Λίβανος: Στα 12 δισ. δολάρια το κόστος ανοικοδόμησης

Το κόστος της αποκατάστασης και ανοικοδόμησης του Λιβάνου, εκτιμάται σε 11 δισ. δολάρια «βραχυπρόθεσμα και 12 δισ. δολάρια μεσοπρόθεσμα», εκτίμησε η Παγκόσμια Τράπεζα, όπως αναφέρει σημείωμα του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στη Βηρυτό, συγκεντρώνοντας τις  εκτιμήσεις των διεθνών οικονομικών οργανισμών για την οικονομία της χώρας.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα αναφορικά με τις ζημίες και τις απώλειες που υπέστη ο Λίβανος, λόγω του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ, λαμβάνοντας υπόψη το διάστημα από τις 8 Οκτωβρίου 2023 έως την εκεχειρία στις 27 Νοεμβρίου 2024, καταρχήν προσάρμοσε την εκτίμησή της για το ΑΕΠ του Λιβάνου το 2024, προβλέποντας τώρα συρρίκνωση της τάξεως του 7,1% αντί του 5,7% που είχε εκτιμηθεί προηγουμένως.

Αν δεν είχε μεσολαβήσει ο πόλεμος, το ΑΕΠ του Λιβάνου θα μπορούσε αντιθέτως να είχε αυξηθεί κατά 0,9%. Η έκθεση, η οποία πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία τόσο με την τωρινή κυβέρνηση όσο και την προηγούμενη υπηρεσιακή, εκτιμά το κόστος της αποκατάστασης και της ανοικοδόμησης σε 11 δισεκατομμύρια δολάρια «βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα», ελαφρώς λιγότερο από τα 12 δις που είχαν συζητήσει αρχικά. Η Παγκόσμια Τράπεζα κατένειμε το ποσό αυτό ως εξής: 8,4 δις δολάρια σε «άμεσες» ανάγκες για την περίοδο 2025-2027 και επιπλέον 2,6 δις «μεσοπρόθεσμα», μεταξύ 2028 και 2030.

Οι εκτιμήσεις

Αναλυτικότερα, η Παγκόσμια Τράπεζα εκτίμησε το συνολικό κόστος των ζημιών σε 6,8 δισ. δολάρια στις περιοχές που επλήγησαν από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς, με τις οικονομικές απώλειες να ανέρχονται σε 7,2 δισ.

Οι εκτιμήσεις αυτές καλύπτουν την περίοδο από τις 8 Οκτωβρίου 2023, ημερομηνία έναρξης των εχθροπραξιών μεταξύ των δύο εμπόλεμων πλευρών, έως τις 20 Δεκεμβρίου 2024.

Αυτό το συνολικό ποσό των 14 δισ. δολαρίων συνεκτιμά ότι οι απώλειες υπολογίζονται για 26 μήνες, συμπεριλαμβανομένων 14 μηνών πολέμου και του πρώτου έτους ανάκαμψης.

Τα σημαντικότερα πλήγματα

Σύμφωνα με τα στοιχεία του διεθνούς οργανισμού, οι επαρχίες του Νότιου Λιβάνου και του Νabatiyeh επλήγησαν περισσότερο, ακολουθούμενες από το Όρος του Λιβάνου. H επαρχία Nabatiyeh κατέγραψε ζημίες ύψους 3,2 δισ. δολαρίων (47% του συνόλου), απώλειες ύψους 2 δισ. (28% του συνόλου) και ανάγκες ύψους 4,7 δισ. (43% του συνόλου).

Όσον αφορά το νότιο Λίβανο, αντιπροσωπεύει το 23% των συνολικών ζημιών, απωλειών και αναγκών.

Το Όρος του Λιβάνου, συμπεριλαμβανομένων των νότιων προαστίων της Βηρυτού, έχει επίσης αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις, αποτελώντας το 16% των συνολικών αναγκών.

Οι περιοχές Baalbek-Hermel και Bekaa αντιπροσωπεύουν το 7% και το 6% των συνολικών αναγκών, αντίστοιχα. Όσον αφορά τις λεπτομέρειες των ζημιών, οι συντάκτες της έκθεσης διαπίστωσαν ότι ο οικιστικός τομέας σήκωσε το μεγαλύτερο βάρος, με ζημίες ύψους 4,6 δισ. δολαρίων, κυρίως στα νότια προάστια της Βηρυτού, της επαρχίας Μπεκάα και του νότιου Λιβάνου, αντιπροσωπεύοντας το 67% των συνολικών εκτιμώμενων ζημιών. Οι υποδομές ακολουθούν, αντιπροσωπεύοντας το 10% του συνόλου.

Οι υψηλότερες εκτιμώμενες ανάγκες αφορούν τον τομέα της στέγασης, με 6,3 δισ. δολάρια (57% του συνόλου), ακολουθούμενες από το εμπόριο, τη βιομηχανία και τον τουρισμό, που απαιτούν 1,8 δισ. δολάρια (17% του συνόλου). Ακολουθούν οι υποδομές, με συνδυασμένες ανάγκες ύψους 1 δισ. δολαρίων (9% του συνόλου).

Σημειώνεται ότι η προηγούμενη εκτίμηση του οργανισμού, που είχε δημοσιευθεί τον Νοέμβριο δεν περιλάμβανε τον τελευταίο μήνα του πολέμου, οπότε προέβλεπε συνολικό -μικρότερο- ποσό 8,5 δισ. δολαρίων (περιλαμβάνοντας 3,4 δισ. δολάρια σε υλικές ζημιές και 5,1 δισ. δολάρια σε οικονομικές απώλειες).

Πάντως, ο Λίβανος δεν έχει πολλές επιλογές πέραν της λήψης ξένης βοήθειας για τη χρηματοδότηση της ανοικοδόμησης, κυρίως από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο ωστόσο θεωρεί ότι η σημερινή κυβέρνηση πρέπει να ξεκινήσει άμεσα τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται από αυτήν, συμπεριλαμβανομένης της εξυγίανσης των υποχρεώσεων της χώρας και της αναδιάρθρωσης των τραπεζών της.

Το Ινστιτούτο Διεθνούς Χρηματοοικονομικής

Από πλευράς του, τον περασμένο Φεβρουάριο, το Ινστιτούτο Διεθνούς Χρηματοοικονομικής (IIF, το οποίο περιλαμβάνει στα μέλη του τους μεγαλύτερους τραπεζικούς ομίλους παγκοσμίως), εκτίμησε ότι ο Λίβανος θα μπορούσε να ελπίζει σε βοήθεια άνω των 12,5 δισ. δολαρίων, συμπεριλαμβανομένων 4,5 δισ. δολαρίων από το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου, εάν η νέα κυβέρνηση, που γεννήθηκε ουσιαστικά στον απόηχο της εκλογής του νέου Προέδρου Joseph Aoun στις 9 Ιανουαρίου, πετύχει εκεί που απέτυχαν οι προηγούμενες.

Εν κατακλείδι, στις 12 τ.μ., η Παγκόσμια Τράπεζα παρουσίασε στον Λιβάνιο Π/Θ κ. Nawaf Salam ένα σχέδιο ύψους 1 δισ. δολαρίων, συμπεριλαμβανομένου ενός δανείου 250 εκατ. δολαρίων για τη χρηματοδότηση των αρχικών βημάτων της ανοικοδόμησης των περιοχών του Λιβάνου, που καταστράφηκαν από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, που ακολούθησε συνάντησης στο προεδρικό μέγαρο της χώρας, παρουσία μεταξύ άλλων, των νέων Υπουργών Οικονομικών, Ενέργειας, Οικονομίας, Δημοσίων Έργων, Κοινωνικών Υποθέσεων και Περιβάλλοντος, καθώς και του Συμβουλίου Ανάπτυξης και Ανασυγκρότησης (CDR) και του Ινστιτούτου Οικονομικών Basil Fleihan.

Το υπόλοιπο ποσό πρόκειται να χρηματοδοτηθεί από διεθνή βοήθεια. Το έργο θα περιλαμβάνει την επεξεργασία των συντριμμιών και την ανακατασκευή των υποδομών. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο πρωθυπουργός επέμεινε να δοθεί προτεραιότητα στις παραμεθόριες περιοχές σε αυτό το έργο.

Από πλευράς μας σημειώνουμε ότι η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά πολύπλοκη και η ανεύρεση της χρηματοδότησης είτε μέσω διεθνών αγωγών είτε με ίδια μέσα της χώρας (το τελευταίο εξαιρετικά δύσκολο, ιδίως για το πρώτο διάστημα, αφού η επαναφορά της λιβανικής οικονομίας -μέσω επανεκκίνησης λχ του τομέα του τουρισμού ή του αγροτικού τομέα που συνεισφέρουν και οι δύο σημαντικά ποσοστά στο ΑΕΠ) έστω και σε λίγο καλύτερα επίπεδα θα καθυστερήσει. Όλοι οι διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί και η διεθνής κοινότητα περιμένουν να δουν την μετουσίωση των ανακοινώσεων σε απτά αποτελέσματα – εκκίνηση μεταρρυθμίσεων, προτού προβούν σε οποιαδήποτε χρηματοδοτική κίνηση.