Σύνοδος Κορυφής ΕΕ: Προς σκληρότερη μεταναστευτική πολιτική – Τι αποφασίστηκε για την άμυνα

Επιτάχυνση των εργασιών ώστε να ενισχυθεί αποφασιστικά η αμυντική ετοιμότητα της Ευρώπης εντός των επόμενων πέντε ετών αλλά και αυστηροποίηση της μεταναστευτικής πολιτικής με ενίσχυση της φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ σε συνδυασμό με επιτάχυνση των ρυθμών επιστροφής των μεταναστών που δεν δικαιούνται άσυλο, περιλαμβάνονται στο κείμενο συμπερασμάτων που υιοθέτησαν οι 27 ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ στη χθεσινή Σύνοδο Κορυφής.

Σε αντίθεση πάντως με δύο εβδομάδες πριν, όταν οι ηγέτες έκαναν αλλαγές της τελευταίας στιγμής, αυτή τη φορά η τελική δέσμη συμπερασμάτων για την ανταγωνιστικότητα, την άμυνα και την Ουκρανία παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητη. Τα συμπεράσματα για την Ουκρανία, εγκρίθηκαν από 26 χώρες έναντι του βέτο της Ουγγαρίας, με τους ηγέτες να κάνουν μόνο μια μικρή αναφορά στο σχέδιο Κάλλας, για την κινητοποίηση έως και 40 δισεκατομμυρίων ευρώ σε νέα στρατιωτική στήριξη για την Ουκρανία.

Τα συμπεράσματα έκαναν μόνο μια αναφορά στο σχέδιο Κάλλας, χωρίς να καταγράφουν κανένα στόχο οικονομικών μεγεθών. «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει τις πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της στρατιωτικής υποστήριξης της Ε.Ε. προς την Ουκρανία, ιδίως εκείνη της Ύπατης Εκπροσώπου για τον συντονισμό της αυξημένης υποστήριξης από τα κράτη μέλη και άλλα συμμετέχοντα κράτη, σε εθελοντική βάση», αναφέρει το κείμενο.

Άμυνα

Η σύνοδος έθεσε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την Άμυνα της ΕΕ. Στο κείμενο των συμπερασμάτων τέθηκε ένα ορόσημο πέντε ετών, μέσα στο οποίο καλούνται οι Ευρωπαίοι να έχουν προχωρήσει σε αποφασιστικά βήματα στον τομέα της στρατιωτικής άμυνας.

Στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο καλεί τις αρμόδιες αρχές «να προχωρήσουν γρήγορα τις εργασίες σχετικά με τις πρόσφατες προτάσεις της Επιτροπής» και ζητά «να ξεκινήσουν επειγόντως οι δράσεις που προσδιορίζονται στα συμπεράσματά του της 6ης Μαρτίου 2025 στον τομέα των δυνατοτήτων και να συνεχιστούν οι εργασίες για τις σχετικές επιλογές χρηματοδότησης».

Αναφέρεται δε ότι «μια ισχυρότερη και πιο ικανή Ευρωπαϊκή Ένωση στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας θα συμβάλει θετικά στην παγκόσμια και διατλαντική ασφάλεια και είναι συμπληρωματική του ΝΑΤΟ, το οποίο παραμένει, για τα κράτη που είναι μέλη του, το θεμέλιο της συλλογικής τους άμυνας».

Μεταναστευτικό

Όσον αφορά το μεταναστευτικό, οι ηγέτες της ΕΕ εστίασαν κυρίως τώρα είναι η ενίσχυση της «εξωτερικής διάστασης» μέσω «ολοκληρωμένων εταιρικών σχέσεων» με τρίτες χώρες, που θεωρείται απαραίτητο βήμα για την ολοκλήρωση του συστήματος επιστροφών που βρίσκεται ήδη στα σκαριά μετά τη νέα πρόταση της Επιτροπής.

Όπως τονίζεται στην επιστολή της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, οι ασφαλείς τρίτες χώρες και οι ασφαλείς χώρες προέλευσης παραμένουν βασικές έννοιες που πρέπει να επεξεργαστούν. Οι δύο αυτές έννοιες θα βρεθούν στο επίκεντρο των επόμενων συζητήσεων, καθώς η Επιτροπή ετοιμάζεται να παρουσιάσει την αναθεώρησή της τις επόμενες εβδομάδες.

Στα συμπεράσματά του το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενθαρρύνει περαιτέρω εργασίες, ιδίως όσον αφορά:

• την εξωτερική διάσταση, ιδίως μέσω ολοκληρωμένων εταιρικών σχέσεων
• την εφαρμογή της εκδοθείσας νομοθεσίας της ΕΕ και την εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας
• την πρόληψη και την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης, μεταξύ άλλων με νέους τρόπους σύμφωνα με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο
• τις προσπάθειες για τη διευκόλυνση, αύξηση και επιτάχυνση των επιστροφών, χρησιμοποιώντας όλες τις σχετικές πολιτικές, μέσα και εργαλεία της ΕΕ
• τις έννοιες των ασφαλών τρίτων χωρών και των ασφαλών χωρών καταγωγής
• την καταπολέμηση της εργαλειοποίησης, της εμπορίας ανθρώπων και της λαθραίας διακίνησης
• την ευθυγράμμιση της πολιτικής θεωρήσεων από τις γειτονικές χώρες
• καθώς και τις ασφαλείς και νόμιμες διαδρομές σύμφωνα με τις εθνικές αρμοδιότητες.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει την αποφασιστικότητα της ΕΕ να ενισχύσει την ασφάλεια στα εξωτερικά της σύνορα και να διασφαλίσει τον αποτελεσματικό έλεγχό τους, σύμφωνα με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο. Καλεί δε τους συννομοθέτες να εξετάσουν ταχέως την πρόσφατη πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τις επιστροφές.