Ευρωπαϊκή ναυτιλία: Συνεισφέρει 127,8 δισ. ευρώ στην ευρωπαϊκή οικονομία

Αποκαλυπτική για τη σημασία που έχει για τη Γηραιά Ηπειρο η ευρωπαϊκή ναυτιλία είναι η μελέτη της Delloitte και του Ινστιτούτου CE Delft. Η συνολική οικονομική συνεισφορά της ναυτιλίας ανέρχεται σύμφωνα με το CE Delft σε 127,8 δισ. ευρώ το 2021. Επίσης ο ευρωπαϊκός ναυτιλιακός κλάδος παρείχε θέσεις εργασίας σε 219.000 εργαζομένους (άμεση απασχόληση) και προσέφερε αξία 58,5 δισ. ευρώ, με την προστιθέμενη αξία να παρουσιάζει υψηλή αύξηση όχι μόνο σε σύγκριση με την περίοδο COVID-19 αλλά και σε σύγκριση με την περίοδο πριν από την COVID-19.

Οι έμμεσες οικονομικές επιπτώσεις των θαλάσσιων και παράκτιων εμπορευματικών και επιβατικών μεταφορών, οι οποίες προέρχονται από τις συναφείς βιομηχανίες που προμηθεύουν τον τομέα της ναυτιλίας, προσέθεσαν επιπλέον 56,9 δισ. ευρώ σε αξία, με περαιτέρω επαγόμενες επιδράσεις που ανεβάζουν τη συνολική οικονομική συνεισφορά στα 127,8 εκατ. ευρώ, όπως προαναφέρθηκε. Εκτός από την άμεση συμβολή στην απασχόληση, η έμμεση και η επαγόμενη απασχόληση δημιούργησε επιπλέον πάνω από 1,3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας.

Ευρωπαϊκή ναυτιλία: Ο τζίρος

Ο κύκλος εργασιών του ευρωπαϊκού ναυτιλιακού τομέα, ο οποίος μετρά εγγενώς τον άμεσο και έμμεσο οικονομικό αντίκτυπο, παρουσίασε υψηλή ονομαστική αύξηση, φθάνοντας τα 183,4 δισ. ευρώ το 2021, μια σημαντική ανάκαμψη από τη βουτιά που σημειώθηκε το 2020 λόγω της πανδημίας COVID-19.Η ευρωπαϊκή ναυτιλιακή βιομηχανία διατηρεί ισχυρή θέση σε παγκόσμιο επίπεδο. Τον Νοέμβριο του 2024 ο ελεγχόμενος από την Ευρώπη στόλος (ΕΕ-27 και Νορβηγία) αντιπροσώπευε το 33,6% της συνολικής ολικής χωρητικότητας (GT) παγκοσμίως και, με περισσότερα από 22.000 σκάφη, περίπου το 20% του συνολικού αριθμού των σκαφών παγκοσμίως.

Ειδικότερα ο ευρωπαϊκά ελεγχόμενος στόλος είχε συνολική χωρητικότητα 556 εκατομμύρια GT και αποτελούνταν, συνολικά, από 22.318 πλοία. Αυτό σημαίνει ότι τον Νοέμβριο του 2024 ο συνολικός ευρωπαϊκός ελεγχόμενος στόλος αντιπροσώπευε σχεδόν το 34% του παγκόσμιου στόλου σε όρους GT και περίπου το 20% από την άποψη του αριθμού των πλοίων. Η μελέτη επισημαίνει ωστόσο ότι ενώ ο αριθμός των πλοίων τού υπό των ευρωπαίων πλοιοκτητών ελεγχόμενου στόλου αυξανόταν ιστορικά, αργά αλλά σταθερά κατά την περίοδο από το 2018 έως το 2022 μειωνόταν, ενώ άρχισε να αυξάνεται και πάλι από το 2023 και μετά, οδηγώντας το 2024 σε έναν στόλο που είναι κατά 1% μεγαλύτερος (+210 πλοία) σε σύγκριση με το 2018. Όσον αφορά τα GT, παρατηρείται μια σταθερή αύξηση του ευρωπαϊκού ελεγχόμενου στόλου. Μεταξύ του 2018 και του 2024 ο ευρωπαϊκός ελεγχόμενος στόλος αυξήθηκε κατά 8% σε όρους GT.

Χάνει μερίδιο

Στην πραγματικότητα όμως ο ευρωπαϊκός στόλος χάνει μερίδιο αγοράς, καθώς την ίδια περίοδο ο παγκόσμιος στόλος αυξήθηκε κατά 17% από πλευράς αριθμού πλοίων και κατά 24% από την άποψη των συνολικών GT. Κατά συνέπεια, την περίοδο 2018-2024 το μερίδιο του ευρωπαϊκού ελεγχόμενου στόλου στον παγκόσμιο στόλο έχει μειωθεί τόσο από πλευράς αριθμού πλοίων όσο και από πλευράς χωρητικότητας. Ειδικότερα το μερίδιο του ευρωπαϊκού ελεγχόμενου στόλου στην ολική χωρητικότητα του παγκόσμιου στόλου παρουσιάζει μείωση από 38,5% το 2018 σε 33,6% το 2024. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι περιοχές όπως η Ανατολική και η Νοτιοανατολική Ασία έχουν αναπτυχθεί με ταχύτερους ρυθμούς και ως εκ τούτου έχουν αυξήσει το μερίδιο αγοράς τους.

Η εξέλιξη αυτή είναι ένα καμπανάκι για την ανταγωνιστικότητα του ευρωπαϊκού στόλου. Οπως επισημαίνει η μελέτη της Deloitte, η ΕΕ αντιμετωπίζει σήμερα εντονότερο διεθνή ανταγωνισμό ως προτιμώμενη τοποθεσία για ναυτιλιακές δραστηριότητες από ποτέ άλλοτε. Ο ευρωπαϊκός στόλος αυξάνεται σταθερά, αλλά άλλοι στόλοι αναπτύσσονται ταχύτερα. Καθώς η γεωπολιτική αβεβαιότητα αυξάνεται, η ευρωπαϊκή ναυτιλία θα πρέπει να θεωρείται γεωπολιτικό πλεονέκτημα στην περιοχή, εδραιώνοντας την ηγετική θέση της ΕΕ στις διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού, τονίζει η Deloitte. Για να διατηρήσει η Ευρώπη τη ναυτιλία ως γεωπολιτικό πλεονέκτημα, πρέπει να διατηρήσει τη διεθνή ανταγωνιστικότητά της και να επενδύσει στην ενεργειακή μετάβαση, τονίζεται.

Επίσης, ο αριθμός των εργαζομένων το 2021 έχει μειωθεί κατά περίπου 5% σε σύγκριση με το 2020 και κατά περίπου 16% σε σύγκριση με το 2018 και το 2019 αντίστοιχα. Τέλος, στην ΕΕ (συμπεριλαμβανομένης της Νορβηγίας) υπάρχουν περισσότερες από 4.100, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων είναι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), με το 90% να κατέχει λιγότερα από 10 πλοία.

Πηγή: Premium έκδοση ΤΑ ΝΕΑ