Hellenic Public Property: Στο επίκεντρο η αξιοποίηση της κρατικής ακίνητης περιουσίας

Με κεντρικό θέμα όλες τις δράσεις και πρωτοβουλίες για τη βέλτιστη αξιοποίηση της περιουσίας του ελληνικού κράτους καθώς και τις τομές στο παλαιότερο κανονιστικό πλαίσιο πραγματοποιήθηκε, την Τετάρτη 19 Μαρτίου, το Hellenic Public Property Conference 2025, στο Athenaeum InterContinental. Πρόκειται για το δεύτερο συνέδριο που πραγματοποιείται από την Πρωτοβουλία ΚΑΠΠΑ σε συνεργασία με την BOUSSIAS Events για την Κρατική Ακίνητη Περιουσία, την Προστασία της και την Αξιοποίησή της.

Το συνέδριο ανέδειξε το πλαίσιο και τις δράσεις που είναι αναγκαίες για τη βέλτιστη αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων του χαρτοφυλακίου της δημόσιας ακίνητης περιουσίας (μέσω μισθώσεων, παραχωρήσεων, πωλήσεων είτε μέσω προσέλκυσης επενδύσεων) και την υπεραξία των ακινήτων του καθώς και την ενίσχυση του brand με στόχο την προσέλκυση του επενδυτικού ενδιαφέροντος με κάθε πρόσφορο τρόπο.

Στη διάρκεια των εργασιών του συνεδρίου παρουσιάστηκε για πρώτη φορά δημόσια το πλαίσιο του νέου σχεδίου νόμου την κοινωνική κατοικία αλλά και βασικά σημεία του νομοσχεδίου για τις σχολάζουσες κληρονομιές που αφορούν στο δημόσιο.

Σημαντικά στιγμιότυπα του Hellenic Public Property Conference 2025

Το νέο πλαίσιο του υπό κατάρτιση σχεδίου για τις σχολάζουσες κληρονομιές παρουσίασε ο κ. Αθανάσιος Τσιούρας, ΓΓ Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Στο νομοσχέδιο προβλέπονται διατάξεις που αφορούν τόσο στις δωρεές, στα ιδρύματα όσο και στις σχολάζουσες κληρονομιές. Βασικός στόχος του ν/σ, σύμφωνα με τον κ. Τσιούρα είναι να απλοποιεί τις διαδικασίες αυξάνοντας τη διαφάνεια.

Σχετικά με τις δωρεές ανέφερε ότι αυτές θα γίνονται μέσω μιας ηλεκτρονικής διαδικασίας στην οποία θα συμμετάσχουν μόνον ο δωρητής και η υπηρεσία που αποδέχεται τη δωρεά. Τόσο η πρόταση όσο και η αποδοχή θα γίνονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά και με αυτόματη απαλλαγή από ΦΠΑ. Σχετικά με τα ιδρύματα ανέφερε ότι θα καταργηθεί η υποχρέωση κατάθεσης προϋπολογισμού και απολογισμού αλλά θα πρέπει να κατατίθενται ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις από όλα τα ιδρύματα ενώ σταματά η έγκριση βασικών συναλλαγών από πλευράς της κρατικής διοίκησης. Όλες όμως οι συναλλαγές θα γίνονται ηλεκτρονικά και θα υπόκεινται σε ενδεχόμενο εκ των υστέρων ελέγχων. Ανέφερε δε την ενεργοποίηση ενός ειδικού πλαισίου αναδιάρθρωσης οφειλών, ένα “μίνι πτωχευτικό δίκαιο” για τα ιδρύματα. Ενώ υπό κατάρτιση βρίσκονται και οι διατάξεις για τις περιπτώσεις εξ αδιαθέτου κληρονομιάς είτε αποποίησης και ο εντοπισμός νόμιμων κληρονόμων.

Ο κ. Κωνσταντίνος Γλούμης-Ατσαλάκης, Γενικός Γραμματέας Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής τόνισε ότι στις βασικές προτεραιότητες του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας είναι η στεγαστική πολιτική. Σημείωσε ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει μια δέσμη άνω των 40 μέτρων με δημοσιονομικό αποτύπωμα άνω των 7 δισ. και πως η βασική συζήτηση μεταξύ των εμπλεκόμενων υπουργείων έχει στόχο ένα αναβαθμισμένο ρυθμιστικό πλαίσιο με κίνητρα προς τον ιδιωτικό τομέα προκειμένου να διασφαλιστεί προσφορά κοινωνικής στέγης και δη προσιτής. Ο αρμόδιος γενικός γραμματέας υπενθύμισε ότι αυτή τη στιγμή το ποσοστό του εισοδήματος των νοικοκυριών που απορροφάται για τις ανάγκες στέγασης προσεγγίζει το υψηλό ποσοστό του 40%. Προανήγγειλε τροποποιήσεις στο νόμο 5006/2022 και ότι το σχετικό σχέδιο νόμου θα τεθεί σε διαβούλευση μέχρι τις αρχές Απριλίου. Βασικοί άξονες που διατρέχουν τις τροποποιήσεις είναι να λειτουργήσει η κοινωνική αντιπαροχή με τους όρους της κοινής αντιπαροχής και να περιλαμβάνονται προβλέψεις αναβάθμισης και επέκτασης και στα ήδη δομημένα ακίνητα του δημοσίου. Εξετάζεται, επίσης, να ενισχυθούν τα κίνητρα που σχετίζονται με την προσφορά κοινωνικής και προσιτής κατοικίας, είτε φορολογικά είτε πολεοδομικά κίνητρα και bonus δόμησης, χωρίς επισφάλειες τόσο για τους επενδυτές όσο και για τους ωφελούμενους.

O κ. Κωνσταντίνος Φωτόπουλος, πρόεδρος της Πρωτοβουλίας ΚΑΠΠΑ, από το βήμα του συνεδρίου, κατέθεσε την πρόταση να δημιουργηθεί ένας Κώδικας Αξιοποίησης της Δημόσιας Ακίνητης Περιουσίας. Όπως είπε χαρακτηριστικά «Η ακίνητη περιουσία, δεν πρέπει να είναι κι ακίνητη ως διαδικασία, δεν μπορεί να υπάρχουν ακίνητα, τα οποία καθόμαστε και τα βλέπουμε και περιμένουμε τον καταπατητή τους, γιατί σίγουρα κάποιος θα τα καταπατήσει». Επεσήμανε δε ότι το Hellenic Public Property Conference καθιερώνεται πλέον ως θεσμός, με στόχο να αποτελέσει το ετήσιο forum ανοικτού διαλόγου για όλους τους stakeholders της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας αλλά και ενημέρωσης των Ελλήνων πολιτών για όλες εκείνες τις ενέργειες και αποφάσεις σχετικά με την αξιοποίηση των assets του ελληνικού κράτους αφού τελικά οι πολίτες είναι οι πραγματικοί κύριοι του συνόλου της περιουσίας αυτής.

Στο πάνελ για τη συνεργασία των Φορέων Αξιοποίησης Δημόσιας Περιουσίας και της Αυτοδιοίκησης, η Δήμαρχος Καλαμαριάς, κ. Αράπογλου, και ο Δήμαρχος Λαυρεωτικής, κ. Λουκάς, ανέφεραν ότι η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας από τους δήμους αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις. Κάθε φορέας επιδιώκει το μέγιστο όφελος για τη δική του πλευρά, χωρίς συνολικό σχεδιασμό, ενώ νομικά και διοικητικά ζητήματα, όπως τα εξ αδιαιρέτου ακίνητα και η καταπάτηση δημόσιων εκτάσεων, επιτείνουν το πρόβλημα. Η εμπλοκή πολλών φορέων (ΕΤΑΔ, ΤΑΙΠΕΔ, Υπουργεία, Τοπική Αυτοδιοίκηση) συχνά οδηγεί σε καθυστερήσεις και αποσπασματικές αποφάσεις. Προτείνεται ένας συνολικός σχεδιασμός ανά περιοχή, με συντονισμό των έργων υποδομών και παρεμβάσεων, καθώς και η θεσμική κατοχύρωση διαλόγου μεταξύ όλων των εμπλεκομένων, ώστε η τοπική αυτοδιοίκηση να έχει ενεργό ρόλο και να μπορεί εάν κρίνει απαραίτητο να λειτουργεί και ως επενδυτής.

Ο Χρήστος Θεοδωρόπουλος, Αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Τομέα Αθηνών αναφέρθηκε στο case study του μεγαλύτερου έργου αστικής ανάπλασης της Μεσογείου, το Μητροπολιτικό Πάρκο «ΑΕΝΑΟΝ», το οποίο χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκά κονδύλια και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2028. Το έργο αυτό αποτελεί πρότυπο συνεργασίας μεταξύ Περιφέρειας, δήμων και φορέων αξιοποίησης, με την Τοπική Αυτοδιοίκηση να λειτουργεί ως εγγυητής των επενδύσεων και της βιωσιμότητάς του. Στη συντήρηση μεγάλων έργων όπως το «ΑΕΝΑΟΝ», οι Global Operators διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο, καθώς μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών θα αναλάβουν τη διαχείριση και συντήρηση, με την Περιφέρεια Αττικής να συνδράμει επικουρικά, καλύπτοντας το χρηματοδοτικό κενό, όπου απαιτείται.

Από την πλευρά του ο κ. Στέλιος Σακαρέτσιος, πρόεδρος του ΔΣ στο Ελληνικό Κτηματολόγιο έκανε ειδική αναφορά στο bonus παραγωγικότητας που θεσπίστηκε για τα στελέχη του ελληνικού δημοσίου και παρουσίασε στατιστικά στοιχεία για την σημαντική αύξηση παραγωγικότητας των στελεχών του φορέα. Σύμφωνα με τα στοιχεία, από τον Ιανουάριο του 2023 μέχρι το Φεβρουάριο του 2025 η παραγωγικότητα αυξήθηκε κατά 300% με τις εκδοθείσες αποφάσεις να φτάνουν πλέον τις 45.000 σε μηνιαία βάση. Ειδικότερα δε, στο κτηματολογικό γραφείο της Αθήνας, το μεγαλύτερο κτηματολογικό γραφείο της χώρας η παραγωγικότητα το Σεπτέμβριο του 2023 ήταν 1.153 αποφάσεις, τον Ιανουάριο του 2025 ξεπέρασαν τις 9.500, σημειώνοντας αύξηση 900%.

«Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια σημαντική προσπάθεια αναβάθμισης του πλαισίου διαχείρισης τα δημόσιας ακίνητης περιουσίας μέσω της επανεκκίνησης της ΕΤΑΔ» ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Γιάννης Μπρατάκος πρόεδρος ΔΣ του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών.

Με τη στήριξη των δημόσιων αλλά και ιδιωτών stakeholders

Το 2ο Hellenic Public Property Conference πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Μεγάλοι χορηγοί του ήταν η Alpha Real Estate Services, Resolute Hellas και η Resolute Cepal Greece, χορηγοί του οι ΕΤΑΔ, BluPeak Estate Analytics, Colliers Greece και QNR και υποστηρικτές οι Consortis και Revithis Real Estate. Τέλος, χορηγοί επικοινωνίας του συνεδρίου ήταν το newsletter Build και τα περιοδικά Construction και Architect της BOUSSIAS Media.

Η «Πρωτοβουλία για την Κρατική Ακίνητη Περιουσία, την Προστασία της και την Αξιοποίηση της» (Πρωτοβουλία ΚΑΠΠΑ), είναι ένα σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, το οποίο συστάθηκε το 2011 με σκοπό την προαγωγή διαλόγου και λύσεων για την αποτελεσματικότερη διαχείριση και αξιοποίηση των δημοσίων ακινήτων, δεδομένου ότι το Ελληνικό Δημόσιο διαθέτει ιδιαίτερα μεγάλη ακίνητη περιουσία.

Η Πρωτοβουλία ΚΑΠΠΑ απαρτίζεται από 35 περίπου μέλη προερχόμενα από πολλούς διαφορετικούς επαγγελματικούς χώρους, όπως αρχιτέκτονες, δικηγόροι, τραπεζίτες, μηχανικοί, κυνηγοί κεφαλών, λογιστές και συμβολαιογράφοι, όλοι εκ των οποίων συμμετέχουν εθελοντικά λόγω του μεγάλου τους ζήλου για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής στη χώρα. Εχουμε ήδη οργανώσει αρκετές εκδηλώσεις τα τελευταία δύο χρόνια σχετικά με κρίσιμα ζητήματα που αφορούν στη διαχείριση των δημοσίων πόρων, στα εκάστοτε εμπόδια που ανακύπτουν και στις σχετικές προτεινόμενες λύσεις.