Κομισιόν: To project της Metlen στα 47 στρατηγικά έργα της ΕΕ – Ο κατάλογος

Ένα κατάλογο 47 στρατηγικών projects, μεταξύ των οποίων και αυτό της Metlen Energy and Metals ενέκρινε για πρώτη  φορά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο την ενίσχυση των εγχώριων στρατηγικών ικανοτήτων πρώτων υλών, τα οποία με τη σειρά τους θα ενισχύσουν την ευρωπαϊκή αλυσίδα αξίας πρώτων υλών και θα διαφοροποιήσουν τις πηγές εφοδιασμού.

Όπως τονίζει η Κομισιόν στην ανακοίνωσή της, τα νέα Στρατηγικά Έργα σηματοδοτούν ένα σημαντικό ορόσημο στην εφαρμογή του νόμου περί κρίσιμων πρώτων υλών (CRMA) , ο οποίος στοχεύει να διασφαλίσει ότι η ευρωπαϊκή εξόρυξη, επεξεργασία και ανακύκλωση στρατηγικών πρώτων υλών καλύπτουν το 10%, το 40% και το 25% της ζήτησης της ΕΕ έως το 2030, αντίστοιχα. «Βοηθώντας την Ευρώπη να επιτύχει αυτούς τους στόχους, τα νέα Στρατηγικά Έργα συμβάλλουν σημαντικά στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της Ευρώπης, ενώ υποστηρίζουν την αμυντική βιομηχανία και την αεροδιαστημική βιομηχανία της Ευρώπης», υπογραμμίζει.

Τα επιλεγμένα έργα

Τα 47 νέα Στρατηγικά Έργα βρίσκονται σε 13 κράτη μέλη της ΕΕ: ​​Βέλγιο, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Ισπανία, Εσθονία, Τσεχία, Ελλάδα, Σουηδία, Φινλανδία, Πορτογαλία, Πολωνία και Ρουμανία.

Καλύπτουν ένα ή περισσότερα τμήματα της αλυσίδας αξίας των πρώτων υλών, με 25 έργα που περιλαμβάνουν δραστηριότητες εξόρυξης, 24 επεξεργασίας, 10 ανακύκλωσης και 2 υποκατάστασης πρώτων υλών.

Τα Στρατηγικά Έργα καλύπτουν 14 από τις 17 στρατηγικές πρώτες ύλες που αναφέρονται στον νόμο περί κρίσιμων πρώτων υλών.

Αυτό περιλαμβάνει πολλά έργα που καλύπτουν το λίθιο (22 έργα), το νικέλιο (12 έργα), το κοβάλτιο (10 έργα), το μαγγάνιο (7 έργα) και τον γραφίτη (11 έργα) που θα ωφελήσουν ιδιαίτερα την αλυσίδα αξίας πρώτων υλών μπαταριών της ΕΕ .

Αυτά τα έργα θα διασφαλίσουν ότι η ΕΕ μπορεί να εκπληρώσει πλήρως τα κριτήρια αναφοράς εξόρυξης, επεξεργασίας και ανακύκλωσης του 2030 για το λίθιο και το κοβάλτιο, σημειώνοντας παράλληλα σημαντική πρόοδο για τον γραφίτη, το νικέλιο και το μαγγάνιο. Επιπλέον, άλλα στρατηγικά έργα που περιλαμβάνουν μαγνήσιο (1 έργο) και βολφράμιο (3 έργα) θα συμβάλουν στην ανθεκτικότητα της αμυντικής βιομηχανίας της ΕΕ, η οποία βασίζεται στη χρήση αυτών των υλικών.

«Αυτά τα έργα επιλέχθηκαν καθώς συμβάλλουν στον ασφαλή εφοδιασμό της ΕΕ με στρατηγικές πρώτες ύλες, συμμορφώνονται με περιβαλλοντικά, κοινωνικά κριτήρια και κριτήρια διακυβέρνησης και είναι τεχνικά εφικτά. Επιπλέον, τα επιλεγμένα έργα απέδειξαν επίσης σαφή διασυνοριακά οφέλη για την ΕΕ», υπογραμμίζει η Κομισιόν.

Οφέλη για τα επιλεγμένα έργα

Για να καταστούν λειτουργικά, τα 47 Στρατηγικά Έργα έχουν αναμενόμενη συνολική επένδυση κεφαλαίου 22,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτά τα έργα θα μπορούν να επωφεληθούν από τη συντονισμένη υποστήριξη της Επιτροπής, των κρατών μελών και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για να καταστούν λειτουργικά, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση στη χρηματοδότηση και την υποστήριξη για τη σύνδεση με τους σχετικούς αποδέκτες.

Θα επωφεληθούν επίσης από τις εξορθολογισμένες διατάξεις αδειοδότησης, προκειμένου να διασφαλιστεί η προβλεψιμότητα για τους φορείς υλοποίησης έργων, διαφυλάσσοντας παράλληλα τα περιβαλλοντικά, κοινωνικά πρότυπα και τα πρότυπα διακυβέρνησης. Σύμφωνα με τον CRMA, η διαδικασία χορήγησης αδειών δεν θα υπερβαίνει τους 27 μήνες για τα έργα εξόρυξης και τους 15 μήνες για τα άλλα έργα. Επί του παρόντος, οι διαδικασίες αδειοδότησης μπορούν να διαρκέσουν από πέντε έως 10 χρόνια.

Ο CMRA

Ο νόμος περί κρίσιμων πρώτων υλών (CRMA) τέθηκε σε ισχύ στις 23 Μαΐου 2024. Την ίδια ημέρα, η Επιτροπή δημοσίευσε πρόσκληση υποβολής προτάσεων για την αναγνώριση έργων ως Στρατηγικών Έργων με καταληκτική ημερομηνία στις 22 Αυγούστου 2024. Οι αιτήσεις που θεωρήθηκαν ολοκληρωμένες αξιολογήθηκαν από την Επιτροπή με την υποστήριξη εξωτερικών εμπειρογνωμόνων του έργου για να ελεγχθεί η MA. Με βάση αυτή την αξιολόγηση, η Επιτροπή προσδιόρισε έναν κατάλογο έργων για την εξόρυξη, την επεξεργασία, την ανακύκλωση ή την υποκατάσταση στρατηγικών πρώτων υλών. Η Επιτροπή συμβουλεύτηκε το Συμβούλιο Κρίσιμων Πρώτων Υλών, το οποίο αποτελείται από τα κράτη μέλη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως παρατηρητή, για να συζητήσει και να εκδώσει γνώμη σχετικά με τον κατάλογο στρατηγικών έργων στις 20 Φεβρουαρίου 2025 και στις 12 Μαρτίου 2025.  Η Επιτροπή θα ανακοινώσει σύντομα νέα πρόσκληση υποβολής αιτήσεων για στρατηγικά έργα, η οποία προγραμματίζεται επί του παρόντος για τα τέλη του καλοκαιριού.

Ο ρόλος της Ελλάδας

Οι εγκαταστάσεις «Αλουμίνιον της Ελλάδος» της Metlen γίνεται πρωτοπόρος στον αγώνα απεξάρτησης της Ευρώπης από το κινεζικό γάλλιο, με την παραγωγή του να αναμένεται να φτάσει τους 50 τόνους, αριθμός που θα προμηθεύει όλη την Ευρώπη και θα της επιτρέπει να είναι αυτάρκης σε μια κρίσιμη πρώτη ύλη με ποικίλες χρήσεις, από τις τηλεπικοινωνίες, στα φωτοβολταϊκά και τους ημιαγωγούς.

Σύμφωνα με διοικητικά στελέχη της εταιρείας, οι εγκαταστάσεις στον Άγιο Νικόλαο Βοιωτίας αποτελούν μια πρότυπη περίπτωση για την Ευρώπη, στην οποία με αλουμίνα, αλουμίνιο, βωξίτη και ενεργειακό κέντρο σε μία εγκατάσταση.

Η κρισιμότητα αυτής της επένδυσης αναδεικνύεται και απο το γεγονός ότι ήδη μεγάλες εταιρείες του εξωτερικού από Ευρώπη, Αμερική και Καναδά, έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την πρώτη ύλη που θα παράγει το εργοστάσιο της Metlen, δεδομένου και ότι η συντριπτική πλειοψηφία του γαλλίου παράγεται στην Κίνα. Αξίζει να σημειωθεί πως η παγκόσμια παραγωγή γαλλίου ανέρχεται στους 750 τόνους ετησίως, κάτι που καθιστά την ποσότητα που παράγει η Metlen, κρίσιμης σημασίας. Το γάλλιο που θα παράγει η Metlen θα είναι καθαρότητας 99,99%.

Οι επόμενες κινήσεις της Metlen

Τον περασμένο μήνα, ο πρόεδρος και CEO της METLEN Energy & Metals, Ευάγγελος Μυτιληναίος, παρουσίασε στους αναλυτές τα αποτελέσματα του ομίλου για το 2024, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στο γάλλιο. Ο κ. Μυτιληναίος σημείωσε πως πρόκειται για μία «χρυσή επένδυση»,  με τεράστια margins.

Τόνισε ωστόσο, ότι πολλά θα εξαρτηθούν από τη συμπεριφορά της Κίναw. «Όταν δραστηριοποιείσαι στις σπάνιες γαίες, θα πρέπει να είσαι ιδιαίτερα προσεκτικός στο θέμα κόστους, καθώς η αγορά ελέγχεται από λίγους παίκτες παγκοσμίως, που μπορούν να καθορίζουν τις τιμές».

Ο ίδιος υπογράμμισε ότι τα κόστη πρέπει να κρατηθούν χαμηλά, ώστε να μπορούν να αντιμετωπιστούν, οι όποιες δυσκολίες έρθουν, τονίζοντας ότι «αν οι τιμές μείνουν εκεί που είναι, το γάλλιο θα είναι μία από τις καλύτερες business της εταιρείας μας» 

Το εύσημα από τους… Γερμανούς

Πρόσφατα η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt σε εκτενές της άρθρο, έγραψε χαρακτηριστικά: «Η ελληνική εταιρεία Metlen Energy & Metals SA επενδύει 295,5 εκατ. ευρώ στην πρώτη γραμμή παραγωγής γαλλίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την εταιρεία, η παραγωγή έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει το 2027 και να αντικαταστήσει πλήρως τις εισαγωγές γαλλίου στην Ευρώπη από το 2028».

Στις ακτές της Βοιωτίας, η Metlen λειτουργεί ορυχεία βωξίτη και μονάδα παραγωγής αλουμινίου. «Η εισηγμένη οικογενειακή επιχείρηση είναι ο μόνος παραγωγός βωξίτη, αλουμίνας και αλουμινίου στην Ευρώπη που είναι εμπλέκεται σε όλα τα στάδια της αλυσίδας παραγωγής και εφοδιασμού. Αυτό καθιστά το Metlen ιδανική για την παραγωγή γαλλίου, ειδικά επειδή ο βωξίτης που εξορύσσεται στη Βοιωτία είναι σχετικά πλούσιος σε γάλλιο», γράφει η γερμανική εφημερίδα.