Ο Ερντογάν υπενθυμίζει ότι είναι κυρίαρχος

Κατά μια ιστορική ειρωνεία ήταν ο ίδιος που ως πρώτος εκλεγμένος ισλαμιστής Δήμαρχος Κωνσταντινούπολης το 1994, βρέθηκε το 1998 να στέλνεται στη φυλακή για μερικούς μήνες κατηγορούμενος για υποκίνηση θρησκευτικού μίσους. Ήταν τότε που οι στρατηγοί πίστευαν ακόμη ότι θα ανέκοπταν την πορεία του προς την εξουσία. Βεβαίως, η ιστορία τους διέψευσε και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατάφερε όχι μόνο να επιβιώσει αλλά να κυριαρχεί στην Τουρκία από τις αρχές του αιώνα μέχρι σήμερα.

Ωστόσο, δύσκολα θα μπορούσε κανείς να πει ότι κάτι ανάλογο θα συμβεί και με τον Εκρέμ Ιμάμογλου, τον δημοφιλή δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης, μιας πόλης 16 εκατομμυρίων, ο οποίος αποτελεί τη μεγάλη ελπίδα της κεμαλικής αντιπολίτευσης για τις προεδρικές εκλογές του 2028. Γιατί παρότι είναι προφανές ότι τόσο η σύλληψή του με κατηγορίες για διαφθορά όσο και κινήσεις όπως η αφαίρεση του πτυχίου του, αποσκοπούν στο να τον τελειώσουν πολιτικά, ο Ιμάμογλου δεν έχει την ίδια δυναμική που είχε ο Ερντογάν στα πρώτα πολιτικά του βήματα.

Γιατί δεν είναι μόνο ότι ο Ερντογάν κατάφερε να επιβιώσει αλλά και ότι πήρε καθαρά τις τελευταίες προεδρικές εκλογές, ενώ τώρα έχει προχωρήσει σε μια ακόμη επένδυση στην πολιτική του επιβίωση, με τη συμφωνία με τον Οτσαλάν για την έκκληση να καταθέσει τα όπλα το PKK, κάτι που δεν σημαίνει μόνο μια πορεία ειρήνευσης στο εσωτερικό της Τουρκίας, αλλά ταυτόχρονα ποντάρει σε μια στήριξη των βουλευτών του φιλοκουρδικού DEM για πρόωρες εκλογές και ένα δημοψήφισμα για αλλαγές στο σύνταγμα που θα μπορούσαν να του επιτρέψουν να είναι υποψήφιος για Πρόεδρος για άλλη μια φορά.

Και όλα αυτά εξηγούν και το παράδοξο του Ερντογάν: γιατί ο ηγέτης της Τουρκίας δεν έχει απλώς πολιτικό ένστικτο επιβίωσης. Κατορθώνει, παράλληλα, να κυριαρχεί πολιτικά, όχι μόνο στο επίπεδο του ελέγχου του κράτους, της δικαιοσύνης και των μηχανισμών καταστολής, διαμορφώνοντας μια ιδιαίτερα αυταρχική «θωρακισμένη» δημοκρατία, αλλά και στο επίπεδο του να εξακολουθεί να έχει μια ευρύτερη αποδοχή.

Προφανώς, όλα αυτά δεν μειώνουν τη σημασία των αντιδράσεων και των διαμαρτυριών των κομματιών εκείνων της κοινωνίας που έχουν, όπως και να το δει κανείς, μια πιο δημοκρατική τοποθέτηση.

Όμως, δείχνουν ότι όσο και εάν συμπεριφέρεται ως «Σουλτάνος» ή ως «Βοναπάρτης», την ίδια στιγμή στα μάτια ενός μεγάλου μέρος της τουρκικής κοινωνίας δεν είναι «δικτάτορας» αλλά ηγέτης. Ας μην ξεχνάμε ότι στα δικά του χρόνια η τουρκική οικονομία παρ’ όλα τα προβλήματά της αναπτύχθηκε, το μορφωτικό επίπεδο αυξήθηκε, η κατανάλωση αυξήθηκε, ενώ παράλληλα η Τουρκία απέκτησε – ακόμη και μέσω τυχοδιωκτισμών – μια περισσότερο αναβαθμισμένη θέση στο διεθνές σύστημα – δεν είναι τυχαίο ότι είναι η βασική δύναμη που μιλάει με τη νέα κατάσταση στη Συρία, ότι μιλάει ταυτόχρονα με την Ουκρανία και τη Ρωσία, ότι έχει ισχυρές ένοπλες δυνάμεις.

Και ίσως η πιο στενάχωρη -και ανησυχητική- σκέψη να είναι ότι έχουμε μπει πια στην Τουρκία και όχι μόνο, σε μια φάση όπου θα βλέπουμε όλο και περισσότερο το φαινόμενο των αυταρχικών ηγετών με νομιμοποίηση να αξιοποιούν τις δημοκρατικές διαδικασίες που τους φέρνουν στην εξουσία για να υπονομεύσουν ακόμη περισσότερο τη δημοκρατία.

Πηγή: in.gr