Αμπελοοινικός κλάδος: 7 μέτρα της Κομισιόν ενόψει των νέων προκλήσεων

Mια σειρά μέτρων αποφάσισε να προτείνει σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε ο ευρωπαϊκός αμπελοοινικός κλάδος να διασφαλιστεί ότι θα παραμείνει ανταγωνιστικός, ανθεκτικός και ζωτικής σημασίας ως κλάδος της οικονομίας για τις επόμενες δεκαετίες.

Ο κλάδος αντιμετωπίζει διάφορες προκλήσεις, όπως οι μεταβαλλόμενες τάσεις των καταναλωτών, η κλιματική αλλαγή και οι αβεβαιότητες της αγοράς.

Η πρόταση της Επιτροπής θεσπίζει στοχευμένα μέτρα για να βοηθήσει τον κλάδο να διαχειριστεί το παραγωγικό δυναμικό, να προσαρμοστεί στις εξελισσόμενες προτιμήσεις των καταναλωτών και να απελευθερώσει νέες ευκαιρίες στην αγορά. Τα μέτρα αυτά θα συμβάλουν επίσης στη διατήρηση της ζωτικότητας πολλών αγροτικών περιοχών που εξαρτώνται από την απασχόληση στον αμπελοοινικό τομέα και στη διατήρηση της κοινωνικής σημασίας του αμπελοοινικού τομέα της ΕΕ.

Ο κλάδος αντιμετωπίζει διάφορες προκλήσεις, όπως οι μεταβαλλόμενες τάσεις των καταναλωτών, η κλιματική αλλαγή και οι αβεβαιότητες της αγοράς.

Βασικές αλλαγές στο πλαίσιο πολιτικής για τον οίνο

Πρόληψη πλεονάσματος: Τα κράτη μέλη θα εξουσιοδοτηθούν να αναλάβουν δράση, όπως η εκρίζωση (αφαίρεση ανεπιθύμητων ή πλεοναζόντων αμπελώνων) και ο πρώιμος τρύγος (αφαίρεση άγουρων σταφυλιών πριν από τη συγκομιδή), για την πρόληψη της πλεονάζουσας παραγωγής, τη σταθεροποίηση της αγοράς και την προστασία των παραγωγών από οικονομικές πιέσεις.

Ευελιξία φύτευσης: Στους παραγωγούς θα δοθεί πρόσθετη ευελιξία όσον αφορά το καθεστώς αδειών αναφύτευσης. Αυτό θα τους βοηθήσει να λάβουν την επενδυτική τους απόφαση στο τρέχον μεταβαλλόμενο πλαίσιο. Τα κράτη μέλη θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να βαθμονομούν καλύτερα τις άδειες φύτευσης για τις εθνικές και περιφερειακές τους ανάγκες.

Στήριξη για το κλίμα: Ο κλάδος θα λάβει ισχυρότερη στήριξη για να καταστεί πιο ανθεκτικός στην κλιματική αλλαγή. Τα κράτη μέλη μπορούν να αυξήσουν τη μέγιστη χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης έως το 80 % των επιλέξιμων επενδυτικών δαπανών για επενδύσεις που αποσκοπούν στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν.

Σαφείς κανόνες εμπορίας: Η εμπορία καινοτόμων προϊόντων θα είναι ευκολότερη, με σαφέστερους κανόνες και κοινές ονομασίες προϊόντων για τα αμπελοοινικά προϊόντα χαμηλότερης περιεκτικότητας σε αλκοόλη σε ολόκληρη την ενιαία αγορά.

Εναρμονισμένη επισήμανση: Οι επιχειρήσεις θα επωφεληθούν από μια πιο εναρμονισμένη προσέγγιση όσον αφορά την επισήμανση των οίνων, μειώνοντας το κόστος και απλοποιώντας το διασυνοριακό εμπόριο της ΕΕ, παρέχοντας στους καταναλωτές εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες.

Ενίσχυση του οινοτουρισμού: Οι ομάδες παραγωγών που διαχειρίζονται οίνους που προστατεύονται με γεωγραφικές ενδείξεις θα λάβουν βοήθεια για την ανάπτυξη του αμπελοοινικού τουρισμού, συμβάλλοντας στην τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές.

Εκτεταμένη προώθηση: Η διάρκεια των χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ εκστρατειών προώθησης για την ενοποίηση της αγοράς σε τρίτες χώρες θα παραταθεί από 3 σε 5 έτη για να εξασφαλιστεί καλύτερη προώθηση των ευρωπαϊκών οίνων.

Αμπελοοινικός τομέας και ιστορικό

Ο αμπελοοινικός κλάδος της ΕΕ αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο του πολιτιστικού και οικονομικού ιστού της Ευρώπης. Αντιπροσωπεύοντας το 60 % της παγκόσμιας παραγωγής οίνου και το 60 % της παγκόσμιας αξίας του εξαγόμενου οίνου, ο κλάδος διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στις αγροτικές οικονομίες και συνδέεται στενά με τις ευρωπαϊκές παραδόσεις, τη γαστρονομία και τον τουρισμό. Ενώ η πολιτική της ΕΕ για τον αμπελοοινικό κλάδο υπήρξε ιδιαίτερα επιτυχής όσον αφορά την προστασία των ποιοτήτων και την προώθηση των οίνων της ΕΕ, οι συνεχιζόμενες δημογραφικές μεταβολές, οι μεταβαλλόμενες καταναλωτικές συνήθειες, οι κλιματικές προκλήσεις και οι αβεβαιότητες της αγοράς επιβαρύνουν τον κλάδο.

Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, συστάθηκε η ομάδα υψηλού επιπέδου για την πολιτική για τον οίνο για να συζητήσει τις ανάγκες του κλάδου και να προτείνει λύσεις από κοινού με τον τομέα και τα κράτη μέλη. Κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 11 Φεβρουαρίου 2025, ο Επίτροπος Christophe Hansen ανακοίνωσε την επικείμενη πρόταση για τον οίνο, η οποία αποσκοπεί στη μετατροπή των συστάσεων της ομάδας υψηλού επιπέδου σε συγκεκριμένη νομοθετική δράση. Η σημερινή πρόταση σηματοδοτεί την εκπλήρωση αυτής της δέσμευσης.

Μόλις εγκριθεί, το νέο πλαίσιο θα επιτρέψει την ταχεία δράση, εξασφαλίζοντας περισσότερες ευκαιρίες για τους παραγωγούς, διασφαλίζοντας παράλληλα το μέλλον ενός ανταγωνιστικού αμπελοοινικού κλάδου σε ολόκληρη την Ένωση.