Ευρωπαϊκή Άμυνα – Κομισιόν προς τα κράτη – μέλη: Μπλόκο σε όπλα από ΗΠΑ, Βρετανία και Τουρκία

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε την Τετάρτη μια νέα προσπάθεια να σπάσει την εξάρτησή της στον τομέα της ασφάλειας από τις Ηνωμένες Πολιτείες, με έμφαση στην αγορά περισσότερου αμυντικού εξοπλισμού από την Ευρώπη και όχι από προμηθευτές πέρα ​​από τον Ατλαντικό, για την ευρωπαϊκή άμυνα.

Οι εταιρείες όπλων από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Τουρκία θα αποκλειστούν από το ταμείο των 150 δισεκατομμυρίων ευρώ που θα διατεθούν για την αμυντική χρηματοδότηση της ΕΕ, εκτός εάν οι χώρες από τις οποίες προέρχονται αυτές οι εταιρείες υπογράψουν συμφωνίες άμυνας και ασφάλειας με τις Βρυξέλλες.

Για να πληρούν τις προϋποθέσεις για νέα δάνεια οι χώρες μέλη της ΕΕ πλέον θα πρέπει να αγοράσουν τουλάχιστον το 65% των οπλικών συστημάτων τους από προμηθευτές στην ΕΕ, τη Νορβηγία ή την Ουκρανία

«Ετοιμότητα 2030»

Η Επιτροπή παρουσίασε τη στρατηγική ασφάλειας «Ετοιμότητα 2030» με την απειλή της «ρωσικής επιθετικότητας» στην πρώτη γραμμή των ανησυχιών και βασιζόμενη σε εκτιμήσεις πληροφοριών του ΝΑΤΟ που υποδηλώνουν ότι η Ρωσία θα μπορούσε να είναι σε θέση να εξαπολύσει ξανά επίθεση στην Ευρώπη σε τρία έως πέντε χρόνια.

Σύμφωνα με τη νέα στρατηγική, τα κράτη μέλη θα κληθούν να αγοράσουν μεγάλο μέρος του στρατιωτικού εξοπλισμού τους από ευρωπαϊκά… ράφια, συνεργαζόμενα κυρίως με ευρωπαίους προμηθευτές – σε ορισμένες περιπτώσεις με τη βοήθεια της ΕΕ για μείωση των τιμών και επιτάχυνση των παραγγελιών. Θα πρέπει να προβαίνουν σε αγορά εξοπλισμών από το εξωτερικό μόνο όταν το κόστος, η απόδοση ή οι καθυστερήσεις προμήθειας το καθιστούν προτιμότερο.

Τα τελευταία χρόνια, τα 27 κράτη της ΕΕ έχουν υποβάλει περίπου τα δύο τρίτα των παραγγελιών τους σε αμυντικές εταιρείες των ΗΠΑ. Για να πληρούν τις προϋποθέσεις για νέα δάνεια, πλέον θα πρέπει να αγοράσουν τουλάχιστον το 65% των οπλικών συστημάτων τους από προμηθευτές στην ΕΕ, τη Νορβηγία ή την Ουκρανία.

«Η εποχή του μερίσματος της ειρήνης έχει παρέλθει προ πολλού. Η αρχιτεκτονική ασφάλειας στην οποία βασιστήκαμε δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δεδομένη», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Πρέπει να επενδύσουμε στην άμυνα, να ενισχύσουμε τις δυνατότητές μας και να υιοθετήσουμε μια προληπτική προσέγγιση για την ασφάλεια», πρόσθεσε.

By 2030, Europe must have a strong European defence posture.

To get there, we need to move now.

This is Readiness 2030 ↓ https://t.co/xDZBGh68zP

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) March 18, 2025

«Πρέπει να αγοράσουμε περισσότερα ευρωπαϊκά. Γιατί αυτό σημαίνει ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής τεχνολογικής και βιομηχανικής βάσης. Αυτό σημαίνει τόνωση της καινοτομίας. Και αυτό σημαίνει δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής αγοράς για αμυντικό εξοπλισμό», πρόσθεσε.

Τον περασμένο μήνα, η κυβέρνηση Τραμπ έδειξε ότι οι προτεραιότητες ασφαλείας των ΗΠΑ βρίσκονται αλλού – στα σύνορά τους και στην Ασία – και ότι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να φροντίσουν τους εαυτούς τους και την Ουκρανία στο μέλλον, καθώς ο μεγαλύτερος χερσαίος πόλεμος της Ευρώπης εδώ και δεκαετίες μπαίνει στον τέταρτο χρόνο του.

