Κάγια Κάλας: Γιατί βρέθηκε στο στόχαστρο επικρίσεων – «Συμπεριφέρεται σαν πρωθυπουργός»

Κατά τη διάρκεια ταξιδιού στο Κίεβο, η Κάγια Κάλας,  η κορυφαία διπλωμάτης της ΕΕ έγραψε στο Χ (πρώην Twitter): «Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει η Ουκρανία να κερδίσει αυτόν τον πόλεμο» εναντίον της Ρωσίας.

Σύμφωνα με το POLITICO, ορισμένοι αξιωματούχοι της ΕΕ δήλωσαν ότι ένιωσαν άβολα που η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Πολιτικής, σε λιγότερο από μια μέρα στη δουλειά της, ένιωσε την ελευθερία να υπερβεί αυτό που θεωρούσαν καθιερωμένη γλώσσα για πάνω από δύο χρόνια, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

«Εξακολουθεί να ενεργεί σαν πρωθυπουργός», είπε ένας διπλωμάτης της ΕΕ, μιλώντας υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας, ώστε να συζητήσει τη δυναμική του εσωτερικού μπλοκ.

Ο προαναφερόμενος διπλωμάτης αλλά και εννέα ακόμα διπλωμάτες και αξιωματούχοι της ΕΕ επεσήμαναν αυτό που θεώρησαν ως μια σειρά από λάθη κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών της Κάλας στη δουλειά.

Καγιά Κάλας: Δεν φέρνει ευαίσθητα θέματα σε διαβουλεύσεις

Καθώς η Κάλας έβαζε τη “σφραγίδα” της πιέζοντας τις χώρες της ΕΕ να παράσχουν περισσότερη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, αρκετοί διπλωμάτες αναφέρθηκαν στο ηγετικό της στυλ, κάνοντας παράπονα για αυτό που περιέγραψαν ως έλλειψη διαβούλευσης για ευαίσθητα θέματα.

Τους επόμενους μήνες αυτές οι ανησυχίες αυξήθηκαν, συμπεριλαμβανομένης της επιθετικότητας της Κάλας για τη Ρωσία,  η οποία την έφερε σε κόντρα με την Ισπανία και την Ιταλία, που δεν συμμερίζονται την εκτίμησή της και δεν θεωρούν τη Μόσχα ως επικείμενη απειλή για την ΕΕ.

«Αν την ακούσετε, φαίνεται ότι βρισκόμαστε σε πόλεμο με τη Ρωσία, η οποία δεν είναι η γραμμή της ΕΕ», παραπονέθηκε ένας αξιωματούχος της ΕΕ.

Καθώς η Κάλας επέστρεφε από τη Διάσκεψη για την Ασφάλεια του Μονάχου τον Φεβρουάριο, συνέταξε μια πρόταση για τις χώρες της ΕΕ όπου αναφερόταν στην παροχή δισεκατομμυρίων σε επείγουσα στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία.

Η Εσθονή πολιτικός αντέδρασε όπως ένας πρωθυπουργός : Κυκλοφόρησε ένα έγγραφο 2 σελίδων για να αντισταθμίσει γρήγορα ένα πιθανό έλλειμμα των ΗΠΑ, ζητώντας από τις 27 χώρες μέλη του μπλοκ να βρουν τουλάχιστον 1,5 εκατ. βλήματα πυροβολικού, μεταξύ άλλων αιτημάτων.

Δεν ζητά, απαιτεί

Η πρόταση έφτασε ένα απόγευμα, χωρίς προειδοποίηση, εν όψει μιας συνόδου για τις εξωτερικές υποθέσεις που είχε προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί τις επόμενες ημέρες, και αναστάτωσε.

Ακόμη πιο καταδικαστικός για ορισμένους αποδέκτες ήταν ο τρόπος με τον οποίο η Κάλας είχε εκφράσει την πρότασή της: Απαιτούσε κάθε χώρα να συνεισφέρει ανάλογη με το μέγεθος των οικονομιών της. Το σκεπτικό ήταν ότι αυτό θα υποχρέωνε μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ όπως η Γαλλία, οι οποίες έχουν συνεισφέρει λιγότερα από τις χώρες της Βόρειας ή της Ανατολικής Ευρώπης.  Για κάποιους, ωστόσο, αυτό έμοιαζε με εξαναγκασμό.

Η κριτική κορυφώθηκε την περασμένη εβδομάδα, όταν η Κάλας συμφώνησε να υποβαθμίσει τη φιλοδοξία του σχεδίου της να αναζητήσει βλήματα πυροβολικού αξίας μόλις 5 δισ. ευρώ ως πρώτο βήμα.

Δύο διπλωμάτες, από την Ανατολική και Βόρεια Ευρώπη, σημείωσαν ότι η Κάλας απέτυχε να εξασφαλίσει τη στήριξη σημαντικών χωρών όπως η Γαλλία πριν καταθέσει την πρότασή της. «Η διαδικασία θα μπορούσε να είχε γίνει καλύτερα για να αποφευχθεί η έκπληξη των ανθρώπων», είπε ένας από αυτούς, προσθέτοντας προς υπεράσπισή της: «Αν είχε κάνει την τέλεια διαδικασία, θα το μισούσαν ούτως ή άλλως».

Αξιωματούχος υποβάθμισε τις επικρίσεις, λέγοντας ότι τα κράτη μέλη επέλεξαν την Κάλας επειδή ήθελαν έναν ηγέτη εν καιρώ πολέμου.«Προσέλαβαν έναν αρχηγό κράτους για έναν λόγο, όχι για να μετριάζει ήσυχα και να βρίσκει την κοινή συνισταμένη, αλλά για να προωθεί τα πράγματα», είπε ο αξιωματούχος. «Πολλοί άνθρωποι υποστηρίζουν ότι βρισκόμαστε στο 1938 ή το 1939. Δεν είναι καιρός να κρυβόμαστε πίσω από τις διαδικασίες. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συνεχίζουν να ζητούν περισσότερη βοήθεια στην Ουκρανία, εντάξει, ώρα για πράξεις όχι μόνο λόγια».

Σε δύσκολη συγκυρία

Η πρώην πρωθυπουργός της Εσθονίας είχε ένα δύσκολο ξεκίνημα, καθώς ανέλαβε τον διπλωματικό βραχίονα της ΕΕ σε μια δύσκολη συγκυρία, σε μια στιγμή που συμπίπτει με μια πρόταση για μείωση του προσωπικού και της χρηματοδότησής του.

Προερχόμενη από μια μικρή χώρα (ο πληθυσμός της Εσθονίας είναι μικρότερος από αυτόν του Παρισιού), καθώς και από ένα φιλελεύθερο κόμμα που τα πήγε άσχημα στις πρόσφατες πανευρωπαϊκές εκλογές, η Κάλας είναι αουτσάιντερ σε μια ΕΕ που τώρα κυριαρχείται από συντηρητικούς ηγέτες και όπου εθνικοί ηγέτες όπως ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron και ο Γερμανός Καγκελάριος τείνουν να ανεβαίνουν ολοένα και περισσότερο.

Η αποτυχία του σχεδίου της Κάλας ήρθε μετά από ένα ακυρωμένο ραντεβού στα τέλη Φεβρουαρίου με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος ακύρωσε τη συνάντηση στην Ουάσιγκτον την τελευταία στιγμή.

Ένας πέμπτος διπλωμάτης της ΕΕ και ένας πρώην ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ συμφώνησαν και οι δύο ότι η Κάλας δεν είχε θέσει σωστά τις βάσεις για τη συνάντηση. «Πήγε με τα χέρια στις τσέπες», είπε ο πρώην ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ – μια εκτίμηση που αμφισβήτησε ο εκπρόσωπος της Κάλας δηλώνοντας ότι η συνάντηση είχε επιβεβαιωθεί και ήταν «καλά προετοιμασμένη».

Έπειτα, ήρθε η περιβόητη ανταλλαγή απόψεων μεταξύ του Βανς και του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, κατά τη διάρκεια συνάντησης στο Οβάλ Γραφείο με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Μέσα στη γενικευμένη έκπληξη για την εχθρότητα προς τον Ζελένσκι, η Κάλας έγραψε στο Twitter ότι «ο ελεύθερος κόσμος χρειάζεται νέο ηγέτη» — ένα σχόλιο που μπορεί να ταίριαζε με τη διάθεση πολλών στην Ευρώπη, αλλά ενόχλησε χώρες που επιθυμούν να διατηρήσουν ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με τον Λευκό Οίκο του Τραμπ.

«Οι περισσότερες χώρες δεν θέλουν να αναζωπυρώσουν τα πράγματα με τις Ηνωμένες Πολιτείες», είπε ένας έκτος διπλωμάτης. «Το να λέμε ότι ο ελεύθερος κόσμος χρειάζεται έναν νέο ηγέτη δεν είναι αυτό που ήθελαν οι περισσότεροι ηγέτες να πουν αυτή τη στιγμή».

Είναι ακόμη νωρίς για την Κάλας στη νέα της θέση, παραδέχονται ορισμένοι διπλωμάτες. Και όπως λένε στις Βρυξέλλες, πολλά μπορούν να συμβούν σε σύντομο χρονικό διάστημα. «Η ετυμηγορία δεν έχει ακόμη εκδοθεί», πρόσθεσε ένας ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ.