Coca Cola: Πώς παραπλάνησε την Αμερική

Δεκαετίες εκστρατειών για την υγεία και επιστημονικής έρευνας σχετικά με τους κινδύνους των αναψυκτικών με ζάχαρη είναι ένας σημαντικός λόγος που οι Αμερικανοί πίνουν λιγότερα αναψυκτικά από τότε που η κατανάλωση κορυφώθηκε γύρω στο 2000.

Μια δημοσίευση του Ιανουαρίου στο Nature Medicine διαπίστωσε ότι το 2020, 2,2 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις διαβήτη τύπου 2 και 1,2 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις καρδιαγγειακών παθήσεων σημειώθηκαν σε όλο τον κόσμο. Αλλά πολλοί δεν έχουν καταλάβει το νόημα. Ο μέσος Αμερικανός σήμερα πίνει περίπου 340 γραμμάρια ζαχαρούχων αναψυκτικών την ημέρα, αναφέρει το Business Insider.

Πριν από οκτώ χρόνια, δύο πάστορες μήνυσαν την Coca Cola, τη μακράν πιο δημοφιλή εταιρεία αναψυκτικών της χώρας, και την American Beverage Association για «παραπλανητικό μάρκετινγκ, επισήμανση και πώληση των αναψυκτικών της Coca Cola με ζάχαρη». Η καταγγελία, που κατατέθηκε στην Ουάσιγκτον, ανέφερε ότι η Coca Cola γνώριζε για την επιστήμη που συνδέει τα ζαχαρούχα ποτά με χρόνιες ασθένειες, αλλά το απέκρυψε μέσω επιθετικών εκστρατειών δημοσίων σχέσεων. Κάποιοι πίστευαν ότι η μήνυση θα ανέτρεπε τελικά την ισορροπία της κοινής γνώμης ενάντια στην Coca Cola. Αλλά όπως δείχνει το νέο βιβλίο του Μάρεϊ Κάρπεντερ, “Sweet and Deadly”, κάθε επίθεση από τους υποστηρικτές της υγείας αντικρούεται επιδέξια από την Coca Cola και τους συμμάχους της.

Πώς παραπλάνησε το κοινό η Coca Cola

Όπως οι εταιρείες καπνού, η Coca Cola έχει ξοδέψει εκατομμύρια για να κρύψει το κόστος για την υγεία από το κοινό και να υποβαθμίσει τους κινδύνους της ζάχαρης. Στην πραγματικότητα, η Coca Cola ήταν πιο ενεργή από τη βιομηχανία καπνού. Όταν η Επιτροπή Έρευνας για τη Βιομηχανία Καπνού άρχισε να ξεκινά εκστρατείες παραπληροφόρησης το 1954, προσάρτησε όλο το προσωπικό και τις στρατηγικές της από το Sugar Research Foundation, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που χρηματοδοτείται εν μέρει από την Coca Cola.

Για δεκαετίες, η εταιρεία αξίας 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων εξαπατούσε τους καταναλωτές προωθώντας μηνύματα που είναι είτε παραπλανητικά είτε εντελώς ψευδή. Χρησιμοποίησε ένα εκτεταμένο δίκτυο συμμάχων και ομάδων μεσολάβησης για να μεταφέρει τα μηνύματά της, συμπεριλαμβανομένων επιστημόνων και της έρευνάς τους και ξόδεψε δισεκατομμύρια δολάρια σε διαφημίσεις που συνδέουν την Coca Cola με «ζεστά» και ασαφή συναισθήματα που συνοδεύονται από πολικές αρκούδες, Άγιους Βασίληδες και ευτυχισμένες οικογένειες. Η Coca Cola δεν έχει ακόμη αντιμετωπίσει σοβαρό αντίκτυπο για τον ρόλο της στην κρίση υγείας της Αμερικής.

Ένα από τα διατροφικά ψέματα που διαδίδει η Coca Cola είναι η ιδέα ότι μια θερμίδα είναι μια θερμίδα. Το 2013, ο Τζέιμς Κουίνσεϊ, τώρα διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, είπε: «Όταν μιλάμε για παχυσαρκία, μια θερμίδα είναι μια θερμίδα. Οι ειδικοί είναι ξεκάθαροι – οι ακαδημαϊκοί, οι κυβερνητικοί σύμβουλοι, οι ενώσεις για τον διαβήτη – πρέπει να έχουμε ισορροπία στις θερμίδες. Αλλά, απ’ όπου και να προέρχονται μια θερμίδα είναι μια θερμίδα».

Αλλά για το ανθρώπινο σώμα, όλες οι θερμίδες δεν είναι ίδιες. Η έρευνα έχει δείξει από καιρό ότι μια θερμίδα υγρής ζάχαρης δεν μεταβολίζεται όπως μια θερμίδα από δημητριακά ολικής αλέσεως, φρούτων ή ξηρών καρπών, για παράδειγμα. Αυτές οι θερμίδες έχουν φυτικές ίνες, βιταμίνες και άλλα θρεπτικά συστατικά που δεν υπάρχουν στα αναψυκτικά.

Το ψέμα της ενεργειακής ισορροπίας

Η Coca Cola προωθεί επίσης το σχετικό μήνυμα της «ενεργειακής ισορροπίας». Το απλούστερο επιχείρημα του ενεργειακού ισοζυγίου υποστηρίζει ότι μια θερμίδα τροφής μεταβολίζεται το ίδιο είτε προέρχεται από κάσιους, μαρούλι ή Coca Cola, επομένως οι καταναλωτές δεν πρέπει να επικεντρωθούν στο είδος του φαγητού αλλά στην προσπάθεια να κάψουν όσες θερμίδες καταναλώνουν. Η Coca Cola ενδιαφερόταν ιδιαίτερα να δώσει έμφαση στην πλευρά της εξίσωσης θερμίδων.

Η Coca Cola κερδίζει από την πώληση ζαχαρόνερου. Εάν προσπαθήσει να μειώσει τις πωλήσεις των προϊόντων της, θα παραβιάζει τις υποχρεώσεις της προς τους μετόχους της.

Αυτό ήταν το επίκεντρο του Global Energy Balance Network, ενός οργανισμού που ιδρύθηκε το 2014 από ερευνητές που συνδέονται με το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο και το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας. Ένας από τους ακαδημαϊκούς, ο Στίβεν Μπλερ, δούλεψε επίμονα για να μετατοπίσει την εστίαση των Αμερικανών από τα στοιχεία της διατροφής στην έννοια της εξισορρόπησης των θερμίδων.

Το 2015, μια έκθεση των New York Times αποκάλυψε ότι το Global Energy Balance Network ήταν απλώς ένα προσωπείο για την Coca Cola. Η εταιρεία την είχε χρηματοδοτήσει και την καθοδηγούσε από την ίδρυσή της, αλλά ήθελε να φαίνεται ανεξάρτητη.

Αλλά δεν ήταν το μόνο παραπλανητικό μήνυμα που είχε διαδόσει η Coca Cola. Σε μια ανάρτηση ιστολογίου τον Μάιο του 2013, η Coca Cola θριαμβολόγησε για την επιτυχία της στην αφαίρεση θερμίδων από την αμερικανική διατροφή, αλλάζοντας τη σύνθεση του προϊόντος, το μέγεθος του προϊόντος και την προώθηση. «Χθες, οι κορυφαίοι κατασκευαστές τροφίμων και ποτών της Αμερικής ανακοίνωσαν ένα σημαντικό ορόσημο: περισσότερες από 1,5 τρισεκατομμύρια θερμίδες έχουν αφαιρεθεί από την αγορά των ΗΠΑ», έγραφε η ανάρτηση που πλέον έχει κατέβει. «Αυτό το επίτευγμα είναι το αποτέλεσμα των προσπαθειών του Healthy Weight Commitment Foundation (HWCF), ενός συνασπισμού 16 εταιρειών τροφίμων και ποτών, συμπεριλαμβανομένης της The Coca Cola Company, και πάνω από 230 οργανισμών, που συνεργάζονται για να βοηθήσουν στη μείωση της παχυσαρκίας, ιδιαίτερα της παιδικής παχυσαρκίας».

Αυτό που δεν ανέφερε η εταιρεία είναι ότι η Coca Cola θα μπορούσε να αφαιρέσει πολύ περισσότερες θερμίδες μονομιάς, αφαιρώντας από την αγορά πλήρως ζαχαρούχα ποτά ή μειώνοντας τη διαφήμιση αυτών των προϊόντων. Όχι μόνο εμπορεύεται επιθετικά αυτά τα ποτά, αλλά συνεχίζει να εισάγει νέα ποτά που σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως η Coca Cola Spiced, έχουν ακόμη περισσότερη ζάχαρη από την αρχική Coca Cola.

Παίρνει και εύσημα για τη μείωση θερμίδων

Η εταιρεία πουλάει ζαχαρόνερο. Εάν προσπαθήσει να μειώσει τις πωλήσεις των προϊόντων της, θα παραβιάζει τις υποχρεώσεις της προς τους μετόχους της. Αυτό που είναι απροσδόκητο είναι η Coca Cola να πουλάει ταυτόχρονα περισσότερα ζαχαρούχα ποτά από οποιαδήποτε άλλη εταιρεία, ενώ παράλληλα παίρνει τα εύσημα για τη μείωση θερμίδων.

Το Διεθνές Ινστιτούτο Επιστημών Ζωής, που ιδρύθηκε τη δεκαετία του 1980 από στέλεχος της Coca Cola, πέρασε δεκαετίες διαστρεβλώνοντας την επιστήμη διατροφής προς όφελος των εταιρειών-χρηματοδοτών. Αλλά όταν χρηματοδότησε μια ερευνητική εργασία του 2016 που ασκούσε κριτική στον αυξανόμενο επιστημονικό όγκο σχετικά με τους κινδύνους της ζάχαρης για την υγεία, το παρατράβηξε. Χαρακτηριστικά, ο Ματίας Μπέρνινγκερ, εκπρόσωπος της Mars εκείνη την εποχή, είπε ότι η μελέτη δεν θα βοηθήσει τους καταναλωτές να κάνουν καλύτερες επιλογές.

Το 2018, η Coca Cola ήταν μέλος μιας περίτεχνα χαλκευμένης ομάδας για να την βοηθήσει να απωθήσει τους φόρους αναψυκτικών που είχαν θεσπίσει αρκετοί δήμοι της Καλιφόρνια. Η Coca-Cola και οι σύμμαχοί της στη βιομηχανία αναψυκτικών, υπό το πρόσχημα μιας εκστρατείας που ονομάζεται «Καλιφορνέζοι για υπευθυνότητα και διαφάνεια στις κρατικές δαπάνες, με χορηγία των επιχειρήσεων της Καλιφόρνια», συγκέντρωσαν υπογραφές για να υποστηρίξουν μια πρωτοβουλία που θα απαιτούσε από τους δήμους να λάβουν έγκριση των δύο τρίτων των ψηφοφόρων πριν εφαρμόσουν οποιαδήποτε τοπική φορολογική αλλαγή. Δημιουργώντας μια πρωτοβουλία τόσο αποκρουστική για τους δήμους και τα συνδικάτα που οι νομοθέτες της Καλιφόρνια θα έκαναν τα πάντα για να την εξαφανίσουν, η Coca Cola απέκτησε διαπραγματευτική ισχύ. Η οργάνωση πήγε στους νομοθέτες και έκλεισε συμφωνία. Θα αποσύρουμε την πρωτοβουλία, είπαν, με αντάλλαγμα έναν νόμο που θα απαγορεύει νέους φόρους στα είδη παντοπωλείου, συμπεριλαμβανομένων των αναψυκτικών, έως το 2030. Οι νομοθέτες υιοθέτησαν τη συμφωνία. Αυτή η στρατηγική, γνωστή ως preemption, έχει επίσης αποδειχθεί αποτελεσματική για τις ομάδες δικαιωμάτων όπλων.

Η Coca Cola δημιούργησε αυτόν τον περίτεχνο παράλληλο κόσμο για να παραπλανήσει τους καταναλωτές σχετικά με τους κινδύνους για την υγεία των ζαχαρούχων αναψυκτικών και να πραγματοποιήσει ενέργειες, όπως η αποτροπή φόρων για το αναψυκτικό. Όλες οι ομάδες που χρηματοδοτούνται από την Coca Cola που αναφέρθηκαν παραπάνω αποτελούν μέρος ενός σχεδίου που εμπόδισε την στροφή της κοινής γνώμης κατά της Coca Cola. Το 2024 Το Axios Harris Poll 100, το οποίο κατατάσσει τη φήμη των εταιρειών, η Coca Cola κατέλαβε την 27η θέση με «πολύ καλή» βαθμολογία σε σύγκριση με τη «δίκαιη» βαθμολογία της Exxon στο Νο. 86. Η στρατηγική δημοσίων σχέσεων διασφαλίζει ότι η Coca Cola εμφανίζεται περιβεβλημένη με ένα πέπλο καλοσύνης, ενώ παραμένει κερδοφόρα και ανταμείβει σταθερά τους μετόχους της.

Και η αγωγή στην Ουάσιγκτον; Κράτησε για χρόνια, καθώς η κορυφαία νομική ομάδα της Coca Cola την ροκάνιζε με επιτυχία. Οι ενάγοντες απέσυραν τελικά την αγωγή το 2019, και η Coca Cola κέρδισε και πάλι.