Η στρατηγική μοιάζει με το σχέδιο RepowerEU που πρότεινε η Επιτροπή το 2022 για να απεξαρτηθεί το μπλοκ από το ρωσικό φυσικό αέριο τους μήνες αφότου ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν διέταξε τις δυνάμεις του να εισβάλουν στην Ουκρανία και χρησιμοποίησε την ενέργεια ως όπλο για να υπονομεύσει την υποστήριξη της ΕΕ προς το Κίεβο. Η εξάρτηση της ΕΕ από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου έκτοτε μειώθηκαν από 45% το 2021, σε μόλις 15% το 2023.

Το νέο σχέδιο παρουσιάστηκε την παραμονή της συνόδου κορυφής των ηγετών των κυβερνήσεων της ΕΕ για να το αξιολογήσουν. Στις έκτακτες συνομιλίες που έλαβαν χώρα στις 6 Μαρτίου, οι ηγέτες υπέγραψαν προτάσεις για χαλάρωση των δημοσιονομικών περιορισμών και δημιουργία ενός ταμείου 150 δισεκατομμυρίων ευρώ για αμυντικά έργα.

Ευρωπαϊκή Άμυνα: Μπλόκο σε αγορές από ΗΠΑ, Βρετανία και Τουρκία

Οι αμυντικές εταιρείες στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Τουρκία θα αποκλειστούν από το σχέδιο αυτό, εκτός εάν αυτές οι κυβερνήσεις υπογράψουν συμφωνίες ασφαλείας με την ΕΕ. Η Γαλλία έχει προωθήσει την προσέγγιση «αγοράζω ευρωπαϊκά», αλλά χώρες όπως η Πολωνία και η Ολλανδία θέλουν να αγοράσουν εξοπλισμό από τις ΗΠΑ.

Τα κράτη της ΕΕ ενθαρρύνονται να ενισχύσουν τους δεσμούς ασφαλείας με συμμάχους του ΝΑΤΟ που δεν είναι μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας, του Καναδά, της Νορβηγίας, της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας και της Ινδίας.

Η στρατηγική σημειώνει ότι ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν βασικός δυτικός σύμμαχος, είναι πλέον ξεκάθαρο «ότι [οι ΗΠΑ] πιστεύουν ότι είναι υπερβολικά δεσμευμένες στην Ευρώπη και πρέπει να εξισορροπήσουν εκ νέου, μειώνοντας τον ιστορικό τους ρόλο ως πρωταρχικού εγγυητή ασφάλειας».

Ο Andrius Kubilius, ο πρόσφατα διορισμένος και πρώτος επίτροπος Άμυνας της ΕΕ, προειδοποίησε ότι «450 εκατομμύρια πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν πρέπει να εξαρτώνται από 340 εκατομμύρια Αμερικανούς για να υπερασπιστούν τους εαυτούς μας». «Μπορούμε πραγματικά να τα πάμε καλύτερα», είπε.

Προτεραιότητες δαπανών για κοινή αγορά θα είναι συστήματα εναέριας και πυραυλικής άμυνας, πυροβολικό, πυρομαχικά, μη επανδρωμένα αεροσκάφη, εξοπλισμός για χρήση στον κυβερνοχώρο και ηλεκτρονικό πόλεμο και «στρατηγικοί παράγοντες» όπως ο ανεφοδιασμός αέρος-αέρος και οι εγκαταστάσεις ασφάλειας των χερσαίων συνόρων.

Για να βοηθηθεί η Ουκρανία να αποκρούσει τη ρωσική εισβολή, στόχος θα είναι να παρέχονται τουλάχιστον δύο εκατομμύρια βλήματα πυροβολικού κάθε χρόνο, να προμηθεύονται περισσότερα συστήματα αεράμυνας, πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη και να συνεχιστεί η εκπαίδευση δεκάδων χιλιάδων ουκρανικών στρατευμάτων ετησίως.

Περισσότερα χρήματα θα διοχετευθούν επίσης στην αμυντική βιομηχανία της Ουκρανίας, η οποία είναι φθηνότερη και πολύ πιο κοντά στο πεδίο της μάχης.