Εκρέμ Ιμάμογλου: Ποιος είναι ο συλληφθείς δήμαρχος της Πόλης

Η σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου την Τετάρτη συγκλόνισε τόσο τους Τούρκους όσο και τους ξένους παρατηρητές που θεώρησαν ότι η άμεση στόχευση ενός τόσο εξέχοντος στελέχους της αντιπολίτευσης θα απαιτούσε ιδιαίτερη θρασύτητα ακόμη και σε μια χώρα όπου οι πολιτικοί αντιμετωπίζουν τακτικές απειλές για την ελευθερία τους.

Ο 54χρονος, αναμφισβήτητα ο πιο ισχυρός και γνωστός πολιτικός της αντιπολίτευσης στην Τουρκία, δημοσίευσε ένα βίντεο την ίδια μέρα λέγοντας «μια χούφτα ανθρώπων που προσπαθούν να κλέψουν τη θέληση του λαού, έστειλαν την αγαπημένη αστυνομία», ανέφερε η ιστοσελίδα Turkish Minute.

Αυτό που ακολουθεί είναι αβέβαιο. Η σύλληψή του έγινε λίγες μέρες πριν το CHP πραγματοποιήσει προκριματικές εκλογές για τον επόμενο προεδρικό υποψήφιο του, τον οποίο αναμενόταν ευρέως να κερδίσει ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης.

Ο Ιμάμογλου έχει αντιμετωπίσει πολλές κατηγορίες από τότε που έγινε δήμαρχος το 2019, μεταξύ των οποίων η αναγκαστική επανάληψη των δημαρχιακών εκλογών αφού το κυβερνών Κόμμα AKP δήλωσε ότι τις είχε «κλέψει».

Για τους υποστηρικτές του Ιμάμογλου, η συνεχής παρενόχληση που έχει αντιμετωπίσει είναι ενδεικτική της απειλής που αποτελεί για τον Πρόεδρο Ερντογάν.

Υπό τον Ιμάμογλου, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) έχει μετατραπεί από μια αναποτελεσματική αντιπολίτευση σε μια ομάδα που μπορεί να σημειώσει νίκες σε κοινότητες και περιοχές.

Οικογενειακή ζωή

Ο Ιμάμογλου γεννήθηκε κοντά στην Τραπεζούντα το 1971. Ο πατέρας του υποστήριζε το δεξιό Κόμμα Μητέρας Πατρίδας, στο οποίο συμμετείχε για λίγο ο νεαρός Ιμάμογλου, ενώ η μητέρα του υποστήριζε το CHP.

Η περιοχή στην οποία μεγάλωσε ήταν συντηρητική, θρησκευόμενη και υποστήριζε δεξιά κόμματα. Ο Ιμάμογλου παρακολούθησε μαθήματα Κορανίου σε ηλικία τεσσάρων ετών και έμαθε να το διαβάζει στα αραβικά. Ενώ μετέπειτα χαρακτηρίστηκε από κοσμικότητα, η θρησκευτική ανατροφή και η δημόσια διακηρυσσόμενη πίστη του θα αναφέρονταν αργότερα ως παράγοντες στις προεκλογικές εκστρατείες του.

Μετά την αποφοίτησή του από το Λύκειο της Τραπεζούντας, ο Ιμάμογλου πήγε να σπουδάσει πολιτικός μηχανικός στα κατεχόμενα στην Κύπρο. Αργότερα μεταγράφηκε στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης και αποφοίτησε το 1994.

Εντάχθηκε στην οικογενειακή κατασκευαστική επιχείρηση και παντρεύτηκε τη σύζυγό του Ντιλέκ το 1995.

Ο Ιμάμογλου στην πολιτική

Το 2008, ο Ιμάμογλου προσχώρησε στο CHP. Το κόμμα του Ατατούρκ είχε χάσει τα σκήπτρα της εξουσίας από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, παρόλο που συγκέντρωσε αρκετούς κοσμικούς κεμαλιστές για να παραμένει αξιωματική αντιπολίτευση.

Το CHP έχασε από το ΑΚΡ στις γενικές εκλογές του 2007. Η εκλογή του συνιδρυτή του AKP Αμπντουλάχ Γκιούλ στην προεδρία ανησύχησε τους υποστηρικτές του CHP που την είδαν ως απειλή για τη συνταγματική κοσμικότητα της δημοκρατίας.

Αλλά ο αρχηγός του CHP, Ντενίζ Μπαϊκάλ, αρνήθηκε να παραιτηθεί και γινόταν ολοένα και πιο αντιδημοφιλής, ακόμη και μέσα στο κόμμα.

Οι επικριτές ανέφεραν ότι ήταν εκτός επαφής με την καθημερινότητα και, ως εκ τούτου, ήταν ανίκανος να αποσπάσει ψηφοφόρους του ΑΚΡ.

Ο Ιμάμογλου, ο οποίος δήλωσε μέλος της αριστερής σοσιαλδημοκρατικής πτέρυγας του κόμματος, εξελέγη επικεφαλής της νεολαίας του κόμματος το 2009 και γρήγορα ανέβηκε στην ιεραρχία. Το 2014 εξελέγη δήμαρχος του δήμου Beylikduzu της Κωνσταντινούπολης, νικώντας τον υποψήφιο του AKP.

Το 2017, έκανε την πρώτη προσπάθεια να διεκδικήσει τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης, μετά την παραίτηση του επί μακρόν δημάρχου του AKP Καντίρ Τομπάς.

Ωστόσο, το 2017 ο Ιμάμογλου έχασε από τον Μεβλούτ Ουισάλ του AKP, ο οποίος υπηρέτησε το υπόλοιπο της θητείας του Τοπμπάς.

Ο Ιμάμογλου δήμαρχος Κωνσταντινούπολης

Τον Απρίλιο του 2019, ο Ιμάμογλου έθεσε ξανά υποψηφιότητα για τη δημαρχία και κέρδισε με μικρή πλειοψηφία. Η επιτυχία του αυτή τη φορά αποδόθηκε σε διάφορους παράγοντες που απαρίθμησε η έγκυρη ιστοσελίδα Middle East Eye.

Πρώτον, στις δημόσιες εμφανίσεις του, ο Ιμάμογλου απέπνεε ήρεμη χαρισματική αυτοπεποίθηση σε αντίθεση με το θυμωμένο, καταγγελτικό δημόσιο ύφος του Ερντογάν, ο οποίος θεωρήθηκε ότι κινούσε τα νήματα του υποψηφίου του AKP Μπιναλί Γιλντιρίμ.

Δεύτερον, ο διευθυντής της εκστρατείας του Ιμάμογλου, Ατές Ιλίας Μπασόι, υποστήριξε μια στρατηγική «ριζοσπαστικής αγάπης» που έδινε έμφαση στην ενότητα και όχι στη διαίρεση, φέρνοντας σε επαφή κοσμικούς, θρησκευόμενους, Τούρκους, Αλεβίτες και Κούρδους αντί να υποδαυλίζει τους σεχταριστικούς φόβους.

Τρίτον, η υποστήριξη που κέρδισε ο Ιμάμογλου από μικρότερα συντηρητικά και ισλαμιστικά κόμματα, καθώς και από το φιλοκουρδικό HDP ήταν κρίσιμη.

Τέλος, η εκστρατεία έλαβε χώρα σε ένα πλαίσιο οικονομικής κρίσης που μαίνεται από το 2018.

Το αποτέλεσμα ήταν μια νίκη για τον Ιμάμογλου που είδε ακόμη και ένθερμες οικογένειες του AKP να τον ψηφίζουν.

Η επανάληψη των δημοτικών εκλογών

Ο Ιμάμογλου εξελέγη δήμαρχος, αλλά μόλις ένα μήνα αργότερα, μετά από καταγγελία του AKP για παρατυπίες στην ψηφοφορία, το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο (TSK) ανέτρεψε τα αποτελέσματα και διέταξε επανάληψη της ψηφοφορίας.

Κάνοντας καμπάνια με το σύνθημα «Όλα θα πάνε καλά», ο Ιμάμογλου έλαβε υποστήριξη από διασημότητες τόσο στην Τουρκία όσο και στο εξωτερικό.

Η προσπάθεια απέτυχε για το ΑΚΡ: ακόμη και εκείνοι που δεν είχαν ψηφίσει τον Ιμάμογλου στο παρελθόν έσπευσαν να τον ψηφίσουν, εξοργισμένοι από αυτό που έβλεπαν ως παρέμβαση. Η νίκη του Ιμάμογλου επιβεβαιώθηκε και ανέλαβε καθήκοντά.

Ο Ιμάμογλου ως δήμαρχος

Η νίκη του Ιμάμογλου επιβεβαιώθηκε και ανέλαβε τα καθήκοντά του. Αλλά η εξουσία του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης είναι περιορισμένη: αντ’ αυτού, ο κυβερνήτης που διορίστηκε από την κυβέρνηση ασκεί μεγάλο μέρος της εξουσίας στη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας.

Ο Ιμάμογλου υποσχέθηκε να διαθέσει κεφάλαια για τις τόσο απαραίτητες βελτιώσεις υποδομής, αλλά παραπονέθηκε ότι οι κρατικές τράπεζες αρνούνταν να συνεργαστούν.

Η κυβέρνηση επίσης αφαίρεσε περιοχές, οι οποίες προηγουμένως ενέπιπταν στην εξουσία του δημάρχου, στην κεντρική κυβέρνηση, περιορίζοντας περαιτέρω την επιρροή του.

Αλλά πολιτικά, η θέση του Ιμάμογλου του έδωσε μια πλατφόρμα για να καλεί να λογοδοτήσει η κυβέρνηση, εστιάζοντας στη διαφθορά και τις καταστολές από το κράτος σε φοιτητές, διαδηλωτές και συνδικαλιστές στην Κωνσταντινούπολη.

Κατά τη διάρκεια της θητείας του, εφάρμοσε προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας, μεταρρυθμίσεις στις μεταφορές και πρωτοβουλίες αστικής πολιτικής, αλλά παραπονέθηκε ότι οι περιορισμοί από την κεντρική κυβέρνηση περιόρισαν την εξουσία του.

Ο Ιμάμογλου ως υποψήφιος για την προεδρία

Καθώς η δημοτικότητά του μεγάλωνε, πολλοί άρχισαν να μιλούν για τον Ιμάμογλου ως πιθανό υποψήφιο για την προεδρία. Άλλοι περίμεναν ότι τέτοιες ελπίδες θα οδηγούσαν μόνο σε κινήσεις του AKP για υπονόμευση του.

Το 2022, ο Ιμάμογλου κατηγορήθηκε για προσβολή δημόσιου λειτουργού επειδή φέρεται να αποκάλεσε το TSK «ανόητο» το 2019 σχετικά με την απόφασή τους να ακυρώσουν τις δημαρχιακές εκλογές του Απριλίου.

Ασκώντας έφεση, η οποία είναι ακόμη σε εξέλιξη, απέφυγε τη φυλάκιση και η απαγόρευση δεν έχει ακόμη τεθεί σε ισχύ.

Θεωρήθηκε από πολλούς στο CHP ως η πρώτη ντουφεκιά σε μια μάχη για τον τερματισμό της πολιτικής καριέρας του Ιμάμογλου.

Πολλοί προσέβλεπαν με ενθουσιασμό στις προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές του Μαΐου 2023 καθώς η δημοτικότητα του Ερντογάν ήταν στο ναδίρ και η αντιπολίτευση συνασπίστηκε.

Αλλά σε μια κίνηση που εξέπληξε πολλούς, ο ηγέτης του CHP Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου επιλέχθηκε ως υποψήφιος για την προεδρία του κόμματος, αντί για τον Ιμάμογλου ή ακόμη και τον δήμαρχο της Άγκυρας Μανσούρ Γιαβάς, οι οποίοι και οι δύο είχαν υψηλότερες δημοσκοπήσεις.

Παρά τη διάχυτη αισιοδοξία και την αυξανόμενη δυσαρέσκεια με τον πρόεδρο και το AKP, ο Ερντογάν εξασφάλισε και πάλι τη νίκη.

Μετά την ήττα, ο Ιμάμογλου επέκρινε έμμεσα τον Κιλιτσντάρογλου και είπε ότι έπρεπε να γίνει μια γενική αναμόρφωση στο CHP.

Τι θα ακολουθήσει

Η σύλληψη του Ιμάμογλου την Τετάρτη έγινε μια ημέρα αφότου το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης ανακάλεσε το πτυχίο του, προϋπόθεση για να είναι υποψήφιος για πρόεδρος, ακυρώνοντας έτσι ουσιαστικά οποιαδήποτε μελλοντική υποψηφιότητα.

Αυτό που ακολουθεί είναι αβέβαιο. Η σύλληψή του έγινε λίγες μέρες πριν το CHP πραγματοποιήσει προκριματικές εκλογές για τον επόμενο προεδρικό υποψήφιο του, τον οποίο αναμενόταν ευρέως να κερδίσει ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης.

Αυτή η προοπτική πλέον αμφισβητείται, αλλά ο Ιμάμογλου έχει διατηρήσει την αισιοδοξία του, γράφοντας στο Χ μετά την ανάκληση του πτυχίου του ότι δεν θα εμποδιζόταν.

«Τι θα κάνω μετά; Θα συνεχίσω να τρέχω σαν λιοντάρι. Δεν υπάρχει βήμα πίσω, θα τρέξω ακόμα πιο δυνατά».