Μυτιληναίος: Χωρίς μέταλλα δεν θα πετύχουμε ποτέ στρατηγική αυτονομία

«Χαιρετίζουμε την αναγνώριση από την Επιτροπή της σημασίας των μετάλλων για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ψηφιοποίηση και την άμυνα, ωστόσο, πολλά σημεία εξακολουθούν να λείπουν και πρέπει να αντιμετωπιστούν επειγόντως», αναφέρει σε ανάρτησή του στο LinkedIn ο πρόεδρος της Eurometaux (European Metals Association) Ευάγγελος Μυτιληναίος, σχολιάζοντας το Σχέδιο Δράσης για τον Χάλυβα και τα Μέταλλα, που παρουσίασε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

«Περιμένουμε να γίνουν πολύ περισσότερα για την αντιμετώπιση του υψηλού ενεργειακού κόστους που ακρωτηριάζει τον κλάδο μας στην Ευρώπη. Χρειαζόμαστε συγκεκριμένα μέτρα για να υποστηρίξουμε τον κλάδο μας μέσα από αυτήν την κρίση τιμών ενέργειας», τονίζει μεταξύ άλλων ο κ Μυτιληναίος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Metlen Energy and Metals, υπογραμμίζοντας ότι «χωρίς μέταλλα, η Ευρώπη δεν θα μπορέσει ποτέ να πετύχει Στρατηγική Αυτονομία»,

Αναλυτικά η ανάρτηση του Ευάγγελου Μυτιληναίου

Χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το Σχέδιο Δράσης για τον Χάλυβα και τα Μέταλλα. Ο τομέας μετάλλων είναι ένας από τους πρώτους στην Ευρώπη που έλαβε το δικό του ειδικό σχέδιο δράσης στο πλαίσιο της νέας Επιτροπής. Χαιρετίζουμε την αναγνώριση από την Επιτροπή της σημασίας των μετάλλων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ψηφιοποίηση και την άμυνα, ωστόσο, πολλά σημεία εξακολουθούν να λείπουν και πρέπει να αντιμετωπιστούν επειγόντως:

Εάν θέλουμε να κινηθούμε σωστά προς την ενεργειακή μετάβαση και την ψηφιακή μετάβαση και να πετύχουμε την στρατηγική αυτονομία, όπως και στη δική μας άμυνα, θα χρειαστούμε ΟΛΑ τα μέταλλα.

Εκτιμούμε ότι οι ενεργοβόρες βιομηχανίες θα είναι οι κύριοι δικαιούχοι του πιλοτικού έργου στο PPA που υποστηρίζεται από την ΕΤΕπ, αλλά για να είναι επιτυχής θα πρέπει να αντιμετωπίσει το κόστος

Στο σκραπ, τα επίπεδα ρεκόρ των εξαγωγών προς τρίτες χώρες θα πρέπει επίσης να αντιμετωπιστούν, καθώς φυσικά θα αυξηθούν, δεδομένου ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν επιβάλει δασμούς στο σκραπ αλουμινίου

Ο Ευάγγελος Μυτιληναίος , Πρόεδρος του Eurometaux  και Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Metlen Energy & Metals , δήλωσε: «Περιμένουμε να γίνουν πολύ περισσότερα για την αντιμετώπιση του υψηλού ενεργειακού κόστους που ακρωτηριάζει τον κλάδο μας στην Ευρώπη. Χρειαζόμαστε συγκεκριμένα μέτρα για να υποστηρίξουμε τον κλάδο μας μέσα από αυτήν την κρίση τιμών ενέργειας. να αντιμετωπίσει γρήγορα τα επίπεδα ρεκόρ των εξαγωγών προς τρίτες χώρες, τα οποία θα αυξηθούν μόνο δεδομένου ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν επιβάλει δασμούς στο σκραπ αλουμινίου».Χωρίς μέταλλα, η Ευρώπη δεν θα μπορέσει ποτέ να πετύχει Στρατηγική Αυτονομία.

Το σχέδιο της Κομισιόν

Όπως ανέφερε στην ανακοίνωσή της η Κομισιόν «αναλαμβάνει δράση για τη διατήρηση και την επέκταση των ευρωπαϊκών βιομηχανικών ικανοτήτων στους τομείς του χάλυβα και των μετάλλων». Το σχέδιο δράσης για τον χάλυβα και τα μέταλλα έχει σχεδιαστεί για να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα του κλάδου και να διαφυλάξει το μέλλον του κλάδου.

Η ευρωπαϊκή βιομηχανία χάλυβα είναι θεμελιώδης για την ευρωπαϊκή οικονομία, παρέχοντας εισροές σε κρίσιμους τομείς όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, η καθαρή τεχνολογία και η άμυνα.

Μια ισχυρή βιομηχανία χάλυβα και μετάλλων στην Ευρώπη είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της ασφάλειας της ΕΕ στο τρέχον γεωπολιτικό πλαίσιο και για την υλοποίηση του « ReArm Europe Plan/Readiness 2030 » που παρουσιάστηκε επίσης σήμερα.

Ταυτόχρονα, ο τομέας αυτός βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή, που πλήττεται από το υψηλό ενεργειακό κόστος, τον αθέμιτο παγκόσμιο ανταγωνισμό και την ανάγκη για επενδύσεις για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Το σχέδιο υλοποιείται σε μια εποχή που τα μέτρα που στρεβλώνουν την αγορά, όπως η μη αγοραία στήριξη της παγκόσμιας πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας και οι αδικαιολόγητοι δασμοί στον χάλυβα και το αλουμίνιο της ΕΕ, μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την οικονομία μας.

Τι προβλέπει το σχέδιο δράσης

• Εξασφάλιση προσιτού και ασφαλούς ενεργειακού εφοδιασμού για τον κλάδο: Το ενεργειακό κόστος αντιπροσωπεύει μεγαλύτερο μερίδιο του κόστους παραγωγής για τα μέταλλα από ό,τι για άλλους τομείς. Το Σχέδιο Δράσης προωθεί τη χρήση Συμφωνιών Αγοράς Ενέργειας (PPA) και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν την ευελιξία του ενεργειακού φόρου και τα μειωμένα τιμολόγια δικτύου για να μετριάσουν την αστάθεια των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας. Το σχέδιο προωθεί την ταχύτερη πρόσβαση στο δίκτυο για βιομηχανίες έντασης ενέργειας και υποστηρίζει την αυξημένη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και υδρογόνου χαμηλών εκπομπών άνθρακα στους τομείς.
• Ο Μηχανισμός Προσαρμογής Συνόρων Άνθρακα (CBAM) πρέπει να διασφαλίζει ίσους όρους ανταγωνισμού. Θα πρέπει επίσης να διασφαλίσει ότι οι βιομηχανίες εκτός ΕΕ δεν «πρασινοπλένουν» τα μέταλλα τους για να φαίνονται χαμηλών εκπομπών άνθρακα, ενώ εξακολουθούν να βασίζονται σε πηγές ενέργειας υψηλών εκπομπών. Το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, η Επιτροπή θα εκδώσει ανακοίνωση σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης του προβλήματος της διαρροής άνθρακα για προϊόντα CBAM που εξάγονται από την ΕΕ σε τρίτες χώρες. Επιπλέον, η Επιτροπή θα διενεργήσει επανεξέταση του CBAM, με μια πρώτη νομοθετική πρόταση έως το τέλος του 2025 που θα επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής του CBAM σε ορισμένα κατάντη προϊόντα με βάση το χάλυβα και το αλουμίνιο και θα περιλαμβάνει πρόσθετα μέτρα κατά της καταστρατήγησης.
• Επέκταση και προστασία των ευρωπαϊκών βιομηχανικών ικανοτήτων: Η παγκόσμια πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα αποτελεί σοβαρή απειλή για την κερδοφορία και την ανταγωνιστικότητα αυτού του τομέα. Η ΕΕ έχει ήδη ενεργήσει με μέτρα εμπορικής άμυνας κατά του αθέμιτου ανταγωνισμού στον χάλυβα, το αλουμίνιο και τα σιδηροκράματα, αλλά η κατάσταση συνεχίζει να επιδεινώνεται. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή ενισχύει τις ισχύουσες διασφαλίσεις για τον χάλυβα. Πριν από το τέλος του έτους, η Επιτροπή θα προτείνει ένα νέο μακροπρόθεσμο μέτρο για τη διατήρηση της εξαιρετικά αποτελεσματικής προστασίας του τομέα χάλυβα της ΕΕ μόλις λήξει η τρέχουσα διασφάλιση στα μέσα του 2026. Για να αποτρέψει τους εξαγωγείς να παρακάμψουν τα μέτρα εμπορικής άμυνας, η Επιτροπή θα αξιολογήσει επίσης την εισαγωγή του « κανόνα λιωμένου και χυμένου » για τον προσδιορισμό της προέλευσης των μεταλλικών προϊόντων.
• Προώθηση της κυκλικότητας: Η βελτίωση της ανακύκλωσης είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση των εκπομπών και της χρήσης ενέργειας στη βιομηχανία μετάλλων. Η Επιτροπή σχεδιάζει να θέσει στόχους για τον ανακυκλωμένο χάλυβα και το αλουμίνιο σε βασικούς τομείς και να αξιολογήσει εάν περισσότερα προϊόντα, όπως τα δομικά υλικά και τα ηλεκτρονικά είδη, θα πρέπει να έχουν απαιτήσεις ανακύκλωσης ή ανακυκλωμένου περιεχομένου. Επιπλέον, η Επιτροπή θα εξετάσει το ενδεχόμενο εμπορικών μέτρων για τα παλαιοσίδηρο μετάλλων , ζωτικής σημασίας για τον απανθρακωμένο χάλυβα, για να διασφαλίσει επαρκή διαθεσιμότητα σκραπ.
• Απαλλαγή από τον κίνδυνο απαλλαγής από τον άνθρακα: Ο μελλοντικός νόμος Industrial Decarbonisation Accelerator Act θα εισαγάγει κριτήρια ανθεκτικότητας και βιωσιμότητας για τα ευρωπαϊκά προϊόντα στις δημόσιες προμήθειες για να τονώσει τη ζήτηση για μέταλλα χαμηλών εκπομπών άνθρακα που παράγονται στην ΕΕ, δημιουργώντας πρωτοπόρες αγορές. Η Επιτροπή θα διαθέσει 150 εκατ. ευρώ μέσω του Ταμείου Έρευνας για τον Άνθρακα και τον Χάλυβα το 2026-2027 , με επιπλέον 600 εκατ. ευρώ μέσω του Horizon Europe που θα αφιερωθούν στο Clean Industrial Deal. Στο στάδιο της κλιμάκωσης, η Επιτροπή στοχεύει 100 δισεκατομμύρια ευρώ μέσω της Τράπεζας Βιομηχανικής Απανθρακοποίησης, αξιοποιώντας το Ταμείο Καινοτομίας και άλλες πηγές, με μια πιλοτική δημοπρασία 1 δισεκατομμυρίου ευρώ το 2025 που επικεντρώνεται στην απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και την ηλεκτροδότηση βασικών βιομηχανικών διεργασιών.
• Προστασία ποιοτικών βιομηχανικών θέσεων εργασίας: Η βιομηχανία χάλυβα και μετάλλων είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομία της ΕΕ, απασχολώντας άμεσα και έμμεσα σχεδόν 2,6 εκατομμύρια άτομα. Οι ενεργητικές πολιτικές εργασίας θα υποστηρίξουν την ανάπτυξη δεξιοτήτων και τις δίκαιες μεταβάσεις εργασίας. Το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Δίκαιης Μετάβασης και ο οδικός χάρτης θέσεων εργασίας για την ποιότητα, μέρος της Συμφωνίας Καθαρής Βιομηχανίας, θα επιβλέπουν τις επιπτώσεις στην απασχόληση, διασφαλίζοντας ότι προστατεύονται τα δικαιώματα των εργαζομένων.