ΕΘΕΑΣ: Αδικαιολόγητες και καταχρηστικές παρακρατήσεις σε βάρος αγροτών για τα οικολογικά σχήματα

Καμπανάκι για τον δυσλειτουργικό τρόπο που εφαρμόζονται τα οικολογικά σχήματα κρούει προς το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και τον ΟΠΕΚΕΠΕ η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), επισημαίνοντας ότι αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι αγρότες να βρίσκονται σε αδιέξοδο, κινδυνεύοντας μάλιστα να λάβουν σημαντικά μειωμένες ενισχύσεις.

Την ίδια στιγμή τα Κέντρα Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ), όπως επισημαίνει η ΕΘΕΑΣ, απαιτούν καταχρηστικά, ποσοστιαία αμοιβή από τους αγρότες, για την πιθανολογούμενη ονομαστική λήψη ενίσχυσης.

Και όλα αυτά, λίγο πριν την πληρωμή των οικολογικών σχημάτων, που ήδη έχει δημιουργηθεί τεράστια ανησυχία στους παραγωγούς «από την γνωστοποίηση ότι πρόκειται να γίνει μείωση των υπό καταβολή ενισχύσεων κατά 55% με 60%.

Το κόστος της δήλωσης των οικολογικών σχημάτων, συμπεριλαμβάνεται στην ετήσια δήλωση ΟΣΔΕ και ως εκ τούτου δεν δικαιολογείται η καταβολή επιπλέον κόστους από τους αγρότες

Η επιστολή της ΕΘΕΑΣ

«Με επανειλημμένες επιστολές μας, έχουμε επισημάνει τον προβληματικό τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται τα οικολογικά σχήματα (eco schemes) και κυρίως την αναποτελεσματικότητά τους σε σχέση με τους επιδιωκόμενους στόχους. Η προβληματική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, οφείλεται βασικά στο γεγονός ότι οι παραγωγοί δεν αποφασίζουν απρόσκοπτα για το ποιο οικολογικό σχήμα θα εφαρμόσουν, αλλά ενεργούν σύμφωνα με την παρέμβαση των ΚΥΔ, τα οποία έχουν ως μοναδικό στόχο, την είσπραξη αδικαιολόγητων και μη προβλεπόμενων ποσών από τις ενισχύσεις των δικαιούχων», επισημαίνει προς το ΥπΑΑΤ και τον ΟΠΕΚΕΠΕ, η ΕΘΕΑΣ.

Συγκεκριμένα, όπως σημειώνεται, το κόστος της δήλωσης των οικολογικών σχημάτων, συμπεριλαμβάνεται στην ετήσια δήλωση ΟΣΔΕ, όπως είναι υποχρεωμένα τα ΚΥΔ να αναρτούν με βάση τη σύμβαση που έχουν με τον ΟΠΕΚΕΠΕ, και ως εκ τούτου δεν δικαιολογείται η καταβολή επί πλέον κόστους από τους αγρότες για μια απλή επιλογή στη φόρμα του τύπου ή της κατηγορίας του οικολογικού σχήματος. «Ο ΟΠΕΚΕΠΕ είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο αυτής της καταχρηστικής ενέργειας των ΚΥΔ, αφού έχει την εποπτεία τους. Επακόλουθο αυτής της συνεχιζόμενης τακτικής των ΚΥΔ, είναι ότι για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, οι δικαιούχοι αγρότες με τις υποδεικνυόμενες από τα ΚΥΔ πολλαπλές επιλογές οικολογικών σχημάτων στις αιτήσεις τους δημιούργησαν απαιτήσεις, που υπερβαίνουν κατά πολύ τον αντίστοιχο ετήσιο προϋπολογισμό, με αποτέλεσμα να βρίσκονται σε αδιέξοδο», τονίζεται.

«Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η εν λόγω σημαντική υπέρβαση που προέκυψε και πάλι το 2024, έχει την αιτία της στο ότι τα ΚΥΔ απαιτούν καταχρηστικά, ποσοστιαία αμοιβή από τους αγρότες, για την πιθανολογούμενη ονομαστική λήψη ενίσχυσης. Ως εκ τούτου, ωθούν τον κάθε αγρότη με την χρήση αλγορίθμου σε όσο το δυνατόν περισσότερα οικολογικά σχήματα, από αυτά που απαιτεί η δομή της εκμετάλλευσης τους και έτσι δημιουργείται μια κατάσταση που θυμίζει κλήρωση τυχερού παιχνιδιού.

Τα ανωτέρω, ενώ έχουν επισημανθεί επανειλημμένως από την ΕΘΕΑΣ, δεν έτυχαν αξιολόγησης ή ενεργειών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, λίγο πριν την πληρωμή των οικολογικών σχημάτων, να έχει δημιουργηθεί τεράστια ανησυχία στους παραγωγούς, από την γνωστοποίηση ότι πρόκειται να γίνει μείωση των υπό καταβολή ενισχύσεων κατά 55-60%. Η αναστάτωση δε, είναι ακόμα μεγαλύτερη για εκείνους τους παραγωγούς, που προέβησαν σε δαπάνες αγοράς και επενδύσεις, με βάση τα προβλεπόμενα από το ΣΣΚΑΠ. Η εν λόγω κατηγορία παραγωγών, είναι αυτή που έχει το αδιαμφισβήτητο δικαίωμα, να  ζητήσει να μην υποστεί και ζημιά από την καταχρηστική συμπεριφορά των ΚΥΔ και την αδυναμία ελέγχου αυτών για τις συγκεκριμένες ενέργειες», τονίζεται.

Τι ζητά η ΕΘΕΑΣ

Ως εκ τούτου, η ΕΘΕΑΣ ζητάει από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ, τη Διαχειριστική Αρχή και τον ΟΠΕΚΕΠΕ, πριν τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης, να γίνουν τα ακόλουθα:

• Πλήρης και λεπτομερής δημοσιοποίηση των στοιχείων ανά οικολογικό σχήμα, την υποκατηγορία του αριθμού των αιτήσεων για το 2024, καθώς και του αιτούμενου προϋπολογισμού με ιδιαίτερη αναφορά στις κατηγορίες που έχουν πραγματικές τιμολογημένες δαπάνες.
• Να μην γίνει καμία μείωση στις προβλεπόμενες τιμές ενίσχυσης, σε όσους έχουν προβεί σε δαπάνες.
• Υποχρέωση των ΚΥΔ για τη γνωστοποίηση των αδικαιολόγητων χρεώσεων που έχουν προκύψει μέσω άμεσων ή έμμεσων προμήθειων π.χ. ψηφιακά εργαλεία.
• Ακύρωση κάθε μορφής χρέωσης για τη δήλωση των οικολογικών σχημάτων από τα ΚΥΔ, εφόσον αυτά δεν μπορούν να παρέχουν καμία οικολογική συμβουλή, υπηρεσία ή ενέργεια και δεν έχουν κάποια αρμοδιότητα επί του θέματος. Όλα τα ποσά ενίσχυσης για τα οικολογικά σχήματα, πρέπει να καταβληθούν στους δικαιούχους αγρότες, χωρίς καμία μείωση ή παρακράτηση. Η μεταφορά 40-50 εκατ. ευρώ, που έγινε το 2023 σε διάφορους ενδιάμεσους καταχρηστικά, δεν πρέπει να επαναληφθεί και το 2024.

«Αναμένουμε τα στοιχεία, καθώς και τους ελέγχους σας, ώστε οι αγρότες να προστατευθούν και να μην καταβάλουν τις αδικαιολόγητες διπλές χρεώσεις σε ενδιάμεσους, χωρίς κανένα λόγο στρεβλώνοντας την ήδη δύσκολη κατάσταση και δημιουργώντας αδιέξοδο», επισημαίνεται.