Τσιάρας: Η ανθεκτικότητα του πρωτογενούς τομέα είναι η πρόκληση της εποχής μας

Σαφές μήνυμα για την ανάγκη στήριξης του πρωτογενούς τομέα και της ελληνικής υπαίθρου έστειλε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας, μιλώντας στο Star Forum που διοργανώθηκε στη Λαμία. Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στη δημοσιογράφο Λένα Παρασκευά, ο Υπουργός στάθηκε στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η αγροτική παραγωγή, αλλά και στη «νέα εποχή» πολιτικών που εφαρμόζονται για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του τομέα. Ειδική μνεία έκανε στο γεγονός ότι χθες ολοκληρώθηκε από τον ΟΠΕΠΕΚΕ η πληρωμή άνω των 600 εκατομμυρίων ευρώ προς τους δικαιούχους οικολογικών σχημάτων, για το βαμβάκι και τη βασική ενίσχυση «χρήματα που μπήκαν σε πραγματικό χρόνο στις τσέπες των παραγωγών και δείχνουν τη σοβαρότητα της οργανωμένης προσπάθειας».

Όπως, άλλωστε, είπε, αν δεν υπάρξει άμεση και ουσιαστική στήριξη στους αγρότες, τους κτηνοτρόφους, τους μελισσοκόμους και τους αλιείς, ολόκληρες περιοχές κινδυνεύουν να ερημώσουν. «Τα ορεινά χωριά, οι περιοχές της ελληνικής υπαίθρου είναι ζωντανές γιατί υπάρχουν άνθρωποι που ζουν εκεί», τόνισε χαρακτηριστικά, εξηγώντας πως ο πρωτογενής τομέας συμβάλλει ουσιαστικά όχι μόνο στη επισιτιστική ασφάλεια, αλλά και στην κοινωνική συνοχή.

Ο Κώστας Τσιάρας υπογράμμισε πως βρισκόμαστε πλέον σε μια φάση επαναπροσδιορισμού των πολιτικών. «Κάποτε μιλούσαμε για ανάπτυξη και αειφορία. Σήμερα, η πραγματικότητα μάς αναγκάζει να μιλάμε για ανθεκτικότητα του πρωτογενούς τομέα», σημείωσε, τονίζοντας ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και η ανασύνταξη του παραγωγικού μοντέλου είναι άρρηκτα συνδεδεμένες.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ελλάδα δεν μπορεί να συναγωνιστεί εύκολα τους εταίρους της στον ευρωπαϊκό πρωτογενή τομέα ως προς την ανταγωνιστικότητα, κυρίως λόγω του υψηλού κόστους παραγωγής και των ιδιαίτερων συνθηκών απασχόλησης. Ωστόσο, έχει ένα αδιαμφισβήτητο πλεονέκτημα: τη μοναδικότητα των προϊόντων της. «Η υγιεινή διατροφή ταυτίζεται με τη μεσογειακή διατροφή – και αυτό είναι μια παγκόσμια επιστημονική και κοινωνική παραδοχή», είπε, εξηγώντας πως τα ελληνικά προϊόντα μπορούν να κερδίσουν σημαντική θέση στις διεθνείς αγορές, εφόσον διατηρήσουν την ποιότητά τους.

Στο ζήτημα της κλιματικής κρίσης, ο Υπουργός παραδέχθηκε ότι κανένα κράτος δεν είναι πραγματικά προετοιμασμένο για το εύρος των συνεπειών. Ειδικά στον πρωτογενή τομέα, όπως είπε, η Ελλάδα αντιμετωπίζει «ζημιές και καταστροφές που στο πρόσφατο παρελθόν δεν είχαμε ποτέ φανταστεί». Υπενθύμισε τις μεγάλες φυσικές καταστροφές των τελευταίων ετών – από τον “Ιανό” μέχρι τον “Ντάνιελ” και τις πυρκαγιές – και τόνισε πως, πλέον, υπάρχει μηχανισμός άμεσης παρέμβασης και κρατικής αρωγής. Μάλιστα, όπως σημείωσε, ενεργοποιήθηκε για πρώτη φορά το Μέτρο 23 του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ, που προβλέπει ενίσχυση των παραγωγών για απώλειες άνω του 30%, με αποζημιώσεις που ξεπερνούν τα 140 εκατομμύρια ευρώ. «Είναι η πρώτη φορά που ενεργοποιούμε ένα τέτοιο μέτρο, γιατί για πρώτη φορά αντιμετωπίζουμε αυτή την πραγματικότητα», τόνισε.

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε και στο ζήτημα της διαχείρισης των υδάτων, το οποίο χαρακτήρισε «το μεγαλύτερο στοίχημα των επόμενων ετών». Όπως ανέφερε, η έλλειψη νερού οδηγεί σε μειωμένες αποδόσεις και καλλιέργειες χαμηλής ποιότητας, ενώ υπάρχουν και περιοχές όπου «δεν έχουν καν πόσιμο νερό». Ανέφερε ότι μετά την καταστροφή του “Ντάνιελ” στη Θεσσαλία, ζητήθηκε μελέτη από εξειδικευμένη ολλανδική εταιρεία, η οποία δεν πρότεινε απλώς αντιπλημμυρικά, αλλά έναν πλήρη σχεδιασμό διαχείρισης του υδάτινου δυναμικού, διότι θα υπάρξουν ζητήματα έλλειψης νερού. Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει τη δημιουργία Οργανισμών Διαχείρισης Υδάτων ανά Περιφέρεια, με πρώτο παράδειγμα τη Θεσσαλία, ενώ ακολουθεί και η Κρήτη. Ταυτόχρονα, υπενθύμισε ότι πολύ σύντομα θα εκδοθεί πρόσκληση για μεγάλα αρδευτικά έργα ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ θα ακολουθήσει και πρόσκληση για μικρότερα εγγειοβελτιωτικά έργα σε επίπεδο Δήμων.

Αναφερόμενος στο θέμα της ενέργειας, ο Κώστας Τσιάρας ξεκαθάρισε τη θέση του: «Είμαι απολύτως αντίθετος με την ανάπτυξη φωτοβολταϊκών σε παραγωγική γη». Διευκρίνισε, ωστόσο, ότι είναι άλλο ζήτημα η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών από τους ίδιους τους παραγωγούς για κάλυψη των αναγκών τους. Στο πλαίσιο αυτό, υπενθύμισε ότι νομοθετήθηκε η δυνατότητα για φωτοβολταϊκά αγροτικής χρήσης, ενώ παράλληλα επισήμανε ότι με ενέργειες της κυβέρνησης δεσμεύτηκε ειδικός ενεργειακός χώρος στη ΔΕΗ και η τιμή «κλείδωσε» στα 9,3 λεπτά/kWh για την αγροτική παραγωγή. Την ίδια ώρα, υλοποιήθηκε η επιστροφή του ΕΦΚ στο 100%, χωρίς πλαφόν, για το αγροτικό πετρέλαιο.

Τέλος, ανέφερε ότι προωθείται η θερμοκηπιακή καλλιέργεια, καθώς αποτελεί ανθεκτικό μοντέλο με υψηλή προστιθέμενη αξία και δυνατότητα εξαγωγών, ενώ γίνεται προσπάθεια να αξιοποιηθεί κάθε διαθέσιμο ευρωπαϊκό εργαλείο για να στηριχθεί ο τομέας σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία.

«Γίνεται μια τεράστια προσπάθεια από την πλευρά του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, προσπαθώντας να εκμεταλλευτούμε – με την καλή έννοια του όρου – τους ευρωπαϊκούς πόρους, ώστε να υπάρξει πραγματική στήριξη του τομέα. Δεν είναι μόνο το Υπουργείο – είναι και οι Περιφέρειες, είναι και οι Δήμοι, είναι όλοι οι εμπλεκόμενοι. Πρέπει να κάνουμε αυτό που πρέπει για να κρατήσουμε ζωντανό τον πρωτογενή τομέα», κατέληξε.