ΝΑΤΟ: Οι Ευρωπαίοι καταστρώνουν Plan B για την πιθανότητα οι ΗΠΑ να εγκαταλείψουν την αμυντική συμμαχία

Σχέδιο σταδιακής αντικατάστασης της αμερικανικής στρατιωτικής δύναμης στην ευρωπαϊκή άμυνα προκειμένου να αποφευχθεί το χάος, εάν ο Τραμπ βγάλει τις ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ καταρτίζουν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Γερμανία και οι Σκανδιναβικές χώρες.

Ζητούμενο των ανεπίσημων -για την ώρα- συζητήσεων είναι πώς οι μεγαλύτερες στρατιωτικές δυνάμεις της Ευρώπης θα μπορούσαν να αναλάβουν μεγαλύτερο ρόλο στην άμυνα της Ευρώπης, υποβάλλοντας πρόταση προς την κυβέρνηση Τραμπ για μια διαχειριζόμενη μεταφορά του ρόλου των ΗΠΑ ως μέλους του ΝΑΤΟ, σε έναν ορίζοντα 5-10 χρόνων.

Η πρωτοβουλία για τις συζητήσεις εντάσσεται στη νέα τάξη πραγμάτων που επιχειρεί να δημιουργήσει ο Ντόναλντ Τραμπ, μεταξύ άλλων και εξαπολύοντας επανειλημμένες απειλές να αποδυναμώσει ή να αποχωρήσει από τη διατλαντική συμμαχία που προστατεύει την Ευρώπη για σχεδόν ογδόντα χρόνια.

Το σχέδιο

Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Γερμανία και οι Σκανδιναβοί είναι μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν στις ανεπίσημες αλλά δομημένες συζητήσεις, σύμφωνα με τέσσερις ευρωπαίους αξιωματούχους που συμμετείχαν και μίλησαν στους FT.

Στόχος τους είναι να καταλήξουν σε ένα σχέδιο για να μεταφέρουν το οικονομικό και στρατιωτικό βάρος στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και να το παρουσιάσουν στις ΗΠΑ ενόψει της ετήσιας συνόδου κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ στη Χάγη τον Ιούνιο.

Η πρόταση θα περιλαμβάνει σταθερές δεσμεύσεις για την αύξηση των ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών και τη δημιουργία στρατιωτικής ισχύος, σε μια προσπάθεια να πειστεί ο Τραμπ να συμφωνήσει σε μια σταδιακή παράδοση που θα επιτρέψει στις ΗΠΑ να επικεντρωθούν περισσότερο στην Ασία.

Χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο κινητοποιήθηκαν για να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες ή να επιταχύνουν τις ήδη προγραμματισμένες αυξήσεις μετά την εκλογή Τραμπ, ενώ η ΕΕ έχει αναπτύξει πρωτοβουλίες για τα κράτη μέλη της για να επιταχύνει τις αυξημένες στρατιωτικές επενδύσεις.

Εκτιμάται ότι θα χρειαστούν πέντε έως δέκα χρόνια από αυτές τις αυξημένες δαπάνες για να διευρυνθούν οι ευρωπαϊκές ικανότητες σε ένα επίπεδο όπου θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τις περισσότερες αρμοδιότητες των ΗΠΑ, είπαν οι αξιωματούχοι, σύμφωνα με τους FT, χωρίς να περιλαμβάνεται το μέρος εκείνο της άμυνας που στηρίζεται στις πυρηνικές δυνάμεις των ΗΠΑ.

«Η αύξηση των δαπανών είναι το μόνο εργαλείο που έχουμε: ο επιμερισμός του βάρους και η μετατόπιση του καντράν από την εξάρτηση των ΗΠΑ», είπε ένας από τους αξιωματούχους, υπογραμμίζοντας ότι είναι ένα μεγάλο και δύσκολο έργο.

Απρόβλεπτος Τραμπ

Ενώ οι αμερικανοί διπλωμάτες έχουν καθησυχάσει τους ευρωπαίους ομολόγους τους ότι ο Τραμπ παραμένει προσηλωμένος στην ένταξη στο ΝΑΤΟ και στη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας του Άρθρου 5, πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ανησυχούν ότι ο Λευκός Οίκος θα μπορούσε να αποφασίσει να περιορίσει γρήγορα τις στρατεύματα ή την ανάπτυξη εξοπλισμού ή να απεμπλακεί από τα κοινά καθήκοντα του ΝΑΤΟ.

Ορισμένες κυβερνήσεις, ωστόσο, δεν ήταν πρόθυμες να συμμετάσχουν στις συνομιλίες για τη μετατόπιση των βαρών, φοβούμενες μήπως αυτό κάνει τις τις ΗΠΑ να προχωρήσουν πιο γρήγορα, είπαν αξιωματούχοι που πιστεύουν ότι -παρά τη ρητορική που αναπτύσσει- ο Τραμπ δεν σκοπεύει να κάνει σημαντικές αλλαγές στην παρουσία των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Άλλοι, όμως, αμφιβάλλουν ακόμη και για το εάν η αμερικανική κυβέρνηση θα συμφωνούσε έστω και σε μια δομημένη διαδικασία σταδιακής απομάκρυνσης, δεδομένων των αλλοπρόσαλλων συμπεριφορών του Τραμπ.

Χωρίς τις ΗΠΑ

Σύμφωνα μτε τους FT, αξιωματούχοι επισημαίνουν τις συζητήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη, υπό την ηγεσία της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, για τη συγκρότηση ενός «συνασπισμού προθύμων» να υποστηρίξουν την Ουκρανία στον πόλεμο με τη Ρωσία και να επενδύσουν στην ευρωπαϊκή άμυνα, ως ένδειξη του προσανατολισμού της Ευρώπης. Αυτές οι συζητήσεις μεταξύ περισσότερων από δώδεκα ευρωπαϊκών αμυντικών δυνάμεων δεν περιλαμβάνουν τις ΗΠΑ.

Ερωτηθείς τι σημαίνει ευρωπαϊκός πυλώνας εντός του ΝΑΤΟ και αν είναι εφικτός, ένας τρίτος ανώτερος δυτικός αξιωματούχος απάντησε: «Το βλέπουμε τώρα: το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία αναλαμβάνουν την πρωτοβουλία [για μια δύναμη καθησυχασμού για την Ουκρανία] χωρίς τους Αμερικανούς».

Αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ υποστηρίζουν ότι η διατήρηση της συμμαχίας με λιγότερη ή καθόλου εμπλοκή των ΗΠΑ είναι πολύ πιο απλή από τη δημιουργία μιας νέας δομής, δεδομένης της δυσκολίας αναδημιουργίας ή επαναδιαπραγμάτευσης των υπαρχόντων στρατιωτικών σχεδίων για την άμυνα της Ευρώπης, των στόχων και κανόνων δυνατοτήτων της, της δομής διοίκησης και του άρθρου 5.

Η βασική άμυνα της Ευρώπης θα απαιτεί πάντα το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες ναυτικές δυνάμεις του Ατλαντικού, τους Σκανδιναβούς για τον Βορρά της και την Τουρκία για τη ΝΑ άμυνα, που εντάσσονται ήδη στο ΝΑΤΟ, είπαν αξιωματούχοι.