Μισθολογική στρέβλωση

Δεν ξέρω αν αντιλαμβανόμαστε πάντα σε ποιον βαθμό τα περισσότερα πράγματα στην οικονομία συνδέονται. Τα τελευταία 24ωρα έχει φουντώσει από την κυβέρνηση το θέμα των αμοιβών των εργαζομένων, με αφορμή και την αναμενόμενη από την 1η Απριλίου αύξηση του κατώτατου μισθού, αλλά και το γενικότερο αίτημα για βελτίωση των αμοιβών. Οι νέοι αυτοί μισθοί μαζί με όλες τις υποχρεώσεις που τους συνοδεύουν θα πρέπει να πληρωθούν από τις επιχειρήσεις. Αρα κάποιοι θα επιβαρυνθούν. Οταν οι μισθολογικές και οι μη μισθολογικές υποχρεώσεις που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις αυξάνουν πάνω από ένα επίπεδο που μπορεί να αντέξει η ανάπτυξή τους, τότε οι αυξήσεις περνούν στις τιμές και έχουμε πληθωρισμό. Τότε επιβαρύνονται κάποιοι άλλοι, οι καταναλωτές. Στη συγκυρία που βρισκόμαστε και με όσα συμβαίνουν στον παγκόσμιο οικονομικό περίγυρο, μια μικρή αναθέρμανση του πληθωρισμού αναμένεται, ούτως ή άλλως, λόγω δασμών Τραμπ, πριν έρθει η ύφεση στις ΗΠΑ και υποχωρήσει η παγκόσμια ζήτηση και μαζί και οι τιμές. Αλλά στην Ελλάδα έχουμε άλλα θέματα να σκεφτούμε. Χθες έβγαλε η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία τα στοιχεία με το μισθολογικό κόστος στις χώρες-μέλη και στην Ελλάδα. Για το τέταρτο τρίμηνο του 2024, σε σχέση με έναν χρόνο πριν, οι μισθοί στην Ελλάδα σε κάθε τομέα της οικονομίας, δημόσιο και ιδιωτικό, αυξήθηκαν κατά 5,1%. Το μη μισθολογικό κόστος την ίδια περίοδο αυξανόταν κατά 4,8%.

Μα βάση τα ίδια στοιχεία, όταν περιοριστούν στο δυναμικό κομμάτι του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας, στους μισθούς που πληρώνουν οι επιχειρήσεις, η αύξηση έφτανε το 7,9% και το μη μισθολογικό κόστος ακόμα περισσότερο, κατά 9,6%.

Η ποσοστιαία αύξηση δηλαδή που εισέπρατταν οι φορείς του Δημοσίου (φόροι, ασφαλιστικές εισφορές) από τις αυξήσεις των μισθών των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα ήταν μεγαλύτερη της ίδιας της αύξησης του μισθού που εισέπραξε ο εργαζόμενος.

Αν η ανάλυση επεκταθεί σε επιμέρους κλάδους, τότε το πρόβλημα του υπέρογκου μη μισθολογικού κόστους γίνεται τεράστιο. Στη βιομηχανία, σύμφωνα με τη Eurostat, οι μισθοί αυξήθηκαν κατά 7,6%, αλλά το μη μισθολογικό κόστος κατά 13,5%. Οι επιχειρήσεις του κλάδου έβγαλαν από το ταμείο τους παραπάνω 8,8% για αμοιβές και το μεγαλύτερο μέρος πήγε στο κράτος.

Στις κατασκευές ακόμα χειρότερα. Οι μισθοί στην Ελλάδα στα τέλη του 2024 αυξήθηκαν κατά 7,9%, αλλά το μη μισθολογικό κόστος αυξήθηκε με το ιλιγγιώδες 45,7% δημιουργώντας μια συνολική επιβάρυνση του κόστους εργασίας στον κλάδο που έφτασε το 16,7%. Ποσοστό υπερδιπλάσιο δηλαδή της μέσης αύξησης, των χρημάτων που κατέληξαν στην τσέπη των εργαζομένων.
Με αυτή τη στρεβλή κατάσταση δεν μπορούμε να πάμε για πολύ. Οι εργαζόμενοι ζητούν, και εύλογα, βελτίωση του μισθολογικού επιπέδου τους, οι επιχειρήσεις σε έναν σημαντικό βαθμό το κάνουν, αλλά στην πράξη διαπιστώνουν ότι μόνο ένα μέρος καταλήγει ως αμοιβή στον εργαζόμενό τους. Και εδώ είναι το πρόβλημα του μη μισθολογικού κόστους, των ασφαλιστικών εισφορών που όλο μειώνονται και όλο σε υπέρογκα ύψη μένουν και της φορολογικής επιβάρυνσης των εργαζομένων. Με λίγα λόγια, οι πραγματικοί δικαιούχοι των αυξήσεων δεν εισπράττουν αυτά που τους αναλογούν, ενώ επιπλέον η οικονομία μολύνεται με άχρηστη επιπλέον ακρίβεια.