Μέσος μισθός: Ελάχιστες οι συμβάσεις εργασίας, περιορισμένες οι αυξήσεις

Ελάχιστες συμβάσεις εργασίας, εξαιρετικά περιορισμένες αυξήσεις μισθών. Αυτό είναι το συμπέρασμα των στοιχείων που περιλαμβάνει η έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για το πως «κινήθηκαν» οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας εντός του 2024.

Μόλις 205 επιχειρησιακές υπογράφηκαν κατά το προηγούμενο έτος καλύπτοντας ένα εξαιρετικά χαμηλό αριθμό εργαζομένων και οι αυξήσεις μισθών που απέφεραν δεν ξεπερνούν το 2%.

Τα στοιχεία περιλαμβάνονται στην έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος που δόθηκε ενόψει της διαβούλευσης για το νέο κατώτατο μισθό που θα ανακοινωθεί τις επόμενες ημέρες.

Χωρίς συλλογική σύμβαση εργασίας

Η πλειονότητα των εργαζομένων δεν καλύπτεται από κάποια μισθολογική συλλογική σύμβαση εργασίας τα τελευταία έτη (με εξαίρεση ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων, όπως κυρίως οι τραπεζοϋπάλληλοι, οι ξενοδοχοϋπάλληλοι, οι εργαζόμενοι σε αρτοποιεία, σε τουριστικά-επισιτιστικά καταστήματα, σε πετρελαιοειδή, στην καπνοβιομηχανία). Παράλληλα, και οι επιχειρησιακές συμβάσεις καλύπτουν μόνο ένα μικρό ποσοστό εργαζομένων.

Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία της «Εργάνη», σύμφωνα με τα οποία το δεκάμηνο του 2024 υπογράφηκαν 205 επιχειρησιακές συμβάσεις, που κάλυπταν 142.374 εργαζομένους. Από αυτές, οι 132, που κάλυπταν 87.855 εργαζομένους (61,7% του συνόλου) , δεν προέβλεπαν κάποια μισθολογική αύξηση, ενώ οι υπόλοιποι 54.519 εργαζόμενοι (38,3% του συνόλου) έλαβαν κατά μέσο όρο αύξηση 2 %.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία οι εργαζόμενοι με σχέση ιδιωτικού δικαίου έφθανα στο τέλος του 2024 τα 2.519.726, γεγονός που σημαίνει ότι μόνο το 5,65% του συνόλου των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, καλύπτεται από κάποια επιχειρησιακή σύμβαση εργασίας.

Ωστόσο όλες οι συμβάσεις δεν προέβλεπαν αυξήσεις με αποτέλεσμα ακόμη και αυτή την περιορισμένη αύξηση του 2% να την λάβει μόλις το 2,16% όσων απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα.

Ο κυβερνητικός στόχος για μέσες αμοιβές

Ο διατυπωμένος κυβερνητικός στόχος για τις μέσες αμοιβές περιλαμβάνει την διαμόρφωσή τους στα 1.500 ευρώ στο 2027 δηλαδή στο τέλος της τετραετίας. Ωστόσο καταλυτικό ρόλο για την επίτευξη του στόχου αυτού έχει η η σύναψη περισσότερων συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

Για το λόγο αυτό η υπουργός Εργασίας κυρία Νίκη Κεραμέως έχει συμπεριλάβει στον τελευταίο νόμο για τον νέο κατώτατο μισθό, διάταξη με την οποία προτείνεται η κατάρτιση οδικού χάρτη («σχεδίου δράσης») για την ενίσχυση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και την αύξηση του ποσοστού των εργαζομένων που καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις, με την ενεργή συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων.

Οι παρεμβάσεις για κλαδικές συμβάσεις εργασίας

Στόχος είναι να ενθαρρυνθούν οι οργανώσεις εργοδοτών και εργαζομένων να υπογράψουν περισσότερες κλαδικές συμβάσεις. Μελετώνται παρεμβάσεις έτσι ώστε οι κοινωνικοί εταίροι να διευκολύνονται στις διαπραγματεύσεις με χρήση περισσότερων πηγών πληροφόρησης για τις μισθολογικές αυξήσεις, ενώ επανεξετάζεται το 51% της εργοδοτικής εκπροσώπησης, ως προϋπόθεση για την επέκταση των κλαδικών συμβάσεων. Συζητείται η μείωση του συγκεκριμένου ποσοστού με στόχο να κατέβει σε μικρότερο ποσοστό ώστε να επιτυγχάνεται η ισχύς μιας κλαδικής σύμβασης σε όλους τους εργαζόμενους.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η ευρωπαϊκή οδηγία (για επαρκείς κατώτατες αμοιβές) την οποία κυρώνει ο συγκεκριμένος νόμος επιτάσσει τα κράτη-μέλη να καλύπτουν τουλάχιστον το 80% των εργαζομένων τους με συλλογικές συμβάσεις εργασίας οι οποίες θα προσδιορίζουν του ύψος των αμοιβών. Στη χώρα μας το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτεται από συλλογικές συμβάσεις είναι χαμηλότερο του 26%.