανθρώπους

Ο καθηγητής στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Επιστήμης Υπολογιστών του MIT και πρόεδρος της Συμβουλευτικές Επιτροπής για την Τεχνητή Νοημοσύνη, Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, συμμετείχε στο συνέδριο που διοργανώνει ο Κύκλος Ιδεών με θέμα: «Η Ελλάδα Μετά VIIΙ: Η Ευρώπη, η Ελλάδα και ο καταιγισμός των νέων προκλήσεων. Αναζητώντας πλαίσιο αναφοράς» και μίλησε για την AI, τους περιορισμούς της, την ανθρώπινη φύση αλλά και τις δυνατότητες καινοτομίας που ανοίγονται μπροστά μας.

Ξεκάθαρος ορισμός για την τεχνητή νοημοσύνη ουσιαστικά δεν υπάρχει, είπε ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, ωστόσο τόνισε ότι υπάρχουν δύο εναλλακτικές εκδοχές ορισμού. Η μία ορίζει ως AI την επιθυμία του ανθρώπου να κάνει τις μηχανές ικανές να πραγματοποιούν όσα βλέπουμε στις ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Η δεύτερη, και πιο σαφής εκδοχή ορισμού σύμφωνα με τον κ. Δασκαλάκη, είναι να προσδώοσυμε σε αλγορίθμους την ικανότητα να εκτελούν λειτουργίες αντίστοιχες με αυτές του ανθρώπινου εγκεφάλου.

Η ΑΙ δεν μιμείται, εμπνέεται

Οι αλγόριθμοι δεν μιμούνται τον εγκέφαλο, ουσιαστικά εμπνέονται από αυτόν είπε ο καθηγητής του ΜΙΤ, αλλά παραμένουν διαφορετικοί από τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Επιπλέον, όπως είπε, υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ εγκεφάλου και αλγόριθμου τεχνητής νοημοσύνης, τόσο σε επίπεδο αναγκών ενέργειας όσο και στην ανάγκη χρήσης όγκου δεδομένων.

Σε ερώτημα πώς θα είναι ο κόσμος της τεχνητής νοημοσύνης σε σχέση με τον προγενέστερο κόσμο του ίντερνετ, ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης είπε ότι το πρώτο δεν θα υπήρχε χωρίς του δεύτερο. Χωρίς το ίντερνετ δεν θα υπήρχε το εκπαιδευτικό υλικό για την τεχνητή νοημοσύνη, διευκρίνισε ενώ στη συνέχεια τόνισε ότι σε επίπεδο ρομποτικής είμαστε πιο πίσω καθώς η AI δεν μπορεί να ελέγξει ένα ρομπότ.

Είμαστε ήδη ένα κλικ πιο κοντά στην ψηφιακή φύση αφού ήδη χρησιμοποιούμε ψηφιακά μέσα για να αντλήσουμε πληροφορίες

Ανθρώπινες δραστηριότητες και αλγόριθμοι

Δεν ξέρουμε πώς θα είναι ο κόσμος της ΑΙ ωστόσο πολλές ανθρώπινες δραστηριότητες θα περάσουν στους αλγόριθμους, υπό την επίβλεψη του ανθρώπου, είπε ο κ. Δασκαλάκης. Επιπλέον, δεν θα αλλάξει η φύση του ανθρώπου επειδή ακριβώς οι μηχανές δεν θα έχουν σώμα, είπε. «Ωστόσο, αυτό μπορεί να αλλάξει τις επόμενες δεκαετίες» σημείωσε για να καταλήξει ότι σε κάθε περίπτωση η ΑΙ αυξάνει τις ικανότητες της ανθρώπινης φύσης.

Στο ερώτημα αν υπάρχουν όρια στην εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης, ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης είπε ότι αυτό εξαρτάται από πολλαπλούς παράγοντες, αναφέροντας χαρακτηριστικά τα δεδομένα εκπαίδευσης της ΑΙ για τα οποία υπάρχουν συγκεκριμένα όρια αλλά και την υπολογιστική ισχύ η οποία απαιτείται και που σχετίζεται με το είδος των αλγορίθμων. Σε κάθε περίπτωση τα όρια τα θέτει ο άνθρωπος που ενορχηστρώνει την εκπαίδευση της τεχνητής νοημοσύνης.

Η Ελλάδα θα μπορούσε να στραφεί στην ανάπτυξη αλγορίθμων καθώς είναι κάτι που μπορεί να γίνει

ΑΙ με δυνατότητα αυτοβελτίωσης

Στο ερώτημα αν υπάρχει AI με δυνατότητα αυτοβελτίωσης ο κ. Δασκαλάκης είπε ότι αυτό το έχουμε δει ήδη αλλά, ίσως δεν το έχει δει το ευρύ κοινό και αναφέρθηκε στην περίπτωση του παιχνιδιού Go που μαθαίνει παρτίδες παιχνιδιού, μελετά και περνά στο επίπεδο αυτοβελτίωσης. Ωστόσο, όπως διευκρίνισε στο παιχνίδι είναι γνωστοί οι κανόνες οπότε είναι μια πιο εύκολη διαδικασία. Αντίθετα θα ήταν πιο δύσκολο στην περίπτωση της AI με φυσική μορφή, δηλαδή AI με σώμα, κάτι που είναι αντικείμενο του μέλλοντος.

Είμαστε ήδη ένα κλικ πιο κοντά στην ψηφιακή φύση, είπε ο Πρόεδρος Συμβουλευτικής Επιτροπής για την Τ.Ν. αφού ήδη χρησιμοποιούμε ψηφιακά μέσα (ένα κινητό τηλέφωνο ή έναν ψηφιακό βοηθό) για να αντλήσουμε πληροφορίες. Το πώς θα αντλούμε αυτές τις πληροφορίες στο μέλλον, δηλαδή μέσω ποιας συσκευής, αυτό είναι ένα άλλο ζήτημα, κατέληξε

Πρόκληση η αλληλεπίδραση

Πρόκληση θα αποτελέσει η διαδικασία αλληλεπίδρασης μηχανών μεταξύ τους και μηχανών με ανθρώπους, είπε ο κ. Δασκαλάκης. Πρόκληση είναι να μπορούν οι μηχανές να προβλέπουν αλλά και να μπορούν να πάρουν αποφάσεις ενώ πρόκληση θα είναι και η ικανότητα αλληλεπίδρασης και αλγορίθμων μεταξύ τους και αλγορίθμων με ανθρώπους, τόνισε.

Απαντώντας αν θα περάσουν οι κοινωνικές ανισότητες και στην τεχνητή νοημοσύνη ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης είπε πως αυτό θα γίνει και έφερε και το παράδειγμα του ίντερνετ που υπήρξε τεράστια πρόοδος σε επίπεδο δημοκρατίας, αλλά έχει και πολλά κακά, αναφερόμενος στον εθισμό, τη διάδοση ψευδών ειδήσεων, τη δημιουργία μονοπωλιακών κέντρων κλπ.

Στο ερώτημα πώς η Ελλάδα ή η Ευρώπη θα παίξουν ρόλο στην εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης όταν οι μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου είναι αμερικανικές, είπε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να στραφεί στην ανάπτυξη αλγορίθμων καθώς είναι κάτι που μπορεί να γίνει αλλά τόνισε ότι απαιτούνται και επενδύσεις στην καινοτομία. «Έχουμε ταλέντο, εντός και εκτός Ελλάδος, και πρέπει να το εκμεταλλευθούμε